Marmara Denizi’nde Çevre Felaketi: Oksijen Azalıyor, Sıcaklık Artıyor, Deniz Salyası Yayılıyor

5 Eylül 2023

Marmara Denizi’nde yaşanan çevre sorunu giderek büyüyor. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsünden bilim insanlarının yaz dönemi ölçümlerinin ilk bulgularına göre, Marmara Denizi’nin oksijen seviyesi düşüyor, sıcaklık artıyor ve deniz salyası oluşuyor.

Bilim insanları, Marmara Denizi’nin kirlilik, iklim değişikliği ve deniz akıntılarının etkisiyle ciddi bir ekolojik krizle karşı karşıya olduğunu belirtiyor. Marmara Denizi’nde oksijen seviyesinin 10 metrenin altında 2 miligramın altına düştüğü, bazı bölgelerde ise sıfıra yaklaştığı tespit edildi. Oksijen seviyesinin düşmesi, deniz canlılarının yaşamını tehdit ediyor.

Marmara Denizi’nin sıcaklığı da yükseliyor. Yaz dönemi ölçümlerine göre, Marmara Denizi’nin yüzey sıcaklığı ortalama 25 derece, derinliklerde ise 15 derece olarak ölçüldü. Bu değerler, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 2 derece daha yüksek. Sıcaklık artışı, denizdeki biyolojik üretimi ve besin döngüsünü bozuyor.

Marmara Denizi’nde ayrıca yoğun bir deniz salyası (müsilaj) oluşumu görülüyor. Deniz salyası, denizdeki mikroalglerin aşırı çoğalması sonucu ortaya çıkan bir salgıdır. Bu salgı, suyun içindeki bakteri ve virüs gibi mikroorganizmalar için uygun bir beslenme ortamı yaratır. Deniz salyası, denizin üstünde beyaz köpük gibi görünürken, aslında denizin altında da bir tül gibi yayılır. Bu durum, denizin ışık almasını ve oksijenlenmesini engeller.

Deniz salyasının oluşmasında kara kaynaklı atıkların önemli bir rolü vardır. Tarım arazilerinden kaynaklanan suların denize akımı, Marmara Denizi’nin besin değeri yüksek bir hale gelmesine ve mikroorganizmaların artmasına sebep olabiliyor. Karadeniz ve Akdeniz’den akıntı yoluyla gelen kirlilik, kara kaynaklı sanayi atıkları, gemi kaynaklı emisyonlar da deniz ekosistemine zarar veriyor.

Marmara Denizi’ndeki çevre sorunu hem doğal hem de insan sağlığını olumsuz etkiliyor. Deniz salyasının içindeki mikroorganizmalar insanlarda alerji, enfeksiyon ve zehirlenme gibi hastalıklara yol açabiliyor. Ayrıca deniz salyasının balıkçılık, turizm ve ulaşım gibi sektörlere de ekonomik zararları oluyor.

Marmara Denizi’ni kurtarmak için acil önlemler alınması gerekiyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Marmara Belediyeler Birliği ve ilgili kurumlar bir araya gelerek Marmara Denizi Eylem Planı hazırladı. Eylem planı kapsamında, Marmara Denizi’ne arıtmadan atık boşaltımının durdurulması, deniz salyasının temizlenmesi, deniz trafiğinin düzenlenmesi, deniz koruma alanlarının artırılması gibi adımlar atılması öngörülüyor.

Bilim insanları ise eylem planının uygulanmasının yanı sıra, toplumsal bilinç ve katılımın da önemli olduğunu vurguluyor. Marmara Denizi’ni korumak için herkesin sorumluluk alması ve çevreye duyarlı davranması gerekiyor.