Dünyanın En Eski Mezarlığı: Homo Naledi ölülerini gömüyordu

Dünyanın en eski mezarlığı bulundu: Bir insansı türü, insanlardan 100 bin yıl önce ölülerini gömüyordu

Güney Afrika’da bir grup paleontolog, dünyanın bilinen en eski mezarlığını keşfetti. Mezarlıkta, Homo naledi adlı bir insansı türüne ait yüzlerce kemik bulundu. Bu türün, insanlardan 100 bin yıl önce ölülerini gömdüğü ortaya çıktı. Bu keşif, insanın evrimine dair düşünceleri değiştirebilir.

Homo naledi, yaklaşık 335 bin yıl önce ortaya çıkmış ve 236 bin yıl önce soyu tükenmiş arkaik bir insan türüdür. Türün beyni modern insanlara göre çok küçüktür. Zira beyin boyutları Homo sapiens’inkinin kabaca üçte birine denk gelir. Türün kalıntıları ilk kez 2013’te, Güney Afrika’nın Johannesburg kenti yakınındaki “İnsanlığın Beşiği” adı verilen paleoantropolojik sit alanında bulunmuştur.

Mezarlıkta tespit edilen kemiklerin yaşları, radyometrik yöntemlerle 236 bin ila 335 bin yıl arasında olduğu belirlenmiştir. Bu da bu mezarlığın, daha önce Ortadoğu ve Afrika’da yer alan ve yaklaşık 100 bin yıllık olduğu düşünülen mezarlıklardan çok daha eski olduğu anlamına gelir.

Bilim insanları, mezarlıkta iskelet kalıntıları içeren sığ ve oval çukurların cesetlerin gömülmesi için kasten kazıldığını ve üzerlerinin örtüldüğünü kaydetmiştir. Bu keşifler, ölüm sonrası uygulamaların Homo sapiens ya da beyni büyük boyutlarda olan diğer insansılarla sınırlı olmadığını gösterir. Ayrıca mezarlığın yakınında, yüzeyinin kasten düzleştirildiği düşünülen bir sütunda geometrik şekiller yer aldığı da görülmüştür.

Bu bulgular, Homo naledi’nin sembolik düşünme ve davranma yeteneğine sahip olduğunu ortaya koyar. Bu da insanların sembolik uygulamaların geliştirilmesinde benzersiz olmadığını değil bu tür davranışları icat etmemiş olma ihtimalini de akıllara getirir.

Bu keşif, insanın evrimine dair yeni sorular ve tartışmalar doğurabilir. İnsansılar üst familyası, primatlar takımının en büyük türlerini içine alır. İnsansılar üst familyası iki familyaya bölünür: Gibongiller veya küçük insansı maymunlar (Hylobatidae) ve insangiller veya büyük insansı maymunlar (Hominidae). Homo naledi ise insangiller familyasına dahildir.

İnsangiller familyasının diğer üyeleri olan şempanzeler, goriller ve orangutanlar da ölülerine karşı ilgi gösterirler. Ancak bu ilgiyi gömmek gibi sembolik bir eyleme dönüştürmezler. Bu nedenle Homo naledi’nin ölülerini gömmesi, onun diğer insangillerden farklı bir zihinsel kapasiteye sahip olduğunu düşündürür.

Homo naledi’nin ölülerini gömmesi, onun hem kendi türüne hem de ölüme karşı bir saygı duygusu geliştirdiğini de gösterir. Bu da onun sosyal ve kültürel bir yapıya sahip olduğunu ima eder. Bu yapı, Homo naledi’nin hayatta kalmasına ve uyum sağlamasına yardımcı olmuş olabilir.

Homo naledi’nin ölülerini gömmesi, aynı zamanda onun ekolojik bir fayda da sağladığını düşündürür. Ölü bedenlerin gömülmesi, hem cesetlerin çürümesini hem de yırtıcı hayvanların bölgeye gelmesini engeller. Bu da Homo naledi’nin yaşam alanını korumasına ve hastalıklardan kaçınmasına katkıda bulunur.

Homo naledi’nin ölülerini gömmesi, insanın evrimine dair yeni bir bakış açısı sunar. Bu bakış açısı, sembolik davranışların sadece büyük beyinli insansılara özgü olmadığını, daha küçük beyinli insansıların da bu davranışları geliştirebileceğini gösterir. Bu da insanın evriminde beyin büyüklüğünün tek belirleyici faktör olmadığını, diğer faktörlerin de rol oynadığını ortaya koyar. (NHY, Bilim Teknik)