Anayasa Mahkemesi, örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenleri cezalandıran TCK’nın 220/6 maddesini “keyfi uygulamaları önleyecek şekilde yorumlanması gerektiği” gerekçesiyle iptal etti. Karar, 9 Aralık 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.
TCK’nın 220/6 maddesi, “Örgütün hiyerarşik yapısına dahil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden veya örgüt adına suç işleyen kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır” hükmünü içeriyordu. Bu madde, özellikle terör örgütleriyle bağlantılı olduğu iddia edilen kişilerin yargılanmasında sıkça kullanılıyordu.
Anayasa Mahkemesi, bu maddeye ilişkin bir bireysel başvuruyu değerlendirdi. Başvurucu, 2017 yılında “FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olmak” suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Başvurucu, bu cezanın TCK’nın 220/6 maddesine dayandırıldığını, ancak kendisinin örgüt üyesi olmadığını, örgüte yardım etmediğini veya örgüt adına suç işlemediğini savundu. Başvurucu, bu maddenin Anayasa’ya aykırı olduğunu ileri sürdü.
Anayasa Mahkemesi, başvuruyu oy çokluğuyla kabul etti. Kararda, TCK’nın 220/6 maddesinin Anayasa’nın 2., 10., 13., 15., 36. ve 38. maddelerine aykırı olduğu belirtildi. Kararda, şu ifadelere yer verildi:
“Örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişilerin örgüt üyesi olarak cezalandırılmasını öngören TCK’nın 220/6 maddesi, Anayasa’nın temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasına ilişkin ilkelerine uygun değildir. Bu madde, suç ve ceza ilişkisini bozarak, aynı fiili işleyen kişilere farklı cezalar getirmektedir. Bu durum, Anayasa’nın eşitlik ilkesine ve adil yargılanma hakkına aykırıdır. Ayrıca bu madde, suçun unsurlarını belirsiz bir şekilde tanımlayarak, keyfi uygulamalara zemin hazırlamaktadır. Bu da Anayasa’nın hukuk devleti ilkesine ve masumiyet karinesine aykırıdır.”
Kararın gerekçesinde, TCK’nın 220/6 maddesinin iptal edilmesinin “toplumsal barışa katkı sağlayacağı” da vurgulandı.
Kararın ardından Adalet Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, kararın hukuki sonuçlarının değerlendirileceği ve gerekli düzenlemelerin yapılacağı bildirildi.
