2024 Yılının Eylül Ayında İş Cinayetleri: 152 İşçi Hayatını Kaybetti

9 Ekim 2024

Türkiye’de işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunları, her geçen gün daha da derinleşerek devam ediyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) Eylül 2024 raporuna göre, iş cinayetlerinde en az 152 işçi yaşamını yitirdi. Yılın ilk dokuz ayında ise toplam 1371 işçi hayatını kaybetti. Yüksekten düşme, ezilme, patlama, elektrik çarpması ve zehirlenme gibi sebeplerle yaşanan ölümler, çalışma hayatındaki güvencesiz koşulların vahametini bir kez daha gözler önüne serdi.

2023 Yılı İş Kazası İstatistikleri

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 4 Eylül’de açıkladığı verilere göre, 2023 yılında 1972 işçi hayatını kaybetti. Bu sayı, İSİG’in açıkladığı rakamların üzerinde, yıllar sonra ilk kez SGK’nın açıkladığı sayılar İSİG verilerini aştı. Bu durum, iş cinayetlerinin ciddi bir boyuta ulaştığını ve sanayi sektöründe gerçekleşen ölümlerin, resmi verilere göre dahi yüksek olduğunu ortaya koydu.

Ancak SGK verilerinde, çocuk, kadın ve göçmen işçilerin ölümlerine dair eksiklikler olduğu dikkat çekiyor. Ayrıca, kayıt dışı çalışanların ölümleri de rapora yansıtılmadı. Bu eksiklikler, gerçek ölü sayısının çok daha fazla olabileceğini gösteriyor.

Eylül Ayı İçerisinde Yaşanan Önemli İş Kazaları

Eylül ayında öne çıkan iş cinayetlerinden biri, 15 Eylül’de Sakarya Hendek’teki Oba Makarna fabrikasında meydana gelen patlamaydı. 27 yaşındaki işçi Mesut Şimay bu patlama sonucu hayatını kaybederken, 30 işçi yaralandı. Patlama, toz patlaması olarak değerlendirildi ve yetkililere yöneltilen sorular, iş güvenliği önlemlerinin yeterli olup olmadığını sorguluyor.

Bu patlama, iş güvenliği yönetmeliklerinin gerekliliklerinin ne derece yerine getirildiği ve denetimlerin ne kadar etkili olduğu konusundaki tartışmaları yeniden gündeme taşıdı. Oba Makarna’nın, neden tam zamanlı iş güvenliği uzmanı bulundurmadığı da ayrıca sorgulandı.

Çocuk İşçiliği ve Kayıplar

Türkiye’de çocuk işçiliği sorunu her geçen yıl derinleşiyor. 2023-2024 eğitim döneminde en az 66 çocuk işçi hayatını kaybetti. Özellikle sanayi ve organize sanayi bölgelerinde yaygınlaşan çocuk işçilik, kentsel yoksulluğun etkisiyle şehir merkezlerine taşınmış durumda. Tarım işçisi çocukların ölümleri kırsalda daha “görünmez” kılınırken, artık şehir merkezlerinde ve organize sanayi bölgelerinde yaşanan ölümler göz ardı edilemiyor.

İSİG Meclisi, çocuk işçiliğin yasaklanması ve patronlara ağır cezalar verilmesi gerektiğini vurgularken, mesleki eğitim adı altında çocukların ücretsiz işgücü olarak kullanılmasına karşı çıkıyor.

Direnişlerin Sesi Büyüyor

2024 yılı boyunca birçok sektörde işçi direnişleri devam etti. Fernas Madencilik ve Polonez Gıda işçileri, sendikal örgütlenme hakkı, insanca yaşam koşulları için mücadele ediyorlar. Bu direnişlerde polis ve jandarma şiddeti ile karşı karşıya kalan işçiler, kararlı duruşlarını sürdürüyorlar. İşçi sınıfı mücadelesinde kazanılan her zafer, diğer direnişlerin de önünü açıyor.

Eylül Ayında Yaşanan İş Cinayetleri ve İşkollarına Göre Dağılım

Eylül ayında iş cinayetlerinin yaşandığı sektörler şöyle sıralanıyor:

• İnşaat ve Yol: 42 işçi
• Tarım ve Orman: 33 işçi (18 işçi ve 15 çiftçi)
• Taşımacılık: 23 işçi
• Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema: 8 işçi
• Madencilik: 7 işçi
• Metal: 7 işçi
• Konaklama ve Eğlence: 6 işçi
• Belediye ve Genel İşler: 6 işçi

Sanayide 45, inşaat sektöründe 42, tarımda 33 ve hizmet sektöründe 32 işçi yaşamını yitirdi. İşçilerin büyük bir çoğunluğu güvencesiz çalışma koşullarında hayatlarını kaybettiler. Bu işçilerin sadece 2’si sendika üyesiyken, 150’si sendika üyesi değildi.

Eylül Ayında İş Cinayetlerinin Nedenleri

Eylül ayında iş cinayetlerinin en yaygın nedenleri şunlardır:

• Trafik ve servis kazaları: 35 işçi
• Ezilme ve göçükler: 30 işçi
• Yüksekten düşme: 26 işçi
• Kalp krizi ve beyin kanaması: 15 işçi
• Şiddet: 12 işçi
• Elektrik çarpması: 7 işçi

Taşımacılıkta trafik kazaları, inşaat ve metal işkollarında ezilme ve göçükler, inşaatta yüksekten düşmeler başı çeken ölüm nedenleridir. Ayrıca, kalp krizi ve beyin kanamaları iş stresi ve yoğun çalışma koşullarının sonuçları olarak dikkat çekiyor.

2024 yılının ilk dokuz ayında iş cinayetlerinde en az 1371 işçi hayatını kaybetti. Bu ölümler, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin yetersizliğini ve işçi haklarının ihmal edildiğini bir kez daha ortaya koyuyor. İşçi sınıfı mücadelesinin sürdüğü bu dönemde, işçilerin sendikal örgütlenme hakları ve insanca çalışma koşulları için verdikleri mücadele hayati bir önem taşıyor.