Meslek(iş), insanlara yararlı mal ya da hizmet üretmek ve karşılığında para kazanmak için yapılan, belli bir eğitimle kazanılan sistemli bilgi ve becerilere dayalı, kuralları toplumca belirlenmiş etkinlikler bütünüdür.
Meslekî eğitim(İş Eğitimi), bireye iş hayatında belirli bir meslekle ilgili bilgi, beceri ve iş alışkanlıkları kazandıran iş dünyasına uyum ve kişiliğini geliştirmeyi mümkün kılan, toplumsal hayatın her alanında ihtiyaç duyulan mesleklerde kalifiye teknik elemanlar yetiştirilmesi için gerekli bilgi ve becerilerin verildiği eğitimdir.
Mesleki eğitimin amacı, toplumun hedefleri ve iş çevrelerinin talepleri doğrultusunda bireylere belirli bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve uygulama yeterliliklerinin kazandırılmasıdır.
Ülkelerin gelişmesinde ve kalkınmasında sanayileşmenin temel unsuru olan bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarına sahip yüksek verimi gerçekleştirecek kalifiye insan gücünün yetiştirilmesi zorunluluktur. Kalifiye elemanların bilgi ve becerisi, ekonomik başarının temelidir.
Mesleki kurslar özellikle iki amaca yöneliktir; genç insanlara başarılı bir meslek yolu hazırlamak ve ekonomiye vasıflı eleman yetiştirmek. Günümüzde, hızlı teknolojik değişme ve dünya düzeyindeki yapılaşma değişiminde Mesleki Teknik Eğitim öneminin çok büyük olduğu herkes tarafından bilinen ve söylenen gerçektir.
Gençlerin ilgi ve yeteneklerini geliştirecek, gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlanmasında ve ülkenin kalkınmasında en önemli unsur haline gelmesinde Mesleki Eğitimin önemi çok büyüktür.
Bilim ve teknolojideki gelişmelere paralel olarak hızla gelişen endüstrinin ihtiyaç duyduğu teknik insan gücünün yetiştirilmesi amacıyla Endüstriyel Teknik Öğretim Okulları eğitim ve öğretim vermektedir.
Bununla birlikte geçmişte ilgili teknik eğitim veren okullarda okuyamamış, aktif olarak çalışan işçilerin teorik ve pratik olarak tekrar tekrar bilgilendirilmesi iş verimliliğini yükseltmekte, oluşabilmesi muhtemel zaman, mal ve can kayıplarını en aza indirgemektedir.
Türkiye‘de mesleki eğitimin bir sistem içinde başlamasının 13. yüzyılda Ahilik örgütünün yaygınlaşması ile gerçekleştiği kabul edilir. Ahilik teşkilatında mesleki eğitim on yaşında ve alında bireyler için işyerinde yamaklıkla başlamakta, iki yıl sonra çıraklığa, genelde 1001 gün olan çıraklıktan sonra kalfalığa ve 3 yıl süren kalfalık döneminden sonra sınav niteliğinde olan bir törenle ustalığa terfi edilmekteydi.
Ahilik teşkilatı İstanbul’un fethinden sonra zaman içinde bütün halkların katılabildiği bir esnaf örgütü olan lonca teşkilatına dönüştü ve mesleki eğitim, 1860 yılına kadar loncalar eliyle gerçekleştirildi. 1860 yılından sonra mesleki eğitim, örgün eğitim kurumlarıyla birlikte yürüdü. 1912 yılında lonca teşkilatına son verildi.
Türkiye’de ahi birlikleri ve lonca devirlerinden sonra mesleki eğitim faaliyetlerinin neredeyse tamamı, devlet tarafından gerçekleştirildi. Osmanlı Devleti’nin Tanzimat döneminde Mithat Paşa‘nın valilik yaptığı yerlerde Avrupa’daki mesleki eğitime benzer tarzda çalışmalar yapıldı. Cumhuriyet’in ilanına kadar mesleki eğitim, devletin resmi eğitim politikası içinde yer almıyordu.
Cumhuriyet döneminde ise mesleki eğitim okula dayalı bir hal aldı; bu alandaki eğitim faaliyetlerinin neredeyse tamamı, bizzat devlet eliyle gerçekleşti. Cumhuriyetin ilk yıllarında mesleki eğitim, Erkek Sanat Okulları, Kız Sanat Okulları, Ticaret Okulları tarafından sürdürüldü.
18 Haziran 1986 yılında yürürlüğe giren 3308 sayılı kanun ile eğitim merkezlerinde yapılan uygulamalı eğitim ile işyerlerinde yapılan eğitimin paralelliği sağlandı. Bu kanun kimilerince Almanya’daki ikili meslek eğitim sisteminin uyarlanması olarak değerlendirilmiş, kimilerince ise Ahi birliklerinin ve uygulamalarını yaşatan bir kanun olarak düşünülmüştür.
Günümüzde mesleki teknik eğitim, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Endüstri Meslek ve Teknik Liseleri adı altında 8. sınıftan sonra başlamaktadır. 1980’li yıllarda yabancı dil bilen teknik insan gücün yetiştirmek için Anadolu Meslek Liseleri ve Anadolu Teknik Liseleri adıyla bir sene yabancı dil eğitimi veren okullar açılmıştır.
2000’li yıllarda mesleki ve teknik eğitim alanında orta öğretim diploması, sertifika ve belge veren programların uygulandığı Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri açılmıştır. Örgün eğitimin yanı sıra açılan Çıraklık Eğitim Merkezleri aracılığıyla mesleki teknik eğitim verilmektedir.
- YKS Yaklaştıkça Olumlu (Pozitif) Düşünün - 7 Haziran 2023
- Nefret ve Nefretme Söyleminin Sosyolojik Değerlendirmesi - 31 Mayıs 2023
- YKS’ye Sayılı Günler Kala - 24 Mayıs 2023