Kızıl Gezegen’den gelen yeni görüntüler, bilim dünyasında yeniden heyecan ve tartışma yarattı. NASA’nın Curiosity keşif aracının gönderdiği son fotoğraflarda yer alan mantara benzeyen oluşumlar, Mars’ta yaşam olup olmadığına dair merakları bir kez daha alevlendirdi. Ancak uzmanlar uyarıyor: Görüntüler, bilimsel anlamda hâlâ net bir yaşam kanıtı sunmaktan çok uzak.
Curiosity’nin Gözüne Takılan Şekiller: Organik mi, Mineral mi?
Mars’ta görevini sürdüren NASA’nın Curiosity keşif aracı, son zamanlarda Gale Krateri civarında gerçekleştirdiği yüzey taramalarında dikkat çekici bazı görseller elde etti. Özellikle bir dizi kayalığın arasında rastlanan, mantarı andıran yapılar sosyal medyada “Mars’ta yaşam bulundu” şeklinde yorumlanmaya başlarken, bu iddialar bilimsel çevrelerde daha temkinli karşılandı.
Söz konusu görsellerde, üst kısmı geniş, gövdesi dar ve neredeyse bir mantar gibi zeminden yükselen formlar yer alıyor. Bu şekillerin düzenli ve tanıdık olması, özellikle Dünya’daki mantar türlerine benzerlik göstermesi nedeniyle, bazı spekülatif yorumların önünü açtı.
Bilim İnsanları Uyarıyor: “Biyolojik Değil, Jeolojik”
Görüntüler üzerine açıklamalarda bulunan birçok yerbilimci ve astrobiyolog, Mars’taki bu yapıların büyük ihtimalle biyolojik değil, jeolojik kökenli olduğunu belirtti. ABD’deki Purdue Üniversitesi’nden Jeoloji Profesörü Dr. Mariah Lopez, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Mars yüzeyinde özellikle rüzgar erozyonunun ve geçmişteki sıvı akışkanların şekillendirdiği birçok kaya formasyonu bulunuyor. Bunlar zamanla küresel, konik ya da mantar benzeri yapılar alabiliyor. Bu tür şekillenmelerin arkasında sıklıkla hematit, silikat ve diğer mineral birikimleri yer alıyor.”
NASA yetkilileri de bu tür görüntülerin daha önce de defalarca gözlemlendiğini ve bugüne kadar hiçbirinin canlı yaşamına dair kesin kanıt sunmadığını vurguladı. Mars yüzeyindeki rüzgar ve toz hareketlerinin zamanla kayalarda farklı aşınma desenleri oluşturabildiği biliniyor. Özellikle düşük yerçekimi ve atmosferik koşulların etkisiyle, Dünya’da olağandışı sayılabilecek şekiller Mars’ta sıkça karşımıza çıkabiliyor.
Geçmişte de Yaşanmıştı: “Mars Solucanı”, “Kertenkele Fosili”, “Kadın Heykeli”
Mars’ta mantara benzeyen yapıların ilk kez görülmediğini belirtmekte fayda var. Daha önce de Curiosity ve Perseverance araçlarının çektiği fotoğraflarda “solucan fosili”, “kertenkele kalıntısı” ve hatta “kadın heykeli” olduğu iddia edilen kayaç formları sosyal medyada gündem olmuş, ancak bilimsel analizler bu iddiaları doğrulamamıştı.
Bu tür optik illüzyonlar genellikle “pareidolia” adı verilen bilişsel bir olgunun sonucu. İnsan beyni, tanıdığı şekilleri —yüzler, hayvanlar, nesneler gibi— rastgele desenlerde görme eğilimindedir. Bu durum özellikle uzaydan gelen düşük çözünürlüklü görüntülerde sıkça yaşanıyor.
Yine de Umut Var: Mars, Geçmişte Daha Yaşanabilir Olabilirdi
Her ne kadar mantar benzeri oluşumlar şimdilik yaşam izine işaret etmiyor gibi görünse de, Mars’ın geçmişte su barındırdığına dair güçlü kanıtlar mevcut. Curiosity’nin daha önceki bulguları, Mars’ın bir dönem göllerle ve akarsularla kaplı olabileceğini göstermişti. Bu da, mikrobiyal düzeyde dahi olsa yaşamın mümkün olduğu bir dönem geçirdiği anlamına gelebilir.
NASA’nın ve diğer uzay ajanslarının temel hedeflerinden biri, Mars’ta geçmişe ya da bugüne ait yaşam izlerini bilimsel yöntemlerle saptamak. Bu bağlamda, elde edilen her yeni görsel, gelecekte yapılacak daha detaylı araştırmalar için bir ipucu olarak değerlendiriliyor.
Spekülasyon Değil, Bilim Kazanmalı
Mars’ta görülen mantar benzeri objeler şimdilik yalnızca ilginç birer jeolojik formasyon olarak değerlendiriliyor. Bu görüntüler, medyatik sansasyonlara zemin oluştursa da, bilim dünyası temkinli kalmayı tercih ediyor. Gerçekten biyolojik bir yaşam izine ulaşmak için daha çok veri, daha kapsamlı analizler ve daha fazla sabır gerekiyor.
Ancak her yeni keşif, Mars’ın hâlâ ne kadar sırlarla dolu olduğunu bir kez daha hatırlatıyor. Yaşam olmasa bile, Mars’ın jeolojik geçmişi ve kozmik evrimi hakkındaki bilgilerimiz bu tür bulgularla zenginleşmeye devam ediyor. Ve bu da en az “Mars’ta mantar” kadar heyecan verici.
- Hazine’den Kötü Karne: Bütçe Haziran’da 330 Milyar TL Açık Verdi, 6 Aylık Açık 1 Trilyona Dayandı - 16 Temmuz 2025
- BES: Yoksulluk Sınırı 85 Bin 969 TL’ye, Açlık Sınırı 35 Bin 712 TL’ye, Yükseldi - 16 Temmuz 2025
- İsrail, Süveyda’daki Çatışmalar Sonrası Şam’da Genelkurmay Karargahını Vurdu - 16 Temmuz 2025
