Dünya, Covid-19 salgınından ilk kez, Çin’in 31 Aralık 2019’da Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde kaynağı bilinmeyen gizemli bir solunum yolu rahatsızlığının ortaya çıktığını Dünya Sağlık Örgütü’ne bildirmesiyle haberdar oldu.
İlk başta Çin ve çevresini etkileyen bölgesel bir “epidemi” olarak algılanan salgının sonraki günlerde Asya sınırlarını aşıp halk sağlığını küresel çapta tehdit etmeye başlamasıyla, dünya virüsle ilgili gelişmelere kilitlendi, salgının kontrol altına alınması ve önlenmesine yönelik tedbirler tüm ülkelerin ana gündemi haline geldi.
Salgının merkez üstü önce Avrupa’ya kaydı, daha sonraysa Amerika Birleşik Devletleri vaka sayısında dünyada ilk sıraya yerleşti.
Yeni Zelanda 4 Mayıs’ta 0 yeni vaka bildirerek Covid-19’u yendiğini duyurdu.
Avrupa ve dünyada birçok ülke Covid-19 tedbirlerini gevşetmeye başladı.
İşte koronavirüs (Covid-19) salgınının ilk kez duyulmasından bu yana geçen 4 aylık sürede yaşanan belli başlı gelişmeler ve dönüm noktaları:
Koronavirüs ilk olarak Çin’in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde 12 Aralık’ta tespit edildi.
Vuhan Belediyesi Sağlık Komisyonu, 31 Aralık’ta kentteki Huanan Deniz Ürünleri Pazarı ile teması bulunan 27 kişide daha “gizemli hastalığın” görüldüğünü açıkladı.
7 Ocak’ta Dünya Sağlık Örgütü, hastalığın SARS olmadığını fakat yeni tip bir koronavirüsten kaynaklandığını açıkladı. Yarasalardaki bir betakoronavirüsün insana geçerken mutasyona uğramış hali olan yeni tip koronavirüse “2019-nCov” adı verildi.
Çinli bilim insanları da 9 Ocak’ta söz konusu “gizemli hastalığı” yeni tip koronavirüs olarak tanımladı.
11 Ocak’ta virüs salgına dönüştü
Vuhan yerel hükümeti, 11 Ocak’ta virüsün salgına dönüştüğünü açıkladı ve ilk can kaybı yaşandı.
Bilim insanları, virüsün SARS’a yüzde 80 benzerlik gösterdiğini belirtti.
Çin dışında ilk vaka Tayland’da görüldü
Koronavirüs, 13 Ocak’ta ilk defa Çin dışında görüldü. Tayland hükümeti, Vuhan’dan gelen bir kadında virüsün tespit edildiğini açıkladı.
Japonya, 16 Ocak’ta virüs ile ilgili ilk vakanın tespit edildiğini duyurdu.
Tayland’da 17 Ocak’ta yeni koronavirüsü bulaşan ikinci vaka ortaya çıktı.
Vuhan’da 18 Ocak’ta 59 kişide daha virüs tespit edildi, can kaybı 3’e çıktı.
Virüs, 19 Ocak’ta Guangdong eyaletine bağlı Şıncın kentine sıçradı ve ilk vaka görüldü.
Vuhan’da ise 19 ve 20 Ocak’ta 136 yeni vaka tespit edildi.
Başkent Pekin’de 20 Ocak’ta 2 kişide virüs tespit edildiği bildirildi.
Güney Kore, 20 Ocak’ta ilk vakayı duyurdu
Güney Kore’de de 20 Ocak’ta ilk vaka tespit edildi.
21 Ocak’ta virüsten etkilenenlerin sayısı Çin’de 300’ü aştı ve 6 kişi hayatını kaybetti.
Aynı gün Dünya Sağlık Örgütü, virüsün insandan insana bulaştığını duyurdu.
