İran’da kadınların özgürlük mücadelesi Sakharov Ödülü’ne layık görüldü

12 Aralık 2023

Avrupa Parlamentosu, geçtiğimiz yıl İran’da gözaltında ölen Mahsa Amini ve Kadın, Hayat, Özgürlük hareketine Avrupa Birliği’nin en büyük insan hakları ödülü olan Sakharov Ödülü’nü parlamentoda düzenlenen bir törenle sundu.

Bu ödül, İran’da kadınların özgürlükleri için verdiği mücadeleyi ve rejimin baskıcı politikalarına karşı gösterdiği direnişi takdir etmektedir. Amini, zorunlu başörtüsü yasasına karşı çıktığı için tutuklanmış ve işkence görmüştür. Onun trajik ölümü, İran halkının sesini yükseltmesine ve değişim talep etmesine neden olmuştur.

Parlamento Başkanı Roberta Metsola, törende yaptığı konuşmada, Amini’nin aile üyelerinin seyahat yasağı nedeniyle törene katılamadığını belirtti. Metsola, “Bu muamele, İran halkının her gün karşılaştığı durumun açık bir örneğidir. İran rejimi, insan haklarını ihlal etmeye devam ediyor. Biz Avrupa Birliği olarak, bu ihlalleri kınamakta ve İran halkının yanında durmaktayız” dedi.

Metsola, Sakharov Ödülü’nün Kadın, Yaşam, Özgürlük hareketinin temsilcilerine verildiğini ve bu hareketin İran’daki kadınların eşitlik ve adalet için verdiği mücadeleyi temsil ettiğini söyledi. Metsola, “Bu yılki Sakharov Ödülü, artan baskı altına rağmen değişim için çabalamaya devam eden İran’daki tüm cesur ve meydan okuyan kadınlara, erkeklere ve gençlere bir övgü niteliği taşıyor” dedi.

Amini’nin ölümü, ülke geneline yayılan ve hızla İran’ın kırk yıllık İslami teokrasisinin devrilmesi çağrılarına dönüşen protestoları tetikledi. Hak gruplarına göre Tahran yönetimi protestolara, 500’den fazla kişinin öldürüldüğü ve 22 binden fazla kişinin gözaltına alındığı şiddetli bir baskıyla karşılık verdi. Gösteriler bu yılın başında büyük oranda azaldı.

Adını Sovyetler Birliği’nin önde gelen muhalif isimlerinden olan Andrei Sakharov’dan alan AB ödülü, 1988 yılında insan haklarını ve temel özgürlükleri savunan kişi veya gruplara verilmeye başlanmıştır. Ödülün geçmiş sahipleri arasında Nelson Mandela, Malala Yousafzai ve Raif Badawi gibi isimler bulunmaktadır.