Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze’deki savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar nedeniyle çıkardığı tutuklama emri, küresel çapta farklı tepkilere yol açtı. Bu gelişme, İsrail’in uzun süredir devam eden Filistin politikaları ve Gazze’deki çatışmaların uluslararası hukuk bağlamında sorgulanmasını tekrar gündeme taşıdı.
Hollanda, İspanya ve Güney Afrika gibi ülkeler, UCM’nin kararını memnuniyetle karşılayarak, Netanyahu veya Gallant’ın kendi topraklarına girmesi durumunda tutuklama emirlerini uygulayacaklarını açıkladı. Güney Afrika ayrıca, İsrail’e yönelik uzun süredir devam eden “cezasızlık” durumunu sona erdirme gerekliliğine vurgu yaptı. Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve İtalya gibi ülkeler de UCM’nin hukuki bir kurum olarak uluslararası kararlara uyulması gerektiğini belirtti.
Karara Tepkiler ve Eleştiriler
Diğer yandan, ABD Başkanı Joe Biden ve Arjantin gibi ülkeler kararı sert bir şekilde eleştirdi. Biden, UCM’nin Netanyahu’ya yönelik tutuklama kararını “rezalet” olarak nitelendirirken, İsrail’in güvenliği konusunda Tel Aviv yönetimine koşulsuz destek mesajı verdi. Arjantin ise İsrail’in meşru savunma hakkının görmezden gelindiğini savundu.
Avrupa’da, İngiltere ve Almanya gibi ülkelerde, özellikle muhalefet partileri ve insan hakları savunucuları, UCM kararının uygulanması ve İsrail’e yönelik silah sevkiyatlarının durdurulması çağrısında bulundu. İngiliz milletvekilleri, kararın “gecikmiş ama yerinde” olduğunu vurgularken, Almanya’da bazı politikacılar, İsrail’e askeri destek verilmesinin derhal sona erdirilmesini talep etti.
Kararın Önemi ve Gelecekteki Etkileri
Bu karar, İsrail’in Gazze ve Batı Şeria’daki politikalarının uluslararası hukuk düzeyinde değerlendirilmesine dair önemli bir dönüm noktası olabilir. Ancak UCM’nin kararlarının uygulanabilirliği, uluslararası topluluk içindeki siyasi dengeler ve ülkelerin mahkeme kararlarını uygulama konusundaki kararlılıklarıyla doğrudan ilişkili. Özellikle ABD’nin bu karara yönelik tepkisi, UCM’nin etkisinin ne ölçüde somut sonuçlar doğuracağını belirleyecek bir unsur olarak öne çıkıyor.
Netanyahu ve Gallant hakkındaki karar, sadece hukuki bir adım olmanın ötesinde, Filistin-İsrail meselesinin uluslararası diplomasi ve adalet bağlamında nasıl ele alınacağı konusunda önemli bir tartışma başlatmış durumda. Bu durum, uluslararası hukukun geleceği açısından da kritik bir sınav olarak değerlendiriliyor.
