Öğretmenlerin ekonomik durumu son yıllarda giderek kötüleşiyor. Türk Eğitim-Sen’in yaptığı araştırmaya göre, 10 öğretmenden 9’u geçinemiyor. Öğretmenlerin yüzde 90’ı borçlu, yüzde 70’i kredi kartı kullanıyor ve yüzde 60’ı ikinci bir iş arıyor. Bu durum öğretmenlerin mesleki motivasyonunu ve performansını da olumsuz etkiliyor.
Öğretmenlerin maaşları, enflasyon karşısında eriyor. Türk Eğitim-Sen’in raporuna göre, öğretmenlerin maaş artış oranı son 10 yılda yüzde 125 iken, enflasyon oranı yüzde 172 oldu. Bu da öğretmenlerin reel maaş kaybının yüzde 47 olduğu anlamına geliyor. Öğretmenlerin maaşları, OECD ülkeleri arasında da en düşük seviyede bulunuyor.
Öğretmenlerin ekonomik sorunları, sadece maaşla sınırlı değil. Öğretmenler, meslektaşlarına göre daha az sosyal haklara sahip. Örneğin, öğretmenlerin lojman hakkı yok, kira yardımı alamıyorlar, ek ders ücretleri düşük ve düzensiz ödeniyor, ek görev tazminatları kesiliyor, eğitim özrü atamaları yapılmıyor, sağlık harcamalarında katkı payı alınıyor ve emeklilikte intibak sorunu yaşıyorlar.
Öğretmenlerin ekonomik sıkıntıları, eğitim kalitesini de düşürüyor. Öğretmenler, geçim derdine düştükleri için mesleki gelişimlerine yeterince zaman ve kaynak ayıramıyorlar. Öğretmenlerin yüzde 80’i mesleki gelişim faaliyetlerine katılımın zorunlu olması gerektiğini belirtiyor. Ancak öğretmenlerin yüzde 60’ı mesleki gelişim faaliyetlerine katılımın maliyetli olduğunu, yüzde 50’si ise bu faaliyetlere katılımın zaman alıcı olduğunu ifade ediyor.
Öğretmenlerin ekonomik krizi, eğitimin geleceği için büyük bir tehdit oluşturuyor. Öğretmenlik mesleği cazibesini kaybediyor. Öğretmen adaylarının sayısı azalıyor. Öğretmenlik mesleği tercih eden adayların puan ortalaması düşüyor. Öğretmenlik mesleği tercih eden adayların yüzde 70’i bu mesleği isteyerek seçmediğini söylüyor.
Öğretmenlerin ekonomik sorunlarının çözümü için acil adımlar atılmalı. Öğretmenlerin maaşları iyileştirilmeli, enflasyona endeksli olmalı ve OECD ortalamasına yaklaştırılmalı.
