Eski Başkan Bolsonaro’nun ABD’den ülkesine dönme kararı Brezilya’da gerginliği artırdı

26 Mart 2023

Eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’nun kaybettiği seçimin hemen ardından gittiği Amerika Birleşik Devletleri’nden ülkesine dönme kararı alması endişeye neden oldu.

Brezilya tarihinin en bölünmüş seçimleri sonrası ülkede yaşanan kaos son bir kaç haftadır göreceli bir sakinliğe bıraktı.

Seçimi kaybettikten sonra taraftarlarının Kongre ve Anayasa Mahkemesini bastığı Eski Başkan Jair Bolsonaro ise beklenmedik bir şekilde Amerika Birleşik Devletleri’nde sessiz kalırken yeni Başkan Luiz Inacio Lula da Silva da bütçe ve ekonomik sıkıntılarla ilgilenmeye başladı.

Fakat Bolsonaro’nun ay sonunda Brezilya’ya döneceğini açıklaması bu sakinliğin sona ereceği endişelerini yükseltti. 30 Aralık 2022’den bu yana ABD’de yaşayan Bolsonaro’nun ülkesine dönüşte birçok soruşturmayla karşı karşıya kalması bekleniyor.

Bolsonaro destekçisi yüzlerce kişinin 8 Ocak’ta Kongre Sarayı, Yüksek Mahkeme ve Devlet Başkanlığı Sarayı’nı basması nedeniyle eski Devlet Başkanına 14 Ocak’ta soruşturma açılmıştı.

Eski başkanın dönüşü sadece kendisi için riskleri beraberinde getirmiyor. Sosyal olarak hala bölünmüş olan ülkede yeniden halk hareketlenmeleri ve karışıklık baş gösterebilir.

Whashingont Post’ta konuşan Aşırı Sağ İzleme Örgütü Koordinatörü David Magalhaes, “Bolsonaro’nun dönüşü zaten polarize olan toplumda çatışmaların ve ayrışmaların artmasını tetikleyebilir. Bolsonaro yüksek faizleri ve merkez bankasını konuşmak için dönmüyor, elbette ideolojik konuları kaşıyacak,” ifadelerini kullandı.

Şu an için mümkün görünmese de Bolsonaro’nun tutuklanması ya da siyasi yasaklı hale gelmesi ülkeyi tekrar bir türbilansa sokabilir. Koyu bir Bolsonaro destekçisi olan Dener Souza bunu “Protestolar olacaktır. Halk ayaklanacaktır. Bolsonaro’ya zulüm edilmemesi için mücadele edeceğiz,” sözleriyle anlattı.

Bolsonaro dışlanmış sağ ve yolsuzluğa bulaşmış sol söylemi ve toplumu ayrıştırıcı konuları gündeme getirerek iktidara geldi. Görevdeyken de eşcinsellik, suçla mücadele gibi konulardaki aşırı uç açıklamaları ile toplumdaki bölünmeyi daha da artırdı. Kaybettiği seçim sonuçlarını da tanımayı kabul etmeyerek gerilimi daha da artırdı. Bolsonaro şimdi ülkesine geri dönerek tekrar siyasete girmeyi planlıyor ve bu da Silva da dahil olmak üzere ülkede bir çok şeyin tekrar riske girmesi anlamına geliyor.