Virüs, ABD’de ilk kez 21 Ocak’ta görüldü
21 Ocak’ta Amerika Birleşik Devletleri’nin Seattle kentinde ilk vaka tespit edildi.
Çin genelinde 22 Ocak’ta virüsün bulaştığı kişi sayısı 440’a çıktı, can kaybı 9’a ulaştı.
Çin 23 Ocak’ta virüsün çıkış noktası Vuhan’ı karantinaya aldı. 11 milyon nüfuslu kente tüm girişler ve çıkışlar yasaklandı.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, 23 Ocak’ta gerçekleştirilen toplantıda acil durum komitesinin tüm önerilerine rağmen 2019-nCoV salgınının, uluslararası boyutta endişe verici bir halk sağlığı olmadığını bildirdi.
Japonya ve ABD, ülkelerindeki ikinci Covid-19 vakasını rapor etti, Asya ülkesi Nepal, ülkedeki ilk koronavirüs vakasının bulunduğunu açıkladı.
Çin’de 24 Ocak’ta ölü sayısı 26’ya, virüs bulaşan kişi sayısı 830’a çıktı.
Hubey’de Çin basınının ifadesiyle “mühürlenen şehirler”in sayısı 13’e çıkarak, bu durum 30 milyondan fazla kişinin hayatını etkiledi.
Avustralya, 25 Ocak’ta ülkedeki ilk vakanın görüldüğünü duyurdu.
Avrupa’da ilk vaka Fransa’da görüldü
Avrupa’da koronavirüs vakası ilk kez 25 Ocak’ta Fransa’da görüldü.
Aynı gün Malezya ve Kanada’da ülkelerinde Covid-19’un görüldüğü bilgisini paylaştı.
26 Ocak’ta Çin, 769 vaka birden açıkladı.
Küresel çapta 2 bin 801 vaka olduğu belirtildi. Bu sırada koronavirüs kaynaklı can kayıpları 80’i buldu.
DSÖ Başkanı Tedros, olaydan 1 ay sonra Çin’e gitti
Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Tedros, Çinli yetkililerle görüşmek üzere 27 Ocak’ta Çin’e gitti.
Hong Kong, son 14 gün içinde Çin’in Hubei eyaletinden seyahat etmiş olanların kente girişini yasakladı.
28 Ocak’da DSÖ Genel Direkötürü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Pekin’de bir araya geldi.
Çin yönetimi, DSÖ’nün uluslararası uzmanlardan oluşan bir heyet göndermesini kabul etti.
Bu arada teyitli vaka sayısı Çin’de 5 bin 974’e yükselirken can kaybı da 132 olarak açıklandı.
Dünya genelinde ise vakaların sayısı 6 bini aştı.
Orta Doğu’da ilk vaka Birleşik Arap Emirlikleri’nde görüldü
29 Ocak’ta Orta Doğu bölgesindeki ilk vaka Birleşik Arap Emirlikleri’nde 4 kişilik bir ailede görüldü.
Aynı gün Finlandiya’da koronavirüs vakası olduğu açıklandı.
Çin, 30 Ocak’ta “mühürlü şehirler”in sayısını arttırdı. Birçok eyalette seyahat kısıtlamaları ve karantina uygulaması başlatıldı.
İki Asya ülkesi Filipinler ve Hindistan, 30 Ocak’ta ülkedeki ilk Covid-19 vakalarını ilan etti.
Sağlınla ilgili 30 Ocak’ta “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” ilan edildi
DSÖ, Çin’de ortaya çıkan koronavirüs (Covid-19) salgınıyla ilgili 30 Ocak’ta da “uluslararası kamu sağlığı acil durumu” ilan edildiğini duyurdu.
Hemen ardından ülkeler peş peşe sınır kontrolü uygulamalarına geçti.
ABD Başkanı Donald Trump, Çin’e seyahat yasağı getirdi.
Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülke, Vuhan’daki vatandaşlarını tahliye etti. ABD, Avrupa Birliği ülkeleri, Avustralya, Yeni Zelanda, Japonya, Malezya, Endonezya ve Cezayir vatandaşlarını tahliye eden ülkeler arasındaydı.
