Koronavirüs pazarda satılan yarasalardan mı geçti?

31 Ocak 2020

Çinli bilim insanlarının üzerinde çalıştığı son araştırmada Vuhan şehrinde ortaya çıkan yeni koronavirüsün yakın geçmişteki Sars virüsü ile ortak bir yan olarak yarasalardan kaynaklı olabileceği belirtiliyor.

Koronavirüsün tıpkı Sars’ta olduğu gibi meyve yarasalarında bulunan HKU9-1 virüsünün soyundan geldiği düşünülüyor. Virüsün vahşi hayvanlarla olan bağlantısı çarşamba günü Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi Direktörü Gao Fu tarafından da teyit edildi.

Gao’ya göre ülkede 500’den fazla kişiye bulaşan ve şimdiye kadar 17 kişinin hayatına mal olan koronavirüs Vuhan’daki balık pazarında satılan vahşi hayvanlardan kaynaklandı. Gao oluşan yeni virüs türünü tehlikeli yapan şeyin hızlı şekilde yeni ortamlara adapte olabilme ve hızlı mutasyon geçirme kabiliyeti olduğunu aktardı.

2002-2003’teki Sars virüsüne göre daha zayıf olan koronavirüsün yine de Sars kadar bulaşıcı olduğu kaydediliyor. Çalışmada ayrıca virüsün kökeninin yarasalar olabileceği ancak insanlara geçmeden önce yayılması için yarasalar ile insanlar arasında bir ara ortam daha var olabileceğine de dikkat çekiliyor.

Sanılandan beş kat daha güçlü çıktı

Çinli yetkililerin acil durum ilan etmesinden sadece bir gün sonra salı günü yayınlanan bu son çalışmada zatüre benzeri sonuçlar ortaya çıkaran virüsün araştırmacılar tarafından şu ana dek hafife alınmış olabileceği notu düşüldü.

Çin Bilim Akademisi, Çin Ordusu ve Şangay Pastör Enstitüsü uzmanlarından oluşan araştırma ekibi elde olan veriler üzerinden virüsün insan hücreleri ile nasıl etkileşime geçebileceğine dair bilgisayar simülasyonları gerçekleştirdi. Chine Science Bulletin’da yayınlanan sonuçlara göre virüs ACE2 adlı bir proteini hedef alıyor ve bu proteinle oluşturduğu bağın daha önce sanılandan beş kat güçlü olduğu anlaşılıyor.

Sars ile olan DNA paylaşımı

Koronavirüsün hedef aldığı proteinle bağ oluşturmak konusunda Sars’a göre yapısal farklılıkları bulunduğu, buna rağmen Sars kadar güçlü bir bağ oluşturmayı başardığı anlatılıyor. Yeni koronavirüs Çin’deki koronavirüs veritabanı ile karşılaştırıldığında evrimsel gelişmesinin betakoronavirüs soy ağacından geldiği Sars’a yakınlık gösterdiği ancak soyun farklı bir dalında ilerlediği belirlendi.

Sars ile koronavirüsü DNA’ları arasında yüzde 70-80 arası benzerlik görülüyor. Bu oran, insanlar ile domuzlar arasında paylaşılan DNA oranından daha az.

100 kat hızlı mutasyon kabiliyeti

Vuhan Viroloji Enstitüsü’nde yapılan bir başka araştırmada ise yeni koronavirüsünün bir RNA (ribonükleik asit) virüsü olduğu ve bunun da, örneğin bir DNA virüsü olan Çiçek virüsünden, 100 kat daha hızlı mutasyon geçirmesini sağladığını ortaya kondu. Bunun sebebi RNA moleküllerinin DNA (deoksribonükleik acid) moleküllerinden çok daha basit yapıda olması.

Şimdilik sadece bilgisayar modellemeleri

Ne var ki, tüm bu sonuçlara bilgisayar modellemelerinden varıldı. Bu nedenle uzmanlar araştırma sonuçlarının gerçekte olacaklar ile örtüşmeme olasılığına da dikkat çekiyorlar. Farklı proteinlerin de virüs ile etkileşime girebileceği belirtiliyor.

Kaynak:euronews