Türkiye’de Gıda Fiyatları hızla yükseliyor: Yıllık enflasyon yüzde 107,1’e ulaştı

Gıda fiyatlarında Temmuz ayında başlayan yüksek oranlı artış trendi, Ağustos ve Eylül aylarında da devam etti. Eylül ayında gıda fiyatları bir önceki aya göre yüzde 5,9 oranında artarak, yılın ilk dokuz ayında ise yüzde 70’i aştı. Bu süreçte gıdadaki yıllık enflasyon yüzde 107,1 olarak gerçekleşti.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMUAR, Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak gıda fiyatları endeksini hazırladı. Bu endeks, yoksulların harcamalarının yüzde 35,8’inin gıdaya ayrıldığını gösteriyor.

TÜİK verilerine göre en zengin yüzde 20’lik kesim tüketiminin yüzde 16,6’sını gıda için ayırırken, en yoksul yüzde 20’lik kesimde bu oran yüzde 35,8’e çıkıyor. Bu durum, Türkiye’de son 39 aydır devam eden kesintisiz gıda fiyatı artışının özellikle sabit gelire sahip yoksul kesimleri olumsuz etkilediğini gösteriyor.

Araştırma, dar gelirli, sabit gelirli, ve yoksul kesimlerin yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunu anlamayı amaçlıyor. Yanlış ekonomik politikaların tetiklediği gıda fiyatlarındaki artış, açlık ve yoksulluk riskini artırıyor.

Türkiye, son iki yılda gıda fiyatlarında ciddi bir artış yaşadı. Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatları yüzde 447 oranında arttı. 2022’de ise gıda fiyatları yüzde 179,3’e kadar yükseldi. Bu yılın haziran ayına kadar baz etkisi nedeniyle düşüş yaşansa da temmuz ayından itibaren artan aylık fiyat artışları, yıllık enflasyonun yüzde 107,1’e ulaşmasına neden oldu.

Ekmek, pirinç, un, bulgur gibi temel gıda maddelerindeki fiyatlar Eylül’de bir önceki aya göre yüzde 2 artarken, et ve balık fiyatları yüzde 10,3 oranında arttı. Bu gruplardaki yıllık fiyat artışları yüzde 110’a yaklaştı. Süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 4,9 artarken, yağ fiyatları yüzde 10,6 artış gösterdi. Meyve fiyatları yüzde 0,5 oranında arttı, sebze fiyatları ise yüzde 6,6 oranında yükseldi. Bakliyat fiyatları yüzde 7,2 artarken, diğer işlenmiş gıda maddeleri yüzde 3,6 artış gösterdi.

Son üç ayda gıda fiyatları toplamda yüzde 30 oranında arttı. Yılın ilk dokuz ayında ise gıda fiyatlarında yüzde 70 oranında bir artış kaydedildi.

Ekim 2022’den Eylül 2023’e kadar olan son bir yıllık dönemde gıda fiyatları, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 115,4 oranında arttı.

Döviz kuru ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar, gıda fiyatlarının önümüzdeki aylarda da yüksek seviyelerde artmaya devam edeceğine işaret ediyor. Bu gelişmeler, Türkiye’de gıda fiyatlarındaki artışın devam edeceğini gösteriyor.

NHY/ Kamu-İş