ABD, 31 Ocak’ta koronavirüs tehdidi nedeniyle ‘acil durum’ ilan etti
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar, hızla yayılan yeni tip koronavirüsünün ABD’de 6 kişide tespit edilmesinin ardından ülke genelinde “kamu sağlığı acil durumu” ilan edildiğini duyurdu.
Virüs 31 Ocak’ta Rusya, İsveç, İngiltere ve İspanya’ya sıçradı
31 Ocak’ta İngiltere, Rusya, İsveç ve İspanya’da ilk koronavirüs vakalarının görüldüğü duyuruldu.
31 Ocak tarihinde Roma’da bulunan iki Çinli turiste yapılan testin pozitif çıkmasının ardından İtalya’da ilk iki koronavirüs vakası rapor edilmiş oldu.
Ülke ilerleyen süreçte can kaybında ilk sıralarda yer aldı.
31 Ocak Cuma günü başlayan ve 1 Şubat Cumartesi sona eren operasyonla 32 Türk, 6 Azerbaycan, 3 Gürcistan ve bir Arnavutluk vatandaşı olmak üzere, 42 yolcu Türkiye’ye getirildi.
1 Şubat’ta Çin’de, teyit edilen vaka sayısı 14 bin 380’i bulurken can kaybının 300’ün üzerinde olduğu bildirildi.
Çin dışında ilk ölüm hadisesi 2 Şubat’ta Filipinler’de görüldü
Çin dışındaki ilk ölüm 2 Şubat’ta Filipinler’de meydana geldi.
4 Şubat: Hong Kong, ilk ölüm vakasını duyurdu.
Türkiye Bilim Kurulu’nun önerisiyle 5 Şubat’tan itibaren Çin’den gelen tüm uçuşlar durduruldu.
Belçika’da ilk vaka görüldü.
9 Şubat’ta 2019-nCoV nedeniyle ölenlerin sayısı 800’ü aştı. Kayıp sayısı, 2002-2003’te yaşanan ve 773 kişinin yaşamını yitirdiği SARS salgınını geride bıraktı.
Uluslararası gözlemcilerden oluşan Dünya Sağlık Örgütü ekibi, 10 Şubat’ta Çin’den ayrıldı.
İngiltere Sağlık Bakanlığı, koronavirüsü kamu sağlığına karşı ‘yakın bir tehdit’ olarak tanımladı. Bu, Londra yönetiminin karantinayı zorla uygulayabileceği anlamına da geliyordu.
Yeni tip koronavirüse yeni isim verildi
11 Şubat’ta 2019nCoV’a yeni bir isim bulundu: COVID-19. (Corona Virus Desease -19)
12 Şubat’ta Japonya’ya gelen Diamond Princess yolcu gemisindeki 175 yolcuda vaka tespit edildi. Kamboçya, 5 ülkenin almayı reddettiği geminin kendi limanlarından birine gelmesine onay verdi.
Virüs Afrika kıtasına sıçardı; ilk vaka Mısır’da görüldü
Afrika kıtasındaki ilk vaka 14 Şubat’ta Mısır’da görüldü.
Öte yandan Çin, ülke genelinde bin 716 sağlık çalışanının virüse yakalandığını ve 6’sının hayatını kaybettiğini duyurdu.
Avrupa’daki ilk ölüm
15 Şubat’ta Avrupa kıtasındaki koronavirüs kaynaklı ilk ölüm Fransa’da yaşandı.
Hayatını kaybeden kişinin Çin’in Hubei eyaletinden gelen 80 yaşındaki bir turist olduğu bildirildi. Bu, Asya dışındaki ilk ölüm vakası olarak kayıtlara geçti.
Çin 17 Şubat günü yaptığı açıklamada, Covid-19 hasta sayısının ülke genelinde 44 bine ulaştığı bilgisini paylaştı.
