Dünya Çocuk Hakları Gününde, Türkiye’de çocuk hakları ihlalleriri

Türkiye’de çocuk hakları ihlalleri, 2023 yılında da devam etti. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’nin (BMÇHK) yayınladığı rapora göre, Türkiye’de çocukların yaşadığı en büyük sorunlar arasında şiddet, istismar, yoksulluk, eğitim hakkı, sağlık hakkı ve katılım hakkı yer alıyor.

Rapora göre, Türkiye’de her yıl yaklaşık 20 bin çocuk evlendiriliyor. Bu durum, çocukların fiziksel ve ruhsal sağlığını, eğitimini ve geleceğini olumsuz etkiliyor. BMÇHK, Türkiye’yi çocuk evliliklerini önlemek için daha etkin yasal ve idari önlemler alması konusunda uyardı.

Türkiye’de çocuk işçiliği de ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Rapora göre, Türkiye’de 15-17 yaş arası yaklaşık 720 bin çocuk çalışmak zorunda kalıyor. Çoğu tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinde ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılıyor. Bu durum, çocukların sağlığını, güvenliğini ve eğitimini riske atıyor. BMÇHK, Türkiye’yi çocuk işçiliğini ortadan kaldırmak için daha fazla denetim, ceza ve farkındalık çalışması yapması konusunda çağrıda bulundu.

Türkiye’de çocukların eğitim hakkına erişimi de eşit değil. Rapora göre, Türkiye’de 4-17 yaş arası yaklaşık 1 milyon çocuk okula gitmiyor. Bu çocukların büyük bir kısmı kız çocukları, mülteci çocukları ve engelli çocukları oluşturuyor. BMÇHK, Türkiye’yi tüm çocukların nitelikli ve kapsayıcı bir eğitime erişebilmesi için daha fazla kaynak ayırması ve ayrımcılığı önlemesi konusunda tavsiyelerde bulundu.

Türkiye’de çocukların sağlık hakkı da ihlal ediliyor. Rapora göre, Türkiye’de her yıl yaklaşık 10 bin çocuk önlenebilir hastalıklardan hayatını kaybediyor. Ayrıca, Türkiye’de 5 yaş altı yaklaşık 1 milyon çocuk yetersiz besleniyor. Bu durum, çocukların gelişimini olumsuz etkiliyor. BMÇHK, Türkiye’yi tüm çocukların temel sağlık hizmetlerine erişebilmesi için daha fazla yatırım yapması ve sağlık personelini artırması konusunda istedi.

Türkiye’de çocukların katılım hakkı da sınırlı. Rapora göre, Türkiye’de çocukların karar alma süreçlerine katılması için yeterli mekanizma yok. Çoğu zaman, çocukların görüşleri dikkate alınmıyor veya göz ardı ediliyor. BMÇHK, Türkiye’yi çocukların görüşlerinin saygın bir şekilde dinlenmesi ve dikkate alınması için daha fazla fırsat yaratması konusunda önerilerde bulundu.

Türkiye’de çocuk hakları ihlalleri, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde eleştiriliyor. BMÇHK’nin raporu, Türkiye’nin bu konuda daha fazla sorumluluk alması gerektiğini ortaya koyuyor. Çünkü çocuk hakları, insan haklarının ayrılmaz bir parçasıdır. Türkiye, çocuk haklarını korumak ve geliştirmek için hem yasal hem de pratik adımlar atmalıdır. Aksi takdirde, Türkiye’nin geleceği tehlikeye girebilir.

NHY/ Uğur Kaymaz