Kültür Sanat

Malatya’da Tarihi Köprüler Betonlaştırıldı

3 Eylül 2023

Malatya’da Arapgir ve Arguvan ilçelerinde bulunan 2 bin yıllık tarihi köprüler, yanlış restorasyon çalışmaları sonucu betona boğuldu. Köprülerin birinin üstünden yol geçirildi, diğeri betonlaştırıldı. Tarihi eserlerin aslına uygun restore edilmemesi, kültürel mirasın tahrip edilmesi olarak eleştirildi.

Malatya’da bulunan Arapgir ve Arguvan ilçelerindeki tarihi köprüler, Roma İmparatorluğu döneminden kalan önemli eserlerdir. Milattan sonra 3. yüzyılda yapılan Arapgir’deki yüksek kemerli taş köprü, bölgenin en eski ve en uzun köprüsüdür. Arguvan’daki taş köprü ise, 1800 yıllık bir geçmişe sahiptir.

Cumhuriyet’ten Şeyda Öztürk‘ün haberine göre, bu köprüler, Malatya İl Özel İdaresi tarafından restorasyon çalışmalarına tabi tutuldu. Ancak yapılan çalışmalar, köprülerin özgün malzemelerini ve yapısını bozdu. Arapgir’deki köprünün taşları yerine beton bloklar kullanıldı. Arguvan’daki köprünün üzerinden de beton yol geçirildi. Bu durum, hem bölge halkı hem de sanat tarihçileri tarafından tepkiyle karşılandı.

Sanat Tarihi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Şerif Yaşar, Cumhuriyet gazetesine yaptığı açıklamada, “Özgün yerine çağdaş malzemeler kullanılmış. Halbuki bölgede aynı taş malzeme mevcut. Yerel mimaride, ‘Etrafında hangi malzeme varsa onu kullan’ sözü esastır. Günü kurtarmak ve hızlı hareket etmek için beton blok tercih edilmiş. Bu restorasyon kültürel bilince sahip kişiler tarafından yapılmamış” dedi.

Yaşar, dernek adına Malatya İl Kültür Müdürlüğü’ne yazı yazacaklarını ve konuyu Kültür ve Turizm Bakanlığı’na taşıyacaklarını söyledi. Yaşar, “Bu köprüler, Anadolu’nun kültürel mirasının önemli parçalarıdır. Bu mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması için gerekli önlemlerin alınmasını istiyoruz” dedi.

Malatya Çevre Platformu’ndan Hüseyin Çıplak ise, köprüler için daha önce dava açtıklarını ancak yürütmeyi durdurma kararı verilmediğini belirtti. Çıplak, “Restorasyona devam edildi. Bölgede kaya mezarları var, onlar da talana uğruyor. Köylerde çok göç yaşanıyor. Artık bölgede yaşayan halk yaşlı. Onlar da sahip çıkamıyor” dedi.

Malatya’da yaşanan bu olay, Türkiye’de son yıllarda sıkça karşılaşılan yanlış restorasyon vakalarından sadece biridir. Daha önce de Şile’deki Ocaklı Ada Kalesi, Beyoğlu’ndaki Süleymaniye Camisi ve Kaş’taki Antiphellos Antik Tiyatrosu gibi tarihi eserler, aslına uygun olmayan restorasyon çalışmalarıyla gündeme gelmişti.