İklim krizi artık sadece bir çevre meselesi değil; doğrudan yaşamı tehdit eden bir güvenlik sorunu haline geldi. Copernicus İklim Değişikliği Servisi ve Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından yayımlanan Avrupa İklim Durumu 2024 Raporu, kıtanın iklim değişikliği karşısında ne denli kırılgan hale geldiğini gözler önüne seriyor.
Avrupa, 2024 yılında bugüne dek kaydedilmiş en sıcak yılı yaşadı. Rapora göre, yalnızca sıcaklık rekorları değil, beraberinde getirdiği afetler de kıtanın iklim krizine karşı alarm seviyesine ulaştığını kanıtlıyor. Yıl boyunca Avrupa genelinde meydana gelen su taşkınları ve fırtınalar 413 bin kişiyi etkiledi, en az 335 kişi ise bu felaketler nedeniyle yaşamını yitirdi.
Sıcak Dalgaları ve Kuraklık Alarm Veriyor
2024 yılı boyunca Güneydoğu Avrupa başta olmak üzere Orta Doğu, Kuzey Afrika, Güney Afrika, Asya’nın büyük bir kısmı, Avustralya ve Amerika kıtasında sıcaklıklar birçok kez ulusal ve yerel rekorları kırdı. Bu sıcaklık artışları uzun süreli yağış eksikliğiyle birleşerek, özellikle Akdeniz kuşağında kuraklık riskini artırdı. Orta ve Güney Amerika’da ise bu kuraklık, kitlesel orman yangınlarıyla birleşti. Bu durum, ekosistemlerin kalıcı olarak zarar görmesine yol açtı.
Amerika Kıtası Yangınlarla Kavruldu
Copernicus Atmosfer İzleme Servisi’nin verilerine göre, orman yangınlarından en çok etkilenen bölge Amerika kıtası oldu. Kanada ve Güney Brezilya’da geniş alanlara yayılan yangınlar, Bolivya ve Venezuela’da ise tarihî düzeyde karbon salımına neden oldu. Bolivya’da yangın kaynaklı karbon emisyonları tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaştı.
Batı Avrupa En Yağışlı Yıllarından Birini Yaşadı
İklim değişikliğinin etkileri yalnızca sıcaklıkla sınırlı kalmadı. 2024, Batı Avrupa için 1950’den bu yana en yağışlı on yıldan biri olarak kayda geçti. Bu yağışların büyük bir kısmı ani ve yoğun fırtınalara yol açarak altyapılarda ciddi zararlara ve taşkınlara neden oldu. 2013’ten bu yana en yaygın sel olaylarının yaşandığı yıl olarak kayıtlara geçen 2024’te, sadece ekonomik kayıplar değil, insani trajediler de yaşandı.
Buzullar Eriyor, Tehlike Büyüyor
Avrupa’nın tüm bölgelerinde buz kaybı yaşanırken, özellikle İskandinavya ve Svalbard’daki buzulların erimesi endişe verici boyutlara ulaştı. Svalbard buzulları, kayıt altına alınan en yüksek kütle kaybı oranlarına sahne oldu. Bu durum, yalnızca deniz seviyesi yükselmesi açısından değil, bölgesel iklim dengesi ve biyoçeşitlilik açısından da büyük risk taşıyor.
Rapor, yalnızca 2024 yılını analiz etmekle kalmıyor; aynı zamanda iklim değişikliğinin gelecekteki etkilerine karşı hazırlıksız olan ülkelerin ve toplulukların çok daha ağır bedeller ödeyeceğini vurguluyor. Uzmanlar, iklim eylemi planlarının küresel düzeyde hızlandırılması gerektiğine dikkat çekiyor.
- NHY / C3S, WMO, CAMS
