Kuzey Kutbu Toprağının Çözülmesi Milyonlarca İnsanı Tehdit Ediyor

19 Ocak 2025

Arktik bölgelerdeki permafrost topraklarının çözülmesi, milyonlarca insanın yaşamını ve geleneksel yaşam biçimini tehdit ediyor. Bu durum, kıyı erozyonundan altyapının yıkılmasına kadar birçok ciddi soruna yol açıyor. Araştırmacılar, bu tehlikelerin etkilerini ve boyutlarını ortaya koyan bir çalışma yayınladı.

Permafrost Nedir ve Neden Çözülüyor?

Permafrost, toprağın yıl boyunca donmuş kaldığı bir durumu ifade eder. Ancak, iklim değişikliği nedeniyle Arktik bölgelerdeki bu donmuş toprak çözülmeye başladı. Avusturya, Danimarka ve İsveç’ten bilim insanlarının katkılarıyla hazırlanan bir çalışmaya göre, bu durum üç milyona yakın insanın yaşamını doğrudan etkileyebilir.

Çalışma, donmuş toprakların çözülmesinin altyapıyı yok ettiğini, ulaşım ve lojistik yollarını kullanılmaz hale getirdiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, su ve gıda tedarikinde bozulmalar yaşanabileceği belirtiliyor. Daha da tehlikeli olan, eski petrol ve gaz kuyularından toksik maddelerin serbest kalması ve bu durumun bulaşıcı hastalıkları tetikleme potansiyeli.

Araştırmanın Kapsamı ve Bulgular

Sosyal ve doğa bilimcileri, Avrupa, Amerika ve Asya’nın farklı bölgelerindeki Arktik topluluklarla birlikte yıllar süren bir araştırma yürüttü. Araştırma sonuçları, Communications Earth and Environment adlı bilimsel dergide yayımlandı. Çalışmada Grönland, Norveç’in Spitzbergen adaları, Rusya’nın Saha Cumhuriyeti ve Kanada’daki Mackenzie Nehri deltasındaki yerleşimlerdeki riskler analiz edildi.

Çalışmayı yürüten antropolog Susanna Gartler, bu tehlikelerin gelecekte yaşanacak sorunlar olmadığını, halihazırda etkilerini göstermeye başladığını belirtiyor. Özellikle kıyı bölgelerinde heyelanlar ve artan erozyon dikkat çekici bir sorun olarak öne çıkıyor. Grönland’ın Nuugaatsiaq kasabasında 2017 yılında bir heyelan, tsunamiye yol açarak büyük yıkımlara neden olmuştu.

Yerel Halkların Dayanıklılığı

Araştırma, geleneksel yaşam biçimlerini tehdit eden bu değişikliklere rağmen, yerel toplulukların hayatta kalma ve uyum sağlama konusundaki inancını da ortaya koyuyor. Susanna Gartler’e göre, Inuit ve diğer yerli halklar binlerce yıldır değişen koşullara uyum sağlamayı başarmış durumda. Yine de, avcılık ve balıkçılık gibi temel yaşam kaynaklarının zarar görmesi, bu dayanıklılığı ciddi şekilde test edebilir.

İklim değişikliğinin etkileri, Arktik bölgelerde sadece çevresel değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik sonuçlar doğuruyor. Uzmanlar, bu sorunların çözümü için yerel halkların bilgi ve deneyimlerinden yararlanmanın yanı sıra, küresel iklim politikalarının daha hızlı uygulanması gerektiğini vurguluyor.