Kadınların Gelirinin Artması Şiddeti Artırıyor: Eğitim ve Ekonomi İlişkisi

5 Ekim 2024

Kadına yönelik şiddet, ekonomik durum ve eğitim seviyesiyle ilişkili olsa da, bu faktörler şiddeti tamamen ortadan kaldırmıyor. Türkiye’de yapılan araştırmalar, gelirin artışıyla kadına yönelik şiddetin azalma eğiliminde olduğunu, ancak şiddetin yüksek gelir gruplarında da devam ettiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, kadının eşinden daha fazla kazandığı durumlarda, fiziksel şiddetin daha yaygın olduğu görülüyor.

Türkiye’de kadın cinayetleri, özellikle son yıllarda önemli bir toplumsal sorun olarak öne çıkıyor. Eylül ayında 34 kadın cinayeti işlenirken, bu olaylar, kadına yönelik şiddetin ne denli yaygın ve derin bir sorun olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Ekonomik gücün ve eğitimin artışı kadına yönelik şiddeti azaltsa da, bu durum şiddeti tamamen yok etmiyor.

Gelir ve Şiddet İlişkisi

2007 yılında Ayşe Gül Altınay ve Yeşim Arat tarafından yapılan bir araştırma, gelir seviyesinin şiddetle olan bağlantısını inceliyor. Araştırma, Türkiye’nin 27 ilinde 50’ye yakın kadın kuruluşu ve 150 kadınla yapılan görüşmeleri ve 56 ilden 1800 evli kadınla yapılan anketleri içeriyor. Buna göre, gelir arttıkça kadına yönelik fiziksel şiddetin azaldığı görülüyor. Örneğin, hanehalkı geliri olmayan ya da çok düşük olan kadınların %43’ü en az bir kez şiddete maruz kalırken, yüksek gelire sahip hanelerde bu oran %23’e düşüyor. Ancak şiddet, en yüksek gelir gruplarında bile %25 oranında devam ediyor.

Kadınların Daha Fazla Kazanması Şiddeti Tetikliyor

Kadının kendi geliri olması ya da daha fazla kazanması, şiddet riskini azaltmıyor, aksine artırıyor. Araştırmalara göre, eşinden daha fazla kazanan kadınların %63’ü en az bir kez fiziksel şiddete uğramış durumda. Kadının eşine oranla daha fazla gelir elde etmesi, şiddetin tetikleyici unsurlarından biri olarak öne çıkıyor.

Eğitim ve Şiddet İlişkisi

Eğitim seviyesinin artmasıyla şiddet oranları azalıyor, ancak bu oran tamamen yok olmuyor. Okuma yazma bilmeyen kadınların %43’ü şiddete maruz kalırken, üniversite mezunu kadınlarda bu oran %12’ye düşüyor. Ancak yüksek eğitimli kadınların, statüleri nedeniyle şiddete maruz kaldıklarını itiraf etme olasılıklarının düşük olduğu belirtiliyor.

Türkiye’deki kadına yönelik şiddet, gelir ve eğitim gibi faktörlerden etkilense de, tamamen ortadan kalkmıyor. Şiddet, kadının gelirini artırmasıyla ya da eğitimin yükselmesiyle azalsa da, farklı dinamikler, özellikle toplumsal cinsiyet rolleri ve güç ilişkileri, bu sorunun devam etmesine neden oluyor. Kadına yönelik şiddetin önlenebilmesi için sadece ekonomik ve eğitimsel düzenlemeler değil, toplumsal normlarda da köklü değişimlerin gerçekleşmesi gerekiyor.