18 Şubat’ta Covid-19’un Çin dışında insandan insana bulaştığı yönündeki 92 vaka, Çin dışında 12 ülkede teyit edildi.
DSÖ, 21 ülkeye kişisel koruyucu ekipman gönderdi.
İran’da ilk vaka
Orta Doğu ülkesi İran’da, 19 Şubat’ta ilk Covid-19 vakaları görüldü.
Aynı gün, dünya genelinde Covid-19 kaynaklı ölüm vakalarının 2 bini aştığı bildirildi.
20 Şubat’ta İran, ikisi ölümle sonuçlanan 5 Covid-19 vakası bildirdi. Bu, Orta Doğu’daki Covid-19 kaynaklı ilk ölüm hadisesi oldu.
Güney Kore, bir gün içerisinde 104 vaka bildirdi. Bu rakamlarla Güney Kore, Çin ana karası dışında virüsün en yüksek oranda görüldüğü ülke konumuna yükseldi.
Diğer yandan Çin dışında 26 ülkede 7’si ölümle sonuçlanan bin 76 vaka duyuruldu.
Dünya Sağlık Örgütü, 21 Şubat’ta vaka sayısının 18’e çıktığı İran’da 2 gün içerisinde 4 ölüm hadisesinin gerçekleşmesi üzerine virüsün bu ülkede hızla yayılabileceği uyarısını yaptı.
DSÖ Genel Direktörü, 21 Şubat’ta küresel düzeyde stratejik tavsiyeler verme misyonuyla görevlendirilen 6 kişilik bir özel ekip atadı.
İsrail, 21 Şubat’ta ülkede ilk vakanın görüldüğünü bildirdi.
21 Şubat’ta İtalya’da ilk kez Covid-19’un insandan insana aktarıldığı görüldü. İtalya’da ilk can kaybı yaşandı.
22 Şubat’ta Afrika kıtası genelinde 11 bin sağlık görevlisi Covid-19 ile ilgili online eğitimlerini tamamladı.
Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, vaka sayısının 340’ı aşması üzerine 23 Şubat’ta ülkedeki alarm durumunu en üst seviyeye çıkardı. Bu durum, hükümete toplu taşımayı kısıtlama ve bazı ülkelerden gelen ziyaretçilerin yasaklanması gibi önlemler alma yetkisi de sağladı. Güney Kore, daha sonraki süreçte virüsü en sıkı kontrol eden ülkelerden biri haline geldi.
İtalya, Asya kıtası dışında virüsün en hızlı yayıldığı ülke konumuna yükseldi.
İran’a komşu ülkeler, virüsün yayılma hızı nedeniyle bu ülke ile olan sınırlarını kaptmaya başladı.
Virüsün İran’da da görülmesi üzerine 23 Şubat’ta Türkiye ile İran arasındaki kara hudut kapıları kapatıldı.
24 Şubat’ta Kuveyt, Bahreyn, Afganistan, Irak ve Umman ilk Covid-19 vakalarını bildirdiler. Bu ülkeler vakaların İran’dan dönen ziyaretçilerde görülüğünü açıkladı.
25 Şubat günü Cezayir, İtalya’dan geldiğini bildirdiği bir kişide Covid-19 görülüğünü duyurdu. Bu, Afrika kıtasında görülen ikinci vaka oldu.
Aynı gün İsviçre, Hırvatistan ve Avusturya ülkedeki ilk vakaları teyit etti.
İran Sağlık Bakanı Yardımcısı Covid-19’a yakalandı.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, Covid-19’un ABD’deki (hızlı) yayılıması konusunda hükümeti ve halkı uyardı.
Virüs, Güney Amerika’da
Brezilya, 26 Ocak’ta ülkedeki ilk Covid-19 vakasını bildirdi. Böylece virüs Latin Amerika’ya da sıçramış oldu. Antarktika hariç dünya üzerindeki tüm kıtalarda virüsün varlığı teyit edildi.
