Antik DNA analizleri, koyunların evcilleştirilmesinin ve insanların bu süreçteki rolünün 11 bin yıl önce Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’ndeki Aşıklı Höyük’te başladığını ortaya koydu. Trinity College, LMU Münih ve Bavyera Eyaleti Doğa Tarihi Koleksiyonları’ndan (SNSB) bilim insanları, bu önemli bulgularla koyun ve insanların iç içe geçmiş genetik tarihini gün yüzüne çıkardı.
Uluslararası ve disiplinler arası bir araştırma ekibi, 12 bin yıl boyunca Moğolistan’dan İrlanda’ya kadar uzanan bölgelerde bulunan arkeolojik kemiklerden elde edilen 118 genomu analiz etti. Bu analizler, koyunların tarih öncesi kültürel yörüngesini ve evcilleştirilme süreçlerini detaylı bir şekilde ortaya koydu.
Aşıklı Höyük’teki Bulgular:
Aşıklı Höyük, dünyanın en eski koyun çoban köyü olarak biliniyor. Kazılarda elde edilen buluntular, koyunların bu bölgede beslenmeye başlandığını ve insanlarla yakın bir ilişki içinde olduğunu gösteriyor. Bu durum, koyunların evcilleştirilmesinin bu alanda başladığını ve zamanla diğer bölgelere yayıldığını kanıtlıyor.
Araştırma ekibi, 8 bin yıl kadar önce çiftçilerin koyun sürülerini kasıtlı olarak seçtiklerine dair kanıtlar buldu. Özellikle, kürk rengini kodlayan genler üzerinde yapılan seçimler, koyunların genetik çeşitliliğini artırmış ve bu hayvanların evcilleştirilme sürecine önemli katkılarda bulunmuştur.
Koyunların Coğrafi Yayılması:
Koyunların Moğolistan’dan İrlanda’ya kadar geniş bir coğrafyaya yayılması, bu hayvanların insan medeniyetindeki önemini vurguluyor. Koyunlar, sadece besi ve yün kaynağı olarak değil, aynı zamanda kültürel ve dini törenlerde de önemli bir rol oynamıştır.
Bu araştırma, tarih öncesi dönemdeki insan-hayvan ilişkisini daha iyi anlamamızı sağlıyor. Koyunların evcilleştirilmesi, insan toplumlarının gelişimi ve tarım kültürünün başlangıcı açısından kritik bir rol oynamıştır. Elde edilen bulgular, gelecekteki araştırmalar için önemli bir başlangıç noktası oluşturuyor.
Aşıklı Höyük’teki bu önemli bulgu, insanlık tarihinin en eski ve temel süreçlerinden birini gün yüzüne çıkarıyor. Koyunların evcilleştirilmesi, sadece bir hayvanın evcilleştirilmesi değil, aynı zamanda insan medeniyetinin gelişiminin bir parçasıdır. Bu araştırma, tarihimizi daha iyi anlamak ve gelecekteki araştırmalar için değerli bir kaynak sunuyor.
