Anayasa Mahkemesi’nden Şahin Ailesine İşkenceye İlişkin İhlal Kararı

Anayasa Mahkemesi (AYM), Van’da 2018 yılında gözaltına alınan Şahin ailesi fertlerine dönük polis şiddetine dair ihlal kararı vererek, yeni bir soruşturma açılmasını istedi.

AYM’nin kararına göre, 14 Temmuz 2018 tarihinde yapılan ev baskınında gözaltına alınan Şahin ailesi fertlerine, gözaltında ve cezaevinde işkence uygulandığı öne sürüldü.

Şahin ailesi fertleri, yaşadıklarını raporlaştırarak kamuoyuna duyurmuştu. Raporda, aile fertlerinden 16 yaşındaki F. Şahin’in kafasının kırıldığı, 15 polisin kendisini dövdüğü, Çocuk Şube’de gözaltında kalmasına rağmen Çocuk Şube dışından bazı kişilerin sürekli gelerek kendisini sorgulayıp darp ettiği aktarılmıştı.

Şahin ailesi avukatları, “Görevi kötüye kullanmak” nedeniyle 66 polis hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Suç duyurusunu kabul eden Cumhuriyet Başsavcılığı, Van Valiliği’ne yazı göndererek, 66 polis hakkında soruşturma izni istemiş, Valilik ise bu talebi reddetmişti.

Valiliğin soruşturmaya izin vermemesi üzerine Şahin ailesi avukatları, Erzurum İstinaf Mahkemesi’ne başvurmuş, İstinaf başvuruyu reddetmişti. Avukatlar ardından AYM’ye başvurmuştu.

AYM, 6 yıl sonra verdiği kararda, Şahin ailesine dönük işkence iddialarının ciddi olduğuna ve bu iddiaların araştırılması gerektiğine hükmetti.

AYM, kararında şu ifadelere yer verdi:

“Kolluk kuvvetleri tarafından yürütülen operasyon akabinde başvurucu hakkında düzenlenen rapor incelendiğinde başvurucunun vücudunun çeşitli bölgelerinde yara izleri ve kesiler olduğu anlaşılmaktadır. Gözaltına alınan kişilerin vücutlarında bir yaralanma tespit edilmişse ve kötü muamele iddiaları da varsa yaralanmanın nasıl oluştuğu konusunda makul bir açıklama getirme yükümlülüğü idari ve yargısal kurumlarıyla devlete aittir. Başvuru dosyasında mevcut veriler başvurucunun fiziksel bir müdahaleye maruz kaldığı hususunda güçlü ve ikna edici unsurlardır. Bu bağlamda kamu makamlarınca yürütülecek soruşturma ile söz konusu unsurların/karinenin aksi ortaya konulmadığı sürece başvurucunun ne şekilde yaralandığının tereddüde yer vermeyecek şekilde açıklanması gerekmektedir.”

AYM, ayrıca valiliğin soruşturma izni vermemesi kararını da eleştirdi. AYM, kararında şu ifadelere yer verdi:

“Şüpheli kamu görevlileri hakkında soruşturma yapılmaması veya soruşturmanın gereksiz uzaması faillerin eylemlerinin cezasız bırakılmasına yol açması ve sonuçta bu tür eylemlere müsamaha gösterildiği izlemini yaratması bakımından kötü muamele yasağının etkili soruşturma yükümlülüğü yönüyle ihlal edilmesi sonucunu doğurur.”

AYM, kararında, Şahin ailesine dönük işkence iddiasıyla ilgili soruşturmanın yeniden açılmasını ve etkili bir şekilde yürütülmesini istedi.

Şahin ailesi avukatı: “İhlal kararı önemli bir kazanım”

Şahin ailesi avukatlarından Erhan Çiftçiler, AYM’nin kararını değerlendirerek, “Bu karar, kolluk görevlilerince gerçekleştirilen kötü muamele eylemlerine karşı etkili soruşturma yürütülmesi konusunda önemli bir kazanımdır” dedi.

Çiftçiler, “AYM, soruşturma makamlarının resen ve derhâl hareket etme yükümlülüğüne aykırı hareket ettiğini tespit etmiş ve soruşturma izni prosedürünün işletilmesinin soruşturulan olayın aydınlatılması ve gerektiğinde sorumluların cezalandırılmasının sağlanmasını engellediği kanaatine ulaşmıştır” diye konuştu.

Çiftçiler, “Soruşturmanın yeniden açılması ve işkence olayının aydınlatılması için gerekli adımların atılmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Şahin ailesi: “Adalet yerini buldu”

Şahin ailesi de AYM’nin kararını memnuniyetle karşıladı. Aile, “Adalet yerini buldu” açıklamasında bulundu.

Ailenin avukatları, AYM’nin verdiği kararın, Türkiye’de kolluk görevlilerinin işlediği işkence ve kötü muamelelere karşı etkili bir soruşturma yürütülmesi için önemli bir örnek olacağını vurguladı.

NHY/ MA