Türkiye ekonomisi, yılın ikinci yarısında stagflasyon (düşük büyüme ve yüksek enflasyon) riskiyle karşı karşıya. Bu durumun faturasının kime kesileceÄŸi ise belirsizliÄŸini koruyor. Eski TCMB BaÅŸekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda, “Hesabı yemeÄŸi yiyenler deÄŸil son dakikada masaya eklenenler ödeyecek gibi görünüyor” dedi.
Hakan Kara Twitter hesabından yaptığı paylaşımda: “Yılın ikinci yarısında muhtemelen Stagflasyon (düşük büyüme ve yüksek enflasyon) yaÅŸanacak. Temel soru bunun faturasının kime kesileceÄŸi. Hesap yemeÄŸi yiyenler deÄŸil son dakikada masaya eklenenler ödeyecek gbi görünüyor” diyerek faturanın ÅžimÅŸek’e kesileceÄŸini ima etti.
Yılın ikinci yarısında muhtemelen stagflasyon (düşük büyüme ve yüksek enflasyon) yaşanacak. Temel soru bunun faturasının kime kesileceği. Hesabı yemeği yiyenler değil son dakikada masaya eklenenler ödeyecek gibi görünüyor.
— Hakan Kara (@ali_hakan_kara) June 8, 2023
Stagflasyon nedir?
Stagflasyon, ekonomide hem durgunluk hem de enflasyon yaşandığı dönemleri ifade eden bir terimdir. Normalde enflasyon, talebin arzı aştığı durumlarda ortaya çıkar ve büyümeyi destekler. Ancak bazı durumlarda, arz şokları, maliye politikaları veya para politikaları nedeniyle talep düşerken enflasyon artabilir. Bu durumda ekonomi hem daralır hem de pahalılaşır.
Türkiye’de stagflasyon neden oluÅŸuyor?
Türkiye’de stagflasyonun temel nedenleri arasında ÅŸunlar sayılabilir:
- Döviz kuru artışı: Türk lirası, dolar karşısında seçimden sonrasında istikrarla değer kaybediyor. Dolar/TL 23,32 seviyesinden işlem görürken, Euro kuru, 25,60 lira seviyesini görerek rekor tazeledi. Bu durum ithalat maliyetlerini ve enflasyonu yükseltiyor.
- Enerji fiyatları: Enerji fiyatlarındaki artış da enflasyonu tetikleyen bir diğer faktör. Özellikle doğalgaz ve elektrik fiyatlarındaki zam beklentileri, üretim maliyetlerini ve tüketici fiyatlarını olumsuz etkiliyor.
- Para politikası: Merkez Bankası’nın faiz indirimleri ve rezerv kaybı da stagflasyonu besleyen unsurlar arasında yer alıyor. Faiz indirimleri kredi talebini artırırken, rezerv kaybı kur baskısını artırıyor. Bu da enflasyonu yukarı çekerken, büyümeyi aÅŸağı çekiyor.
Stagflasyonun sonuçları neler olabilir?
Stagflasyonun ekonomik ve sosyal sonuçları şöyle özetlenebilir:
- Gelir kaybı: Stagflasyonda hem üretim hem de satın alma gücü azalır. Bu da gelir düzeylerinde düşüşe neden olur. Özellikle sabit gelirli kesimler stagflasyondan daha fazla etkilenir.
- İşsizlik artışı: Stagflasyonda talep azalırken, maliyetler artar. Bu da işletmelerin üretim ve istihdamını kısıtlar. İşsizlik oranları yükselirken, iş gücüne katılım oranları düşer.
- Yoksulluk yaygınlaşır: Stagflasyonda gelir dağılımı bozulur. Enflasyon nedeniyle reel ücretler erirken, dar gelirli kesimlerin hayat pahalılığı ile mücadelesi zorlaşır. Yoksulluk sınırı ve oranı artar.
Stagflasyondan nasıl çıkılabilir?
Stagflasyondan çıkmanın en önemli yolu, güvenilir ve istikrarlı bir ekonomi politikası izlemektir. Bu kapsamda şu adımlar atılabilir:
- Para politikası: Merkez Bankası, enflasyon hedeflemesine geri dönmeli ve faiz oranlarını enflasyon beklentilerine göre belirlemelidir. Rezervleri artırmak ve kur dalgalanmalarını önlemek için gerekli önlemleri almalıdır.
- Maliye politikası: Hükümet, bütçe açığını ve borçlanma ihtiyacını azaltmalı ve kamu harcamalarını verimli bir şekilde yönetmelidir. Vergi reformu yaparak gelir adaletini sağlamalı ve yatırım ortamını iyileştirmelidir.
- Yapısal reformlar: Ekonomide rekabeti, verimliliği ve katma değeri artıracak yapısal reformlar hayata geçirilmelidir. Eğitim, sağlık, adalet, enerji, ulaşım gibi alanlarda kaliteyi yükseltmek ve maliyetleri düşürmek için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. (NHY, Ekonomi)
- Bilim İnsanları, Bazı Kişilerin Neden Covid Olmadığını Buldu - 21 Haziran 2024
- Tüketicinin İyimserliği Azalıyor - 21 Haziran 2024
- AkÅŸener, ErdoÄŸan’dan Ne Ä°stedi? - 7 Haziran 2024
