Neanderthal DNA’mızın bize kazandırdığı 6 özellik

Araştırmalar, birçok insanın DNA’sında Neandertal DNA’sı bulunduğunu gösteriyor. Avrupa veya Asya kökenli insanlarda bu oran %1 ila %2 arasında ve Doğu Asyalılarda ise %4’e kadar çıkabiliyor. Bu, Homo sapiens (insan) -Neandertal çiftleşmelerine bağlı olarak ortaya çıktı. Neredeyse aynı oranlara yakın olarak ayrıca Denisova insanı geni taşıdığımızda yapılmış araştırmalarda ortaya çıkmış bulunuyor.

Neandertallerin muhtemelen Afrika dışında evrimleştiğinden, bazı Afrika popülasyonlarında Neandertal DNA’sı neredeyse hiç yok denecek kadar az rastlanıyor.

Genetik bilimcilerin yaptığı araştırma sonuçları Neandertal atalarımızdan aldığımız kimi özelikler şöyle:

Sigara

2016 yılında Vanderbilt Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, bir parça Neandertal DNA’sının nikotin bağımlılığı riskini artırdığını gösterdi. Bu, tütün Avrupa’da 16. yüzyılın ortalarından sonlarına kadar popüler olmadığı için şaşırtıcı. Araştırmanın baş yazarı, Vanderbilt Üniversitesi’nde doktora öğrencisi Corinne Simonti, “Beyin inanılmaz derecede karmaşık, bu yüzden farklı bir evrimsel yoldan elde edilen değişikliklerin olumsuz sonuçlara yol açması makul bir beklentidir” dedi.

Düz ve kalın saç

Neandertal DNA’sının saç özelliklerindeki varyasyonlarla bağlantılı olduğunu gösteren çalışmalar var. Neandertal atalığı olan bazı insanlarda biraz daha kalın veya düz saç olabilir. Araştırmalar ayrıca, Neandertallerde kırmızı saç ile ilişkili bir genetik varyantın daha sık görüldüğü gösterilmiştir.

Erken kalkmak

Aralık ayında yayınlanan bir araştırma, Avrasya’daki Neandertallerin, Afrika’daki akrabalarından daha fazla mevsimsel varyasyona sahip olduklarını ve bunun içsel biyolojik saatlerini etkilediğini ve sabahları daha erken uyanma olasılıklarını artırdığını buldu. Araştırmanın ortak yazarı, Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco’da epidemiyoloji ve biyoistatistik profesörü Tony Capra, “Daha yüksek enlemlerde, vücudun değişen mevsimsel ışık seviyelerine uyum sağlamak ve değişebilmek için daha iyi bir vücut saatine sahip olmak faydalıdır” dedi. “‘Daha hızlı çalışan bir saat’ bu yeteneği kolaylaştırır ve bireyleri erken kalkma olasılığını artırabilir” dedi.

Uzun burun

2023 yılında University College London tarafından yapılan bir araştırma, Neandertallerden miras alınan bir genin burun uzunluğunu artırdığını gösterdi. İlk çalışma yazarı, Fudan Üniversitesi’nden Dr. Qing Li, “Burun şeklimizin doğal seçilim tarafından belirlendiği uzun zamandır speküle ediliyor; burunlarımız nefes aldığımız havanın sıcaklığını ve nemini düzenlememize yardımcı olabilir, bu nedenle farklı şekilli burunlar atalarımızın yaşadığı farklı iklimlere daha uygun olabilir” dedi. “Burada tanımladığımız genin, atalarımızın Afrika’dan çıkarken soğuk iklimlere adapte olmalarına yardımcı olmak için Neandertallerden miras alınmış olabileceğini düşünüyoruz” dedi.

Şiddetli COVID-19

Araştırmacılar, insan genomunun 23 çift kromozomundan üçüncüsü olan kromozom 3’teki bir segmentteki mutasyonların, insanların COVID-19’un daha şiddetli bir formuna yakalanmalarına yatkınlık getirebileceğini buldular. Bu genomik segment, Neandertallerden miras alınmıştır.

Bronzlaşmada zorlanma

Max Planck Enstitüsü İnsan Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nde çalışan bilim adamları, 2017 yılında Neandertal alellerini – genlerin varyant formlarını – saç ve ten tonlarına katkıda bulunduklarını belirlediler. “Neandertal soyundan gelen bireyler daha açık veya daha koyu ten tonlarına eğilimli olabilir, bazılarında daha açık ten tonlarına bağlı aleller olabilir ve bu da daha düşük güneş ışığı yoğunluğuna sahip bölgelerde UV ışığına karşı artan direnç sağlamış olabilir” dedi.

Araştırmalar, Neandertal DNA’sının insan fizyolojisi ve davranışı üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu gösteriyor. Bu özelliklerden bazıları olumlu, bazıları ise olumsuz olabilir. Ancak, Neandertal DNA’sının insan evriminde oynadığı önemli rolü daha iyi anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

Kaynak: New York Post – Tracy Swartz