Türkiye’de EÄŸitim süresi farklılıkları: Fırsat eÅŸitsizliÄŸi ve cinsiyet ayrımcılığı

Türkiye Ä°statistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı son verilere göre, Türkiye’de eÄŸitim süresi ile ilgili çarpıcı gerçekler ortaya çıktı. Bu veriler, Türkiye’deki eÄŸitim sisteminin fırsat eÅŸitsizliÄŸi ve cinsiyet ayrımcılığı sorunlarıyla nasıl mücadele ettiÄŸini gösteriyor.

TÜİK’in verilerine göre, 2022 yılında Türkiye’de ilkokula baÅŸlama çağındaki bir bireyin en yüksek eÄŸitim seviyesini tamamlayana kadar geçirdiÄŸi muhtemel eÄŸitim süresi 18,2 yıl olarak hesaplandı. Bu süre, 2019 yılında 17,9 yıl idi. Bu artışın sebepleri arasında eÄŸitimde zorunluluk süresinin uzatılması, okullaÅŸma oranlarının artması ve uzaktan eÄŸitimin yaygınlaÅŸması sayılabilir.

Ancak bu ortalama deÄŸer, Türkiye’nin farklı bölgeleri ve cinsiyetler arasındaki eÄŸitim süresi farklılıklarını gizliyor. TÜİK’in verilerine göre, muhtemel eÄŸitim süresi en yüksek olan il Ä°stanbul’dur ve 20,3 yıldır. Ä°stanbul’u Karabük (19,8 yıl), Ankara (19,7 yıl), Bayburt (19,6 yıl) ve Rize (19,5 yıl) izliyor. Muhtemel eÄŸitim süresi en düşük olan iller ise Urfa ve MuÅŸ’tur ve 15,2 yıldır. Şırnak (15,4 yıl), AÄŸrı (15,5 yıl) ve Mardin (15,6 yıl) bu illeri takip ediyor.

Cinsiyet açısından bakıldığında ise kadınlar için muhtemel eÄŸitim süresi 18,3 yıl iken erkekler için 18,1 yıldır. Bu durum, kadınların erkeklerden daha fazla okullaÅŸtığı ve daha uzun süre eÄŸitime devam ettiÄŸi anlamına geliyor. Ancak bu durum da bölgesel farklılıklar gösteriyor. Her iki cinsiyette de en yüksek muhtemel eÄŸitim süresi Ä°stanbul’da gerçekleÅŸiyor. Kadınlar için Ä°stanbul’u Karabük (20,1 yıl), Ankara (19,9 yıl), Bayburt (19,8 yıl) ve Rize (19,7 yıl) takip ediyor. Erkekler için ise Ä°stanbul’u Ankara (19,6 yıl), Karabük (19,5 yıl), Bayburt (19,4 yıl) ve Rize (19,3 yıl) takip ediyor.

Kadınların eÄŸitim süresinin DoÄŸu ve GüneydoÄŸu Anadolu bölgelerinde düşük olması dikkat çekiyor. Bu bölgelerdeki iller, eÄŸitim fırsatları konusunda daha fazla zorluklarla karşı karşıya. Bir Gün Gazetesi’ne konuÅŸan, EÄŸitim-Sen Genel BaÅŸkanı Nejla Kurul, bu konuda ÅŸunları söylüyor: “EÄŸitimde fırsat eÅŸitliÄŸi toplumsal cinsiyet eÅŸitliÄŸi ile yakından iliÅŸkilidir. Kız çocuklarının geliÅŸmesi, güçlendirilmesi ve özgürleÅŸmesi için toplumsal cinsiyet eÅŸitliÄŸi çok önemlidir. Ancak bazı bölgelerde kamu otoritesinin zayıflığı, tarikat ve cemaatlerin etkisiyle cinsiyet eÅŸitliÄŸi daha fazla zedeleniyor. Bu durum kız çocuklarının geleceÄŸi için büyük bir sorun oluÅŸturuyor.”

Kurul’a göre, bu bölgelerde yoksulluk, iÅŸsizlik, çocuk işçiliÄŸi, erken yaÅŸta evlilik, okul terk etme, okul devamsızlığı gibi konular birbirini etkiliyor ve eÄŸitim süresinin düşmesine neden oluyor. Bu sorunların çözümü için eÄŸitimde fırsat eÅŸitliÄŸi politikalarının ve toplumsal cinsiyet eÅŸitliÄŸinin daha fazla önemsenmesi gerekiyor.

TÜİK’in verileri, Türkiye’deki eÄŸitim sisteminin karşı karşıya olduÄŸu ciddi sorunları gözler önüne seriyor. EÄŸitim süresi, bireylerin hayat kalitesi, gelir düzeyi, saÄŸlık durumu, sosyal katılımı ve demokratik bilinci üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.