Kahramanmaraş bölgesinde, Afşin-Elbistan termik santraline iki yeni ünite eklenmesi planı, çevre ve sağlık üzerindeki potansiyel etkileri nedeniyle endişe ve tartışmalara yol açmıştır. Bu plan, bölgedeki hava kirliliği ve sağlık sorunlarına dikkat çeken yaşam savunucuları tarafından eleştirilmektedir.
AfÅŸin-Elbistan termik santrali, Türkiye’nin en büyük kömür rezervlerinden birine sahip olup, mevcut dört ünitesiyle enerji üretimi yapmaktadır. Ancak, planlanan iki yeni ünite ile birlikte, santralin toplam kapasitesi ve potansiyel çevresel etkisi artacaktır. Çevre Bakanlığı’nın verilerine göre, bölgedeki ince partikül madde seviyeleri, Dünya SaÄŸlık Örgütü’nün önerdiÄŸi sınır deÄŸerlerin beÅŸ katı, kaba partikül madde ise 3,6 katıdır. Bu partiküller, kanser gibi ciddi saÄŸlık sorunlarına yol açabilen birinci grup etmenler arasında yer almaktadır.
Yerel halk ve çevre savunucuları, santralin geniÅŸletilmesinin, zaten yüksek olan hava kirliliÄŸi seviyelerini daha da artıracağı ve bölgedeki saÄŸlık sorunlarını kötüleÅŸtireceÄŸi konusunda endiÅŸelerini dile getirmektedirler. Elbistan SaÄŸlık Grup BaÅŸkanlığı’nın kayıtlarına göre, AfÅŸin A Santrali’nin faaliyete geçmesinin ardından bölgedeki kanser vakaları sekiz kat artmıştır. Ayrıca, santralin salacağı partikül madde kirliliÄŸinin Karadeniz Bölgesi’ne kadar yayılacağı ve 1900 erken ölüme neden olacağı tahmin edilmektedir.
Bu durum, sürdürülebilir enerji kaynaklarına yönelik küresel eğilimlerle çelişmektedir. Dünya genelinde, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş ve kömür gibi fosil yakıtlardan uzaklaşma yönünde bir eğilim bulunmaktadır. Bu bağlamda, Afşin-Elbistan termik santralinin genişletilmesi planı, çevresel sürdürülebilirlik ve halk sağlığı açısından önemli soruları gündeme getirmektedir.
AfÅŸin-Elbistan Hayatı ve DoÄŸayı Koruma Platformu’nun bir temsilcisi olan Mehmet Dalkanat’ın ifadelerine göre, bölgede yaÅŸayan insanlar, termik santrallerin durdurulmasıyla yıllar sonra ilk kez temiz hava solumanın keyfini çıkarmışlardır. Elbistan Ovası’nın, Türkiye’nin dördüncü büyük ovası olması ve birinci sınıf tarım arazilerinden oluÅŸması, bu bölgenin doÄŸal ve tarımsal deÄŸerini vurgulamaktadır.
Bu nedenle, AfÅŸin-Elbistan termik santralinin geniÅŸletilmesi planı, hem yerel halkın yaÅŸam kalitesi hem de bölgenin ekolojik dengesi açısından kritik bir konudur. Çevre, Åžehircilik ve Ä°klim DeÄŸiÅŸikliÄŸi Bakanlığı’nın 2 Nisan’da yapılacak olan toplantısında, bu planın geleceÄŸi ve çevresel etki deÄŸerlendirmesi (ÇED) süreci ele alınacaktır. Bu toplantının sonuçları, bölgenin geleceÄŸi için belirleyici olacaktır.
NHY/ Cumhuriyet, YeÅŸil Gazete, Karar.com
