TTB: Aşı onay süreci şeffaf işlemedi

Türk Tabipleri Birliği (TTB), dünyada piyasaya sürülen dört aşının etkinlik oranlarıyla ilgili farklılıkları değerlendiren çalışmasının sonucunu açıkladı.

TTB Covid-19 Ä°zleme Kurulu ve Aşı Çalışma Grubu ile birlikte yapılan deÄŸerlendirme sonucunda ağır hastalık ve ölümleri engellemede dört aşının da yüzde 100’e yakın oranda etkili olduÄŸu ve eldeki veriler ışığında hiçbirinin 1-2 aylık kısa dönemde ciddi yan etki oluÅŸturmadığı kaydedildi.

TTB COVID-19 Ä°zleme Kurulu ve Aşı Çalışma Grubu ile birlikte yapılan deÄŸerlendirme ışığında mevcut verilere göre, aşılanan kiÅŸide hastalık geliÅŸmesini önleme konusundaki etkililiÄŸin Pfizer-Biontech aşısında yüzde 95, Moderna’da yüzde 94,1, Oxford-AstraZeneca’da ilk aşının yarım doz, 28 gün sonra yapılan ikinci aşının tam doz uygulandığı grupta yüzde 90 ve her iki aşının tam doz uygulandığı grupta yüzde 62,1 çıktığı kaydedildi.

Türkiye’de  uygulanmaya baÅŸlanan CoronaVac aşısında  ise etkililik oranının Türkiye’de yüzde 91,25, Brezilya’da çok hafif vakaların dahil olduÄŸu grupta yüzde 50,38 ve diÄŸer grupta yüzde 77,96 çıktığına iÅŸaret edildi.

Biontech ve Moderna’nın dahil olduÄŸu mRNA (mesajcı RNA) aşılarının ciddi olmayan lokal ve sistemik yan etkilerinin özellikle genç yaÅŸ grubunda belirgin ÅŸekilde fazla olduÄŸu, aşıların ileri yaÅŸtaki kiÅŸilerdeki etkililiÄŸinin genç gruptakiler kadar yüksek  olduÄŸu kaydedildi. Oxford-AstraZeneca aşısında ise 55 yaÅŸ üzerinde etkililiÄŸin biraz daha düşük olduÄŸu belirtildi.

mRNA, inaktif ve viral vektör aşıları ne anlama geliyor?

CoronaVac aşısı inaktif ve Oxford-AstraZeneca aşısı viral vektör aşıları grubunda yer alıyor. Bilim dünyasının uzun süredir tanıdığı ve güvenli olarak kabul edilen inaktif aşılarda öldürülmüş virüsler kullanılıyor. Viral vektör aşılarda ağırlıklı olarak zayıflatılmış ve hastalığa yol açma kabiliyeti ortadan kaldırılmış virüsler bulunuyor.

Daha önce insanlar üzerinde kullanılmamış ve bu nedenle uzun vadeli etkileri bilinmeyen mRNA aşılarında ise genetik teknolojiye baÅŸvuruluyor. Biontech ve Moderna’nın kullandığı bu yöntem, virüs yüzeyindeki hastalığa yol açan protein kılıfının kodlarının vücut tarafından üretilmesini saÄŸlıyor ve böylece bağışıklık oluÅŸuyor.

“Türkiye’de altı ayda 120 milyon doza ihtiyaç var”

TTB açıklamasında toplum bağışıklığının sağlanabilmesi için etkililik oranı yüzde 80 olan bir aşının toplumun yüzde 75-90’ına uygulanması, daha düşük düzeyde etkili aşılar için ise tüm toplumun aşılanması gerektiğine işaret edildi.

Açıklamada, “Bu deÄŸerlendirme ışığında  Türkiye’de uygulanacağı söylenen aşının  toplum bağışıklığı saÄŸlaması için 6 ay içerisinde yaklaşık 120 milyon doz uygulanması gerekmektedir. Ancak aşılama programı tüm ayrıntılarıyla açıklanmadığı gibi geldiÄŸi ve geleceÄŸi belirtilen aşı dozlarının bu sayıya yaklaÅŸması dahi mümkün görünmemektedir. SaÄŸlık Bakanlığı’nın gerçekçi ve toplum bağışıklığını saÄŸlayacak bir aşı programını kamuoyuyla paylaÅŸmasının güven iliÅŸkisinin bir parçası olduÄŸu açıktır” ifadelerine yer verildi.

Acil kullanım onayı sürecine eleştiri

TTB, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun (TİTCK) CoronaVac aşısına Acil Kullanım Onayı (AKO) verme sürecinin şeffaf yürütülmediği eleştirisinde de bulundu.

TİTCK bilim heyeti ve yetkinliklerinin kamuoyundaki  kaygıların giderilmesi açısından hızla açıklanması gerektiğini belirten TTB, Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye’de uygulamayı planladığı aşılar için etkililik, güvenlilik, kalite değerlendirmesinde kullanılan tüm verileri bağımsız araştırmacılara da açmasını talep etti.