İSKİ’nin İstanbul’daki kayıp taşınmazları…

İSKİ’ye ait 11 binden fazla taşınmazın nasıl kaydedildiği Sayıştay tarafından raporlandı. Buna göre, tapu kayıtlarında yer alan 297 taşınmaz İSKİ envanterinde bulunmuyor. 536 adet taşınmazla ilgili kurum envanterinde kayıtlı yüzölçümü ile tapuda kayıtlı yüzölçümleri birbirinden farklı. Yani İSKİ’nin kayıtlarında görülen taşınmazların yaklaşık 351 bin 686 metrekaresi tapu kayıtlarında ‘kaybolmuş’…

Sayıştay, “İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İSKİ 2017 Yılı Sayıştay Denetim Raporu”nda tapuda İSKİ adına kayıtlı taşınmazlar ile Kurumun Emlak ve İstimlak Daire Başkanlığı envanterine (döküm) kayıtlı taşınmazları inceledi. Sayıştay denetçilerinin raporu, İSKİ’nin taşınmazlarıyla ilgili kayıtlarda tutarsızlıklar olduğunu ortaya çıkardı.

Raporda, hem kurum hem de tapu kayıtlarında İSKİ adına tescilli 11 binden fazla taşınmazın bulunduğu kaydedildi.

İSKİ’NİN TAŞINMAZLARI “SEHVEN” SİLİNMİŞ

Bu taşınmazlardan 297’si tapu kayıtlarında görünmesine rağmen İSKİ’nin envanterinde görünmüyor.

Söz konusu 297 adet taşınmazın “sehven” silindiği belirtilen raporda şöyle denildi:
“Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünden alınan İSKİ adına tescilli bulunan taşınmaz listesi ile İSKİ tarafından kayıt altına alınmış olan taşınmaz listesinin incelenmesi sonucunda; Tapu kayıtlarında yer almasına rağmen İSKİ’nin envanter kayıtlarında bulunmayan 297 adet taşınmazın bir kısmının kayıtlardan sehven silindiği, bir kısmının çeşitli dönemlerdeki mahkeme kararlarına istinaden tapu bilgilerinin değiştiği, ancak yeni tapuların idareye gönderilmemiş olması nedeniyle kayıtlarda yer almadığı, bazı taşınmazların ilgili belediyelerce imar uygulamasına tabi tutulduğu, yeni oluşan parsellerin tapuya bildirildiği, ancak İdareye bildirilmediği gerekçesiyle kayıtlara geçirilmediği görülmüştür.”

TAPU İLE ENVANTERDEKİ KAYITLAR ARASINDA FARK VAR

Raporun dikkat çeken bir diğer maddesi de taşınmazların yüzölçümlerinin belirtildiği bölüm oldu.

Buna göre, 536 adet taşınmazla ilgili kurum envanterinde kayıtlı yüzölçümü ile tapuda kayıtlı yüzölçümleri birbirinden farklı. Yani İSKİ’nin kayıtlarında görülen taşınmazların yaklaşık 351 bin 686 metrekaresi tapu kayıtlarında ‘kaybolmuş’…

Yüzölçümü fazla yazılan taşınmazlarla ilgili Sayıştay denetçilerinin şu tespitleri yer aldı:

“T.C. Sayıştay Başkanlığı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İski 2017 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 10
İSKİ adına tapuda tescilli bulunan taşınmazlar ile bu taşınmazların kurum envanterinde yer alan kayıtlı yüzölçümlerinin karşılaştırılması sonucunda toplam 536 adet taşınmazın Kurum envanterine kayıtlı yüzölçümü ile tapuda kayıtlı yüzölçümleri arasında farklılık olduğu tespit edilmiştir.

Söz konusu taşınmazların tapu kayıtlarına göre İSKİ hissesine düşen yüzölçümü toplam 6.341.405,43 metrekare iken, aynı taşınmazların kurum envanterinde kayıtlı yüzölçümlerinin 6.693.091,12 metrekare olduğu görülmüştür.

Söz konusu taşınmazların kurum envanterinde toplam 351.685,68 metrekare daha fazla yüzölçümü ile kayıt altında tutulduğu açıktır.”

