Türkiye’de Borç Yükü: Tüketici Kredileri ve Takipteki Alacakların Artışı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 23 Mayıs 2025 tarihli haftalık verileri, Türkiye’de bireysel borçlanmanın ulaştığı çarpıcı tabloyu bir kez daha gözler önüne serdi. Hem kredi hem de kredi kartı borçları hızlı artışını sürdürürken, ödenemeyen ve takibe düşen borç miktarları da kayda değer şekilde yükseldi. Artan borçlanma eğilimi, özellikle temel ihtiyaçların kredi kartıyla karşılandığı bir ekonomik iklimde, hane halkının kırılganlığını derinleştiriyor.

Kredi ve Kart Borçlarında Sürükleyici Artış

BDDK verilerine göre, toplam tüketici kredileri ve bireysel kredi kartı borçları yalnızca bir haftada yüzde 1,7 oranında artarak 4 trilyon 318 milyar TL’den 4 trilyon 392 milyar TL’ye çıktı. Bu artışta en dikkat çeken kalemlerden biri bireysel kredi kartı borçları oldu. Kredi kartı borçları yüzde 2,2 oranında artışla 2 trilyon 60 milyar TL’den 2 trilyon 105 milyar TL’ye yükseldi. Özellikle taksitsiz kart harcamalarında görülen yüzde 3,1’lik büyüme, yurttaşların acil nakit ihtiyaçlarını gidermek için kredi kartına yöneldiğini gösteriyor. Bu kalemde borçlar 1 trilyon 344 milyar TL’den 1 trilyon 386 milyar TL’ye ulaştı.

Takipteki Alacaklar da Alarm Veriyor

Tüketici borçlarının yanı sıra takibe düşen, yani vadesinde ödenemeyen alacaklarda da ciddi bir artış yaşandı. Tüketici kredileri ve bireysel kredi kartlarından kaynaklanan toplam takipteki alacaklar yüzde 2,2 artarak 165 milyar 927 milyon TL’den 169 milyar 585 milyon TL’ye yükseldi.

Detaylara bakıldığında:

  • Tüketici kredileri kaynaklı takipteki alacaklar yüzde 2,5 oranında artışla 81 milyar 704 milyon TL’den 83 milyar 758 milyon TL’ye çıktı.

  • İhtiyaç kredileri takibe düşen alacaklar da yüzde 2,5 oranında büyüyerek 82 milyar 663 milyon TL’ye yükseldi.

  • Konut kredilerinde takipteki borçlar yüzde 2,1 artışla 835 milyon TL’ye ulaştı.

  • Bireysel kredi kartları kaynaklı takipteki alacaklar ise yüzde 1,9 oranında büyüyerek 85 milyar 826 milyon TL’yi buldu.

Ekonomik Gerilim Derinleşiyor: Gıda İçin Borçlanma

Uzmanlara göre bu tablo, sadece borç düzeyindeki artışı değil, aynı zamanda gelirlerin temel ihtiyaçları karşılamada yetersiz kaldığını da ortaya koyuyor. Özellikle gıda, kira ve sağlık gibi zorunlu harcamalar için dahi kredi kartına başvurulması, halkın gündelik yaşamını sürdürebilmek için borçlanmak zorunda kaldığını gösteriyor. Gelir adaletsizliğinin derinleştiği bir ortamda, borcun ödeme gücünü aşması ise takibe düşen alacakları artırıyor.

Ekonomistler, hane halkının finansal dayanıklılığını giderek kaybettiğine, yüksek enflasyon ve düşük ücret politikalarının tüketici davranışlarını borç temelli hale getirdiğine dikkat çekiyor. Borçluluk oranlarındaki bu yükselişin, sadece bireyler için değil, bankacılık sektörü ve genel ekonomik istikrar açısından da orta vadede ciddi riskler barındırdığı vurgulanıyor.

Kredi Kartı, Yeni Geçim Aracı mı?

Mevcut eğilim, Türkiye’de kredi kartının artık bir ödeme aracı olmanın ötesinde, bir geçim aracı haline geldiğini gösteriyor. Ancak artan faiz oranları ve ödemelerin sürekli aksaması, bu aracı da sürdürülebilir olmaktan çıkarıyor. Borçla ayakta duran milyonlarca yurttaş için ekonomik tablo giderek daha karanlık bir hâl alıyor.

  • NHY / Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Haftalık Bülten – 23 Mayıs 2025