Irak’ın kuzeyindeki Pençe-Kilit Harekâtı bölgesinde bulunan bir mağarada görevli 12 Türk askerinin metan gazından etkilenerek hayatını kaybetmesinin ardından, olayın öncesine ilişkin alınan güvenlik önlemleri tartışma konusu oldu. CHP Genel Başkanı Özgür Özel başta olmak üzere çok sayıda muhalefet temsilcisi ihmale dikkat çekerken, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler olayla ilgili idari soruşturma başlatıldığını açıkladı.
Arama-Tarama Görevinde 12 Asker Hayatını Kaybetti
Milli Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre, askerler 28 Mayıs 2022 tarihinde şehit olan Piyade Üsteğmen Nuri Melih Bozkurt’un naaşını arama çalışmaları sırasında bir mağaraya girdikleri sırada metan ve karbonmonoksit gazından etkilenerek yaşamını yitirdi. Hayatını kaybeden askerlerin kimlikleri şu şekilde açıklandı:
-
İstihbarat Üsteğmen Ege Akar
-
Muhabere Astsubay Kıdemli Çavuş Abdurrahman Akdoğan
-
Piyade Sözleşmeli Er Özkan Özkanlı
-
Piyade Sözleşmeli Er Mahsun Yeşildemir
-
Piyade Sözleşmeli Er Ahmet Kuşak
-
İstihkam Uzman Çavuş Ümit Üzüm
-
Piyade Sözleşmeli Er Celattin Uyanık
-
Piyade Sözleşmeli Er Ahmet Gültekin
-
Piyade Teğmen Furkan Sert
-
Piyade Komando Astsubay Kıdemli Çavuş Fikret Mangura
-
Piyade Uzman Çavuş Enver Yaman
-
Piyade Uzman Çavuş Kani Obi
Yüksekova Selahaddin Eyyübi Havalimanı’nda düzenlenen törende konuşan Milli Savunma Bakanı Güler, olayın tüm yönleriyle araştırıldığını belirterek “Bizleri derin ve acı bir üzüntüye boğan bu olay, başlattığımız idari tahkikat ile en ince ayrıntısına kadar incelenecektir” dedi.
CHP Lideri Özel: “Bu Bir İhmaldir”
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, olayla ilgili yaptığı açıklamada, yaşananların ciddi bir ihmalin ve sorumsuzluğun sonucu olduğunu vurguladı. “Bu kadar çok askerimizin birden oraya girmesi, gerekli tedbirlerin alınmamış olması, ölçüm yapacak bir uzmanın önceden mağaraya girmemesi kabul edilemez” diyen Özel, “Devlete emanet 12 tane civciv ölse hesabı sorulur” ifadesini kullandı.
CHP’nin konuyu TBMM gündemine taşıyacağını söyleyen Özel, şehit cenazelerinin ardından konunun Meclis araştırmasıyla derinleştirileceğini de belirtti.
Soru Önergesi ve Meclis Gündemi
CHP Kocaeli Milletvekili Nail Çiler, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in yanıtlaması istemiyle TBMM’ye yazılı soru önergesi sundu. Çiler, olayın ardından yeterli güvenlik önlemlerinin alınıp alınmadığına dair ciddi endişelerin oluştuğunu belirterek şu soruları yöneltti:
-
Metan gazı riski önceden raporlanmış mıydı?
-
Operasyon öncesi gaz ölçüm cihazlarıyla tarama yapıldı mı?
-
Personelin kişisel koruyucu donanımı sağlandı mı?
-
Gaz dedektörleri neden kullanılmadı?
-
İlgili personel hakkında işlem yapıldı mı?
Yazılı açıklamasında “Gencecik Mehmetçiklerimizi göz göre göre kaybettiysek, bu devletin yönetim kademeleri hesap vermelidir” diyen Çiler, olayın üzerinin örtülmemesi gerektiğini belirtti.
“İnsansız Sistemler Neden Kullanılmadı?”
CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır ise mağaranın derinliğine ve örgüt tarafından uzun süre hastane olarak kullanılmış olmasına dikkat çekti. “Metan riski yüksek bir yere koruyucu ekipman sağlanmadan girilmesi güvenlik zafiyetidir” diyen Başarır, şu soruları gündeme getirdi:
-
Mağaraya giren timlerde oksijen maskesi var mıydı?
-
Dedektörle gaz kontrolü yapıldı mı?
-
İnsansız kara aracı ya da kablolu drone neden kullanılmadı?
Türkiye’nin İHA teknolojisinde öncü bir ülke olduğuna dikkat çeken Başarır, aynı başarıyı kara sistemlerine neden taşımadığına dair Savunma Sanayi Başkanlığı’nın da sorgulanması gerektiğini belirtti.
Metan Dedektörü: “Bedeli Bin Lira”
Sosyal medyada metan gazı ve alınması gereken önlemlerle ilgili yoğun tartışmalar yaşanırken, Eski Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı ve 23. Dönem AKP Hatay Milletvekili Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün açıklamaları dikkat çekti.
Öztürk, metan gazının zehirleyici değil boğucu bir gaz olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Metan gazına maruz kalan kişi hiçbir uyarı almaz ve oksijen seviyesinin çok düşük olduğunu hissedemez. Bu ölüme yol açan fizyopatolojik mekanizmadır. Mağara gibi kapalı ortamlara girerken metan detektörü kullanılması tavsiye edilir. Metan dedektörlerinin bedeli takriben bin TL’dir.”
Bağımsız Sakarya Milletvekili Ümit Dikbayır da dedektörün fiyatına dikkat çekerek “Metan dedektörü sadece 1.100 TL. Bu öfkemle söyleyeceklerim bu kadar” ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre metan gazı renksiz, kokusuz ve tatsız bir gaz olduğu için fark edilmesi zordur. Yüksek yoğunlukta birikmesi durumunda, ortamdaki oksijen seviyesini düşürerek bilinç kaybına, solunum durmasına ve ölüme neden olabilir. Bu nedenle madenlerde, tünellerde ve mağaralarda yapılan operasyonlarda gaz ölçüm cihazlarının kullanılması hayati önem taşır.
- NHY / DW