Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart 2025 dönemine ait Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) verilerini kamuoyuyla paylaştı. Resmi verilere göre, endeks yıllık bazda yüzde 29,73, aylık bazda ise yüzde 1,80 oranında artış gösterdi.
Tarım-GFE, tarımsal üretimde kullanılan mal ve hizmetlerin fiyat değişimlerini izlemeyi amaçlayan önemli bir ekonomik gösterge olarak öne çıkıyor. Mart ayı verileri, sektörde maliyetlerin ciddi düzeyde artmaya devam ettiğini gösterirken, bazı kalemlerdeki yükselişin genel ortalamanın oldukça üzerinde gerçekleştiği dikkat çekti.
Veteriner Harcamalarındaki Yıllık Artış Yüzde 55,87
TÜİK verilerine göre, yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 55,87 ile veteriner harcamalarında kaydedildi. Bu kalemi, yüzde 43,54 ile “diğer mal ve hizmetler” grubu izledi. Buna karşılık, yıllık bazda en düşük artış ise yüzde 16,46 ile enerji ve yağlayıcılar grubunda gözlendi. Tarımsal ilaçlar da yüzde 19,52’lik artışla düşük artış gösteren gruplar arasında yer aldı.
Ana harcama gruplarına bakıldığında, Mart ayında bir önceki aya kıyasla tarımda kullanılan mal ve hizmetler endeksinde yüzde 2,08’lik, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetler endeksinde ise yüzde 0,15’lik bir artış yaşandı. Geçen yılın aynı dönemine göre ise bu oranlar sırasıyla yüzde 29,1 ve yüzde 33,53 olarak gerçekleşti.
Aylık Bazda En Yüksek Artış Hayvan Yemi ve Veteriner Harcamalarında
Aylık değişimlere göre Mart ayında iki alt grupta azalış gözlendi: Enerji ve yağlayıcılar grubunda yüzde 1,17, malzemeler grubunda ise yüzde 0,05’lik düşüş yaşandı. Diğer yandan, en yüksek aylık artış yüzde 4,31 ile veteriner harcamaları ve yüzde 3,93 ile hayvan yemi grubunda gerçekleşti. Gübre ve toprak geliştiricilerdeki aylık artış ise yüzde 1,23 olarak ölçüldü.
Resmi Verilere Şüpheyle Yaklaşan Sektör Temsilcileri
TÜİK tarafından açıklanan veriler tarım sektöründeki maliyet artışlarını resmi olarak ortaya koysa da, sahada çalışan birçok çiftçi ve sektör temsilcisi, hissedilen maliyet artışlarının bu oranların üzerinde olduğunu öne sürüyor. Özellikle yem, gübre ve enerji kalemlerindeki fiyat artışlarının, piyasada açıklanan rakamlardan daha yüksek olduğu yönündeki kanaat, üreticiler arasında giderek yaygınlaşıyor. Uzmanlar, TÜİK verilerinin metodolojisine duyulan güvensizlik ve resmi istatistiklerle yaşanan deneyim arasındaki farkın, bu algıyı beslediğini ifade ediyor.
Tarımda artan maliyetlerin, gıda fiyatları başta olmak üzere genel enflasyon üzerindeki etkisinin sürdüğü ve üretici üzerindeki baskının giderek arttığı bir dönemde açıklanan bu veriler, sektörün yapısal sorunlarını bir kez daha gündeme taşıyor.
Kaynak: TÜİK, Mart 2025 Tarım-GFE Verileri
Not: Haberde yer alan değerlendirmeler TÜİK verilerine dayalıdır. Sahadaki farklı algılar ve yorumlar haberin değerlendirme bölümünde aktarılmıştır.
