Futbol Sahasında Kadın Bedeni Üzerine Tartışmalar: ‘Doğal Olan Normal Doğumdur’ Pankartı

Sağlık Bakanlığı’nın kadınların doğum tercihlerine yönelik kamu spotu, bu kez futbol sahalarına taşındı. Sivaspor oyuncularının “Doğal olan, normal doğumdur” yazılı pankartla sahaya çıkması, kadın hakları savunucuları başta olmak üzere pek çok kesimin tepkisini çekti. Eleştirilerin odağında, erkek sporcuların kadın bedeni ve doğum hakkında ahkam kesmesi, Bakanlığın bilimsel olmayan mesajları kamu spotu kisvesi altında yayması ve kadınların bedenine yönelik bu “ataerkil kamu politikası” yer aldı.

Kamu Spotu Değil, Beden Politikası

Kampanyanın ilk kez futbol sahasında uygulanmasıyla birlikte, kadınların doğum şekli tercihine “doğal” ve “doğal olmayan” şeklinde ayrım getirilmesi, uzmanlar ve hak savunucuları tarafından tehlikeli bir norm dayatması olarak yorumlandı. Tepkiler, kadınların doğum tercihine yönelik bu tür kamu mesajlarının, kişisel sağlık durumunu, psikolojik faktörleri ve tıbbi zorunlulukları yok sayarak kadınlara baskı kurduğunu vurguluyor.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Tamam, siz ‘normal’ doğum yaparsınız o zaman” ifadeleriyle tepkisini dile getirdi. Mesaj, hem erkek sporcuların kadın bedenine yönelik söylem üretmesini hem de bu söylemin devlet tarafından teşvik edilmesini sert bir dille eleştiriyor.

Gökçe Gökçen: “Elinizin Hamuruyla Kadının İşine Karışmayın”

Tepki gösteren isimlerden biri de CHP İstanbul Milletvekili Gökçe Gökçen oldu. Gökçen, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Ülkede bütün sorunlar bitmiş gibi erkek futbolcular kadınların nasıl doğum yapacağını söylüyor. Beyler, siz doğum yapacak olursanız ‘normal doğum’ yaparsınız. Elinizin hamuruyla kadının işine de, bilimin işine de karışmayın. Her politik konudan uzak durmanız telkin ediliyorken kadın haklarına müdahalenin sakıncasız olduğunu size kim söyledi? Kadınların bedeninden elinizi çekeceksiniz.”

Gökçen’in bu çıkışı, kadınların bedeni üzerindeki erkek tahakkümünü ve Sağlık Bakanlığı’nın bunu alenen teşvik eden pozisyonunu hedef aldı.

Uzmanlar: “Kadınlara Psikolojik Baskı Kuruluyor”

Kadın doğum uzmanları da benzer bir çizgide görüş bildiriyor. “Normal doğum” ile “sezaryen doğum” arasındaki ayrımın, sadece tıbbi bir tercih değil, aynı zamanda bireysel bir sağlık hakkı olduğuna dikkat çeken uzmanlar, Sağlık Bakanlığı’nın bu tür mesajlarının kadınlarda suçluluk duygusu yarattığını ve özellikle sezaryen sonrası annelik deneyimini psikolojik olarak etkileyebildiğini söylüyor.

Bir başka uzman görüşüne göre, “doğal olan normal doğumdur” ifadesi hem tıbbi gerçeklikten uzaktır hem de sezaryeni tercih eden kadınları “doğaya aykırı” olmakla damgalayan bir anlayışı meşrulaştırır.

Sağlık Bakanlığı Ne Yapmaya Çalışıyor?

Bu kamu spotunun ortaya çıkardığı temel sorunlardan biri, Sağlık Bakanlığı’nın toplumsal cinsiyet hassasiyeti taşımadan “kadın bedeni nasıl olmalı” sorusuna devlet eliyle yanıt verme girişimi. Bilimsel verilere dayanmadan, tıbbi tercih alanını toplumsal normlara göre şekillendirmeye çalışan bu tür kampanyalar, bireysel özgürlük ve insan hakları açısından ciddi ihlaller içeriyor.

Özellikle erkek sporcuların bu kampanyaya alet edilmesi, kampanyanın sadece tıbbi değil, aynı zamanda ideolojik bir içerik taşıdığını açıkça gösteriyor. “Doğum nasıl olmalı” sorusunun yanıtı, ne bir futbol sahasında ne de Sağlık Bakanlığı’nın propagandasına indirgenemez.

Kadınların Bedeninden Çekin Elinizi

Kadın hakları örgütleri, feminist çevreler ve pek çok sosyal medya kullanıcısı aynı noktada birleşiyor: Kadınların doğum hakkı üzerinden kurulan bu dil, kamusal alanda kadınların iradesini görünmezleştirme çabasıdır. Kadın bedeni, erkek sporcuların taşıdığı bir pankartla değil, tıbbi uzmanlıkla ve kişisel iradeyle şekillenir.

Bu yüzden kamu spotu gibi görünen bu mesajlar, kadınların bedenini denetlemeye yönelik daha büyük bir politik arka planın parçası olarak okunmalı. Kadınlara dönük her türlü baskı, hangi araçla yapılırsa yapılsın, mücadeleyle yanıt bulacaktır.