İnşaat Mühendisleri Odası: Van’da Konut Sıkıntısı ve Yüksek Kiralar

22 Ağustos 2023

İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Van Şubesi Başkanı Mihail Atik, Van’da yaşanan konut sıkıntısı ve artan kira ücretlerine dikkat çekti. Atik, özellikle dar ve orta gelirli vatandaşlar için yeterli konut üretiminin olmadığını belirterek, bu durumun sosyal devlet anlayışı çerçevesinde değiştirilmesi gerektiğini ifade etti.

Son yıllarda yüksek ev fiyatları ve kredi ödemelerinin dar ve orta gelirli vatandaşlar için ev sahibi olma hayallerini zorlaştırdığını vurgulayan Atik, kiraların ülke genelinde son dört yılda 6 kat arttığını ve büyük şehirlerde bu oranın daha da yüksek olduğunu belirtti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılının ilk altı ayında 565 bin 779 konut satışının gerçekleştiğini, bu rakamın önceki yıla göre yüzde 22,1 oranında azaldığını söyledi.

Atik, ülkenin şu anda enflasyonist bir dönemden geçtiğini ve inşaat malzemelerinin döviz karşılığı olduğundan, döviz kurlarındaki yükselmenin fiyatları da artırdığını ifade etti. Konut sahiplerinin veya üreticilerinin banka mevduatları kadar getiri elde etmek istediklerini ve bu nedenle evlerini kiraya veya satışa çıkardıklarını söyleyen Atik, bu durumun vatandaşların ödeme güçlüğü yaşamasına neden olduğunu belirtti. Ayrıca artan enflasyon ve zam oranlarının geride kalmasının da fiyatların yükselmesine neden olduğuna dikkat çekti. Türkiye’nin mevcut şartlarında dar gelirli ve orta gelirli vatandaşlar için yeterince konut üretilmediğine dikkat çeken Atik, bu durumun düzeltilmesi gerektiğini söyledi.

Atik, Van’da ise önemli bir konut stoğunun bulunduğunu, ancak buna rağmen dar bütçeli kişilerin bile konut sahibi olduğunu belirtti. Müteahhitlik başvurularının oldukça yüksek olduğunu vurgulayan Atik, üretilen konutların dolmaması ve müteahhitlerin bu konutları ellerinde tutmasının nedenlerini açıkladı. Atik, bunun temel nedeninin fazladan konut sahibi olmanın ek bir vergisi olmaması olduğunu ifade etti. Dolayısıyla, mecbur olmadıkça veya istedikleri karı elde edemedikçe konut sahiplerinin konutlarını satmayı veya fiyatlarını düşürmeyi tercih etmediğini belirtti.

Atik, konutların artık yatırım aracı olarak kullanıldığını ve arz talep dengesizliği nedeniyle fiyatların yükseldiğini dile getirdi. Ancak düzenlemeler yapılmadığı sürece bu sorunların devam edeceğini söyleyen Atik, özellikle yeni konutların daha sağlam bir yapıya sahip olduğunu ancak kiracı bulma konusunda zorluk yaşandığını ifade etti. Konut üretimi ve sahip olma kavramının artık bir üretim aracı haline geldiğini vurgulayan Atik, dar gelirli kesimin barınma ihtiyacının karşılanamadığına ve hatta kira bedellerini dahi ödeyemediğine dikkat çekti.

Son olarak, Atik Türkiye’nin mevcut durumunda konut üretenlerin daha lüks ve pahalı konutlar üretmeye yönelik bir anlayışa sahip olduğunu ifade ederek, mevcut düzenlemelerin yetersiz olduğunu ve sorunların devam ettiğini belirtti.

NHY/ MA