Artık siz kötülüğün değil, iyiliğin malı oldunuz. Sizin ruhunuzu satın alıyorum bu gümüşlerle.
- Sefiller
Victor Hugo bu cümlelerle pek çok şey anlatmıştır aslında. Bir insana iyilik yapma fırsatı verilirse o insan gerçekten iyi biri olabilir mi? Kötüler saf kötü olduğu için mi bunları yaparlar? Pek çok soruyu beraberinde getirir.
Bu sorular da aklımıza Sokrates’i getirir: “Kimse bile bile kötü değildir, her kötülük bilgi sanılan bir bilgisizlikten gelir.” Sokrates’in bu sözü belki farklı bakış açılarından doğru olabilir ama benim görüşüme göre en azından yaşadığımız yüzyılda daha farklıdır.
İnsanlar cehaletten kötü olabilir doğru ancak şuna da değinmek gerekir, kötülük sınıfsal değildir. Kendini geliştirmiş bir doktor da cinayet işleyebilir. Bu durumda Sokrates’e nasıl hak verebilirim? Kötülüğün bozulmuş psikolojiden kaynaklandığına inanıyorum. Psikolojisi bozulmuş insanlar kötülük yaparlar benim gözümde. Bir insana cehalet sirayet etmişse mi kötü biri olabilir yoksa psikolojisi bozulmuş ve duygularını, vicdanını hissedemiyorsa mı?
Haliyle bir insan kötüyse eğer fırsat verildiğinde iyi biri olacağını düşünmüyorum çünkü kötü biri verdiğiniz fırsatla iyilik bile yapsa bu onun iyi biri olduğu anlamına gelmez. İyilik içten gelen bir şeydir, siz fırsat vermeseniz de içinden gelse büyük ya da küçük bir iyilik yapılabilir. Kısacası iyilik vicdandan gelir.
- Victor Hugo ve Sokrates Gözünden İyilik - 28 Ekim 2024
- Güvende Hissetmiyoruz - 7 Ekim 2024
