Varlık Fonu’ndan İslami mortgage

Türkiye Varlık Fonu (TVF) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Bostan dün akşam gazetecilerle yaptığı sohbet toplantısında şu açıklamalarda bulundu:

Türkiye Varlık Fonu, İslam Kalkınma Bankası’nın alt kuruluşu ICD ile İslami mortgage geliştirme konusunda çerçeve anlaşması imzaladı. Anlaşma çerçevesinde katılım mortgage şirketi kurup ev sahibi olmak isteyenlere uzun vadeli faizsiz kredi sağlanması planlanıyor, türev enstrümanlar söz konusu olacak. İslam Kalkınma Bankası ile farklı işbirlikleri de gündeme gelecek; EBRD tarafında da çok büyük ilgi var.

Çalıştığımız alanlardan biri de finansal teknoloji; ortak ödeme platformu ve mobil bankacılık üzerine çalışmalarımız var; bu alanda şirket kurabilir veya satın alma yapabiliriz. Dünyada öne çıkan endüstrilere yatırım yapma peşindeyiz; teknoloji, telekom ve enerji gibi gelecekte değer yaratabilecek alanlar ilgimizi çekiyor. Kanal İstanbul’un finansmanı konusu hükümetin yönetiminde; talimat verilerse tabi ki yaparız ama şu anda bize bir teklif gelmedi.

Rus RDIF İle İmzaladığı Anlaşmadan Sonra…’

Ülke fonlarından önemli davetler alıyoruz; Rus RDIF ile imzaladığımız mutabakat anlaşmasının ardından iki ülke fonu ile daha görüşmelerimiz sürüyor.

TVF olarak piyasalarla ilgili bir işlemimiz olmadı. TVF’nin halka arzı teorik olarak mümkün ama buna daha zaman var. Dünyadaki ülke fonlarını incelerken daha ziyade Asya örneklerine bakıyoruz; Singapur örneği bizim yapmak istediklerimiz açısından çok benzerlik gösteriyor.

İslami Mortgage Nedir?

Dünyada üzerindeki İslami mortgage uygulamalarına baktığımızda iki yöntem öne çıkıyor. Murabaha mortgage bunlardan bir tanesi. Çok basit bir mantığa dayanıyor. Beğendiğiniz evi bulduktan sonra bu ev ile ilgili olarak İslami usullere göre mortgage kredisi sağlayan bir bankaya başvuru yapılıyor. Mortgage başvurusu yapılırken kanunda belirtilen prosedürlerin ardından katılım bankası evi satın alıyor ve daha yüksek bir fiyata tüketiciye tekrar satıyor. Bu daha yüksek fiyat, evin önceki sahibi ile anlaşılan fiyatın üzerine eklenen kişinin borçlanma vadesi göz önüne alınarak hesaplanan bir kar payı ve yatırılan peşinatı düşürmek suretiyle hesaplanıyor. Borç karşılığı olarak birinci derecede ve birinci sıradan ipotek teminatı alınıyor.

Kira Sözleşmesi Yapılıyor

Bir başka İslami kriterlere uygun mortgage uygulaması kira yöntemi olarak geçiyor. Bu uygulama da temelde murabaha yöntemi gibi ilerliyor. Yani satın almak istenilen ev tespit edilip ilgili detaylarla katılım bankasına müracaat ediliyor. Katılım bankası, mortgage kredisi vermeyi uygun görmesi durumunda gayrimenkulu satın alıyor ve tüketici ile bir satın alma taahhütlü kira sözleşmesi yapıyor. Katılım bankası, tüketici ile yaptığı ödeme planında gayrimenkulün fiyatına eklenen vadeye bağlı kar payını hesaplayarak yapılan taksitleri ödemeye başlıyor. Yapılan kira sözleşmesi sonunda tüketici kalan bakiyeyi kapatacak ödemeyi gerçekleştirerek gayrimenkulün mülkiyetini üzerinde alıyor.