Gaz Ocaklarının Sağlık Üzerindeki Ciddi Etkileri: Yeni Araştırma Bulguları

28 Ekim 2024

Yeni bir çalışma, gaz ocaklarının kapalı alanlarda yarattığı hava kirliliğinin insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler oluşturduğunu ortaya koyuyor. Stanford ve Harvard Üniversitesi’nin katkılarıyla PSE Healthy Energy kuruluşu tarafından yürütülen araştırmaya göre, gazlı ocaklar ev içinde nitrojen dioksit (NO₂) emisyonlarını tehlikeli seviyelere çıkararak özellikle astım gibi solunum hastalıklarının riskini artırıyor. Bu gazların, ABD’de her yıl yaklaşık 50 bin astım vakasına neden olduğu ve bunun topluma maliyetinin yıllık 1 milyar doları bulduğu hesaplanıyor.

NO2 Emisyonlarının Tehlikeleri

Gazlı ocakların çalıştırılmasıyla açığa çıkan NO₂, kapalı alanda hızla birikiyor ve Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği güvenlik sınırlarını aşabiliyor. Araştırma özellikle düşük gelirli ve azınlık hanelerinin, genellikle daha küçük ve yetersiz havalandırmalı alanlarda yaşadıkları için daha yüksek NO₂ maruziyetine sahip olduğunu belirtiyor. Bu risk özellikle yerli Amerikalı, siyahi ve Hispanik topluluklarda daha yüksek. Çalışmada, düşük gelirli ailelerin daha az havalandırma imkanı olduğu ve kapalı alanlarda kirletici gazların birikiminin daha hızlı gerçekleştiği vurgulanıyor.

Diğer Zararlı Kirleticiler

Gaz ocaklarının kullanımı sırasında oluşan karbon monoksit, formaldehit ve partikül madde gibi diğer zararlı kirleticiler de iç mekan hava kalitesini olumsuz etkiliyor ve uzun vadede solunum yolları sağlığı üzerinde ciddi riskler oluşturuyor. PSE Healthy Energy araştırmacıları, gaz ocaklarının çevresel etkileri ve sağlık maliyetlerinin yanı sıra toplumsal maliyetlerinin de azaltılması gerektiğini vurguluyor.

Çözüm Önerileri

Araştırmacılar, gazlı ocakların daha temiz pişirme teknolojileriyle değiştirilmesinin sağlık üzerindeki bu olumsuz etkileri önemli ölçüde azaltabileceğini öne sürüyor. Daha sağlıklı bir iç ortam hava kalitesini sağlamak için gazlı ocakların kullanımının kademeli olarak terk edilmesi gerektiği yönünde önerilerde bulunuluyor. Avrupa Kamu Sağlığı Birliği (EPHA) ve diğer sağlık otoriteleri de bu konuda bilinçlendirme kampanyaları başlatılması ve gazlı ocakların yaratabileceği kirlilik risklerini tüketicilere açıkça göstermeyi planlıyor.

Bu çalışma, gazlı ocak kullanımının çevresel ve sağlık üzerindeki etkilerini daha yakından anlamamızı sağlarken, bu etkilerin önlenmesi adına alternatif çözümler geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.