Rusya’nın yıllardır Suriye’deki Beşar Esad rejiminin en önemli müttefiklerinden biri olduğu bilinirken, ülkedeki rejim değişikliği sonrasında Rus askeri üslerinin güvenliğinin İslamcı gruplar tarafından sağlanacağı açıklandı. Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ülkedeki Rus askeri üslerinin yüksek alarm durumunda olduğu, ancak askerler için herhangi bir tehdit bulunmadığı belirtildi.
Rejim Değişikliği ve Yeni Güvence
Rus devlet haber ajansları Tass ve RIA Novosti’nin Kremlin kaynaklarına dayandırdığı haberlerde, Suriye’de Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından, silahlı İslamcı grupların Rusya’nın askeri üsleri ve diplomatik temsilciliklerinin güvenliğini garanti ettiği bildirildi. Haberlerde, Rus makamlarının Suriyeli silahlı muhalefet temsilcileriyle temas halinde olduğu ve bu grupların liderlerinin Rus üslerine yönelik bir tehdit oluşturmayacaklarını taahhüt ettikleri aktarıldı.
Suriye’nin kuzeybatısında güçlü bir varlık gösteren ve İslamcı bir grup olarak bilinen Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ), Kasım ayının sonlarında başlattığı hızlı bir saldırıyla ülkenin kuzeybatısından başkent Şam’a kadar ilerleyerek kontrolü ele geçirdi. HTŞ’nin müttefik gruplarıyla birlikte düzenlediği bu saldırı, Beşar Esad rejimini kısa sürede devirdi. 2000 yılından beri ülkeyi yöneten Esad, başkent Şam’ın HTŞ tarafından ele geçirilmesiyle iktidardan düşürüldü.
Rusya’nın Suriye’deki Varlığı
Rusya, 2015 yılından itibaren Suriye iç savaşında Esad rejimine askeri destek sağlayarak önemli bir rol oynamıştı. Ülkede halen iki kritik askeri üsse sahip olan Rusya’nın Tartus’taki deniz üssü ve Hmeymim’deki hava üssü, özellikle Akdeniz’e erişim sağlaması açısından stratejik önem taşıyor. Kremlin, bu üslerin yüksek alarm durumunda olduğunu açıklasa da, mevcut durumda üslerin güvenliğini tehdit eden bir risk bulunmadığını belirtti.
Rusya devlet medyasının haberine göre, Beşar Esad ve ailesi Moskova’ya sığındı. Kremlin kaynakları, Esad ve ailesine “insani gerekçelerle” Rusya tarafından iltica hakkı verildiğini ifade etti.
Rusya’dan Suriye’nin Geleceği İçin Çağrı
Rusya, Suriye’deki rejim değişikliğinin ardından ülkenin geleceği için siyasi diyalog çağrısında bulundu. Tass ve RIA Novosti’nin haberlerinde, Rusya’nın “Suriye halkının çıkarına uygun siyasi bir çözüm ve Rusya ile Suriye arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesi” konularında ısrarcı olduğu belirtildi. Kremlin, Suriye krizine yönelik daima siyasi bir çözümden yana olduklarını ifade ederek, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni durumun aciliyeti nedeniyle Pazartesi günü özel bir oturum yapmaya çağırdığını açıkladı.
Bu gelişmeler, Suriye’deki siyasi ve askeri dengelerin dramatik bir şekilde değiştiğini gösterirken, Rusya’nın bölgedeki stratejik varlığını sürdürmek için yeni aktörlerle iş birliğine hazır olduğunu ortaya koyuyor.
