19 Mayıs 1919, Türk tarihinin dönüm noktalarından biridir. Bu tarihte Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaÅŸları, Ä°stanbul’dan Samsun’a doÄŸru yola çıktılar. Bu yolculuk, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin baÅŸlangıcı oldu. Peki, Atatürk ve arkadaÅŸlarını Samsun’a taşıyan gemi hangisiydi? Bu geminin adı Bandırma Vapuru idi. Bandırma Vapuru, Türk tarihinin en önemli gemilerinden biridir.
Bandırma Vapuru’nun Tarihi
Bandırma Vapuru, 1878 yılında Ä°skoçya’nın Glasgow kentinde Mac. Intyre Paisley – Huston and Cardett tersanesinde yolcu ve yük vapuru olarak inÅŸa edildi. Ä°lk adı Trocadero olan gemi, 1883 yılında Yunanistan’daki H. Psicha Preus Firmasına satıldı ve Kymi adını aldı. 1890 yılında baÅŸka bir Yunan firmasına satılan gemi, 1891 yılında Erdek seferi sırasında kayalıklara çarparak batmış, ancak aynı yıl içinde kurtarılmıştır.
1894 yılında gemi, Ä°stanbul’da Ä°talyan alım satım brokeri olan Rama P. D’Erasmo tarafından satın alınarak Osmanlı Ä°dare-i Mahsusa’ya devredilmiÅŸtir. Gemiye Panderma adı verilmiÅŸ ve Marmara Denizi kıyılarında TekirdaÄŸ, Mürefte, Åžarköy, Karabiga, Erdek arasında yük ve yolcu seferleri yapmıştır. 1910 yılında Bandırma Vapuru Osmanlı Seyr-i Sefain Ä°daresi’ne devredilmiÅŸ ve adı Bandırma olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.
Bandırma Vapuru, Birinci Dünya Savaşı sırasında nakliye gemisi olarak hizmet vermiÅŸ, 1915 yılında Marmara’da konvoy halinde seyrederken Ä°ngiliz HMS E-14 denizaltısı tarafından atılan torpidonun isabet etmemesi sayesinde batmaktan kurtulmuÅŸtur. 16 Mayıs 1919 Cuma günü öğleden sonra Ä°stanbul Galata Rıhtımından Mustafa Kemal PaÅŸa ve maiyetindekilerle hareket ederek 19 Mayıs 1919 Pazartesi sabahı saat 08:00’da Tütün Ä°skelesi’nden Samsun’a ulaÅŸtırmak suretiyle Millî KurtuluÅŸ Mücadelesinin efsane gemisi haline gelmiÅŸtir.
Bandırma Vapuru’nun Sonu
Bandırma Vapuru, Atatürk’ü Samsun’a taşıdıktan sonra yine posta hizmetlerine devam etmiÅŸtir. 1923 yılında Türkiye Seyr-i Sefain Ä°daresi’ne devredilmiÅŸ, 1924 yılında hizmet dışı bırakılmıştır. 1925 yılında gemi Bozmacı Ä°lhami isimli Türk armatöre satılmış ve aynı armatör tarafından hurda olarak parçalanmıştır.
Bandırma Vapuru’nun Önemi
Bandırma Vapuru, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluÅŸuna giden yolun sembolüdür. Atatürk’ün Samsun’a çıkışını saÄŸlayan gemi, millî mücadele ruhunu canlandıran bir anıttır. Gemi bugün yok olsa da, onun yerine yapılan birebir kopyaları Türkiye’nin çeÅŸitli yerlerinde sergilenmektedir. Bandırma Vapuru’nun hikayesi, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini anlatan bir destandır.
