Oxfam Raporu: Dünyanın en zengin 5’inin serveti on yılda iki katından fazla arttı

15 Ocak 2024

Oxfam’ın 2023 yılı küresel eşitsizlik raporuna göre, dünyanın en zengin beş milyarderinin serveti 2020’den bu yana 423,8 milyar avro, yani kişi başına yüzde 114 artış gösterdi. Bu artış, enflasyondan üç kat daha hızlı.

Araştırma şirketi Wealth X’in verilerine göre, dünyanın en zengin beş iş insanı Elon Musk, Bernard Arnault, Jeff Bezos, Larry Ellison ve Mark Zuckerberg’in toplam serveti 2020’den bu yana 3,3 trilyon dolar daha fazla.

Dünyanın en zengin yüzde 1’i ise tüm küresel finansal varlıkların yüzde 43’üne sahip.

Oxfam raporunda, dünyanın en büyük 10 şirketinin yedisinin üst yöneticisinin veya ana hissedarının milyarder olduğuna dikkat çekilirken, buna karşılık, dünya çapında milyonlarca işçinin yaşam standartlarının gerilediği vurgulandı.

Önümüzde ki 10 Yıl İçinde İlk Kez Bir Kişi Trilyoner Olabilir

Oxfam raporuna göre, milyarderlerin servetinin artmaya devam etmesi halinde, önümüzdeki 10 yıl içinde ilk kez bir kişinin trilyoner olması mümkün.

Milyarderler Enflasyondan 3 Kat Hızlı Zenginleşiyor

Oxfam raporuna göre, milyarderlerin serveti enflasyondan üç kat daha hızlı artıyor.

Dünyanın en zengin kişilerinden Jeff Bezos 167,4 milyar dolarlık servetini 2020’den bu yana 32,7 milyar dolar artırdı. Bezos, 5,5 milyar dolar karşılığında uzaya uçtu.

En Büyük Şirketler İşçilere ‘Geçinebilirsiniz’ Demiyor

Dünyanın en büyük şirketlerinin yalnızca yüzde 0,4’ü, işçilere geçimlik bir ücret ödemeyi taahhüt etti.

Fortune listesinde yer alan dünyanın en büyük 100 şirketi bünyesinde görevli bir CEO’nun ortalama bir yılda kazandığını, sağlık ve sosyal sektörde çalışan bir kadın işçinin kazanması 1200 yıl alıyor.

Bangladeş’teki tekstil işçilerinin asgari ücreti 2019’dan bu yana değişmedi.

Patronlar Devlet Şirketlerine Büyük Ortak

Dünyanın en büyük 50 kamu şirketine bakıldığında milyarderler, toplam piyasa değeri 13,3 trilyon ABD doları olan bu şirketlerin yüzde 34’ünün ana hissedarı veya CEO’su.

Sermaye Tekelleşmeye Devam Etti

Oxfam raporuna göre, şirketler kârlarını artırmak için kıtlık yarattı, geliri ve zenginliği gerici bir şekilde yeniden dağıttı. Ücret zamları baskılandı.

Tekellerin güçlenmesi ile emeğin gelirlerinin yüzde 76 gerilediğini ortaya koyan Oxfam raporunda tekelleşmeye ilişkin şu bulgular öne çıktı:

Hükümetler dünyanın en büyük şirketlerinin daha büyük ve daha kârlı olmalarını sağladı. Apple’ın değeri 3 trilyon ABD dolar oldu. Örnek olarak bu rakam, dünyanın yedinci büyük ekonomisi olan Fransa’nın tüm GSYİH’sından daha fazla.
Dünyanın en büyük beş şirketinin toplam değeri, dünyadaki tüm ekonomilerin toplam GSYİH’sından daha fazla.
Küresel ortalama kâr marjının (fiyatın maliyete oranının) 1980’de maliyetlerin yüzde 7 üzerindeyken 2020’de maliyetlerin yüzde 59 üzerine çıktığını gösterdi.
Yirmi yılda 60 şirketten onu, küresel ‘Büyük İlaç’ şirketi birleşti.
İki küresel şirket, küresel tohum pazarının yüzde 40’ından fazlasını kontrol ediyor.
Dört firma dünya pestisit pazarının yüzde 62’sini kontrol ediyor.
Küresel çevrimiçi reklam harcamalarının dörtte üçü Meta, Alphabet ve Amazon’a ödeniyor.
Süpermarket raflarında, mısır gevreğinden şampuana kadar çok sayıda benzersiz görünen ürün aslında aynı şirketin mülkiyetinde. Örneğin bira devi Anheuser-Busch Inbev, Budweiser, Becks, Corona