Haber

Türkiye Aklını Kaybediyor, Yurt Dışına Giden Akademisyen Sayısı Artıyor

28 Ağustos 2023

Yapılan araştırmalarda, Türkiye’den yurt dışına giden akademisyenlerin sayısı ve nedenleri üzerine çarpıcı veriler ortaya çıktı.

Türkiye’den akademisyen göçü son yıllarda artan bir eğilim olarak dikkat çekiyor. Akademisyenlerin yurt dışına gidiş nedenleri arasında siyasi baskı, işsizlik, ekonomik sıkıntılar, akademik özgürlüklerin kısıtlanması ve bilimsel çalışma imkanlarının azlığı sayılabilir. Yurt dışına giden akademisyenlerin sayısı ve ülkelere göre dağılımı ise net olarak bilinmemekle birlikte, bazı kuruluşlar ve araştırmalar bu konuda yaklaşık veriler sunmaktadır.

BBC Türkçe’nin haberine göre, 2016 yılında Türkiye’den akademisyen göçü: Neden gidiyorlar? başlıklı bir rapor yayınlayan Uluslararası Eğitim Enstitüsü’nün (IIE) Scholar Rescue Fund (Bilim İnsanı Kurtarma Fonu) direktörü Sarah Willcox, “eşi benzeri görülmemiş” kadar çok başvuru ile karşı karşıya kaldıklarını ve bunların 65’inin Türkiye’den olduğunu söyledi.

Risk Altındaki Akademisyenler Konseyi (CARA) direktörü Stephen Wordsworth ise kurumun geçen sene haftada dört veya beş başvuru aldığını, ancak bu sayının son zamanlarda haftada 15-20’ye çıktığını, bu başvuruların büyük çoğunluğunun Türkiye’den geldiğini belirtti.

Yurt dışına giden akademisyenlerin hangi ülkelere gittikleri ve hangi meslek gruplarından olduklarına dair ise net bir istatistik bulunmuyor. Ancak Yeniçağ Gazetesi’nin haberine göre, 2015-2020 yılları arasında 12 bin civarında akademisyenin yurt dışına gittiğini gösteren bir çalışma var.

Bu akademisyenlerin büyük bir kısmının doktorlar ve mühendisler olduğu tahmin ediliyor. Akademik Dayanışma Platformu (ADAP) Üyesi ve Öğretim Görevlisi Zeynep Ardıç, akademisyenlerin yurt dışına gitme sebeplerini ekonomik sıkıntılar, geçim kaygısı, gelecek endişesi ve liyakat ve siyasi baskılar olarak sıraladı.

Türkiye’deki akademisyenlerin durumu, ülkenin bilimsel ve teknolojik gelişimi için de ciddi bir tehdit oluşturuyor. Dünyanın en iyi 500 üniversitesi arasında Türkiye’den sadece üç üniversite var.

İlk bin üniversite arasında Türkiye’den sadece 15 üniversite var. Akademisyenlerin yurt dışına gitmesi, hem nitelikli insan kaynağının azalması hem de bilimsel üretimin düşmesi anlamına geliyor. Bu durumun önüne geçmek için akademisyenlere daha iyi çalışma koşulları, daha adil bir ücret sistemi ve daha fazla akademik özgürlük sağlanması gerekiyor.

NHY/ Eda Kaya