Gün içerisinde Yunanistan, Gürcistan, Kuzey Makedonya, Norveç, Romanya ve Pakistan ilk Covid-19 vakalarını bildirdi.
Sağlının başlamasından bu yana ilk kez Çin dışında 459 vaka, Çin’de ise 412 vaka rapor edildi. Böylece Çin bir adım geride kaldı.
Avrupa Komisyonu, üye devletlerden pandemi hazırlıklarını gözden geçirmelerini ve bunu nasıl uygulamayı planladıklarını komisyona bildirmelerini istedi.
Dünya genelinde enfekte kişi sayısı artmaya devam ederken 27 Şubat’ta Çin dışında 44 ülkede Covid-19 kaynaklı 54 ölüm hadisesi duyuruldu.
Suudi Arabistan umre ziyaretlerini durdurdu
27 Şubat’ta Suudi Arabistan, Covid-19 nedeniyle umre ziyaretlerini askıya aldı.
DSÖ: Covid-19’un risk seviyesi ‘çok yüksek’
Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Sağlık Örgütü, 28 Şubat’ta yaptığı bir açıklama ile Covid-19 için küresel risk seviyesini ‘yüksek’ten ‘çok yüksek’e çıkardı. İran’da parlamento oturumları askıya alındı.
Aynı gün koronavirüsün dünya genelinde Çin dışında 54 ülkede daha görüldüğü duyuruldu. Avrupa’da hastalığın en hızlı yayıldığı ülke İtalya’da ise can kaybı 21’e tespit edilen vaka sayısı da 900’e yaklaştı.
Nijerya, Yeni Zelanda, Belarus, Meksika, Litvanya, Azerbaycan, İrlanda ve İzlanda tespit edilen ilk Covid-19 vakalarını bildirdiler.
29 Şubat’ta ABD’de koronavirüs kaynaklı ilk can kaybı yaşandı. Bunun üzerinde Trump yönetimi İran, İtalya ve Güney Kore’ye seyahat kısıtlamaları getirdi.
Dünya Sağlık Örgütü, İran’daki salgının hızlı biçimde yayılmasının ardından bu ülkeye heyet gönderdi. Heyet 2 Şubat’ta Tahran’da yetkililerle görüştü.
Dünya Bankası Grubu, koronavirüs salgınının tıbbi ve ekonomik etkileriyle mücadele eden ülkelere yardımcı olmak amacıyla yaklaşık 12 milyar dolarlık başlangıç paketini devreye sokacağını bildirdi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, 5 Mart’ta yapıtğı açıklamada koronavirüs (Covid-19) salgınıyla mücadele için 50 milyar dolarlık kaynak ayırdıklarını söyledi.
7 Mart’ta Covid-19 vaka sayısı dünya genelinde 100 bini aştı.
10 Mart’ta İtalya Başbakanı Giuseppe Conte ülkede serbest dolaşımı kısıtlayarak kapsamlı karantina tedbirleri ilan etti. İlk ve orta dereceli okullar ile üniversiteler tatil edilirken, Birinci Futbol Ligi Serie A dahil tüm spor müsabakaları durduruldu.
Dünya Sağlık Örgütü, 11 Mart’ta koronavirüsü küresel salgın (pandemi) ilan etti
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), koronavirüsün (Covid-19), pandemi (salgın) olarak nitelendirildiğini duyurdu. Dünya Sağlık Örgütü, (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, örgütün Cenevre’deki merkezinde yaptığı basın toplantısında koronavirüs salgınında dünya çapında 11 Mart’a kadar 4 bin 291 can kaybı yaşandığını duyurdu. Örgüt, en son 2009’da ortaya çıkan H1N1 virüsü için “pandemi” ilan etmişti.
- Bilim İnsanları, Bazı Kişilerin Neden Covid Olmadığını Buldu - 21 Haziran 2024
- Tüketicinin İyimserliği Azalıyor - 21 Haziran 2024
- Akşener, Erdoğan’dan Ne İstedi? - 7 Haziran 2024