RAPORA GİREN İSKİ TAŞINMAZLARINA YÖNELİK ÇARPICI RAKAMLAR

İşte Sayıştay raporunun İSKİ’nin taşınmazlarıyla ilgili bölümü:

BULGU 2: Kurum Taşınmaz Yönetiminde Uygulama Hataları Bulunması.
Tapuda İSKİ adına kayıtlı taşınmazlar ile kurumun Emlak ve İstimlak Daire Başkanlığı envanterine kayıtlı taşınmazların incelenmesi sonucunda;

• 297 adet taşınmazın tapu kayıtlarında bulunmasına rağmen Kurum envanterinde yer almadığı,

• 44 adet taşınmazın tapu kayıtlarında yer almamasına rağmen hâlâ kurum envanterinde yer aldığı,

• 2 adet taşınmazın tapu kayıtlarında başka idareler adına kayıtlı olmasına rağmen Kurum envanterinde yer aldığı,

233 TAŞINMAZDAN 8’İNDE TAKBİS NUMARASI VAR

• 233 adet taşınmazın tapuda bağımsız bölüm olarak kayıtlı olmasına ve her bir bağımsız bölüm için farklı TAKBİS zemin numarası atanmış olmasına rağmen T.C. Sayıştay Başkanlığı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İSKİ 2017 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 8 söz konusu 233 adet taşınmazın kurum envanterinde ana taşınmaz olarak kayıtlı olduğu ve bu taşınmazlara ilişkin yalnızca 8 TAKBİS zemin numarası bulunduğu,

• 536 adet taşınmazın Kurum envanterine kayıtlı yüzölçümü ile tapuda kayıtlı yüzölçümleri arasında farklılık olduğu,

19 TAŞINMAZIN TAKBİS NUMARASI SIFIR

• Kurum envanterinde kayıtlı 19 adet taşınmazın TAKBİS zemin numaralarının envanter kayıtlarında yer almadığı (sıfır ya da boş olarak yer almakta),

• Kurum envanterine kayıtlı olan taşınmazların bir kısmının TAKBİS zemin numaraları ile tapuda yer alan TAKBİS zemin numaralarının farklılık gösterdiği, tespit edilmiştir.

YASA VE YÖNETMELİK GEREĞİ KAYIT ALTINA ALINMALI

Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı kurum ve kuruluşların mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların kaydına ve icmal cetvellerinin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla yürürlüğe konulan Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinde, “Taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleri, kamu idarelerine ait taşınmazların mevcutlarla birlikte içinde bulunulan yılda çeşitli yollarla edinilenlerin ve elden çıkarılanların miktar ve değer olarak takip edilmesi amacıyla kayıt altına alınmasıdır. Kayıtların belgeye dayanması esastır.” hükmü ile kamu idarelerine ait taşınmazların kayıt altına alınması gerektiği belirtilmiş, “Mevcut Taşınmazların Kaydına İlişkin İşlemler” başlıklı Geçici 1’inci maddesinde ifade edilen “Yönetmeliğin 5 inci maddesine göre yapılması gereken işlemler 31/12/2017 tarihine kadar tamamlanır.” hükmü ile de taşınmazların eksiksiz bir şekilde kayıt altına alınması gereken en son tarih belirlenmiştir.

TAŞINMAZLARA NUMARA VERİLMELİ

Mezkûr Yönetmeliğin; “Taşınmazların numaralandırılması” başlıklı 8’inci maddesinde; “Kamu idarelerince kaydedilen her taşınmaz için daha önce belirlenmiş taşınmaz numarası var ise bu taşınmaz numarası, yoksa kamu idarelerinin belirleyeceği taşınmaz numarası verilir.” hükmü ile taşınmazlara numara verilerek kayıt altına alınması gerektiği, “Kayıt değişikliği işl T.C. Sayıştay Başkanlığı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İski 2017 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 9 taşınmazda meydana gelebilecek değişikliklerde kayıtlar kapatılıp oluşan taşınmazlar esas alınarak yeni kayıt tesis edilir.

DEĞİŞİKLİKLER OLDUĞUNDA AÇIKLAMALI KAYIT YAPILMALI

Terkin, satış, devir gibi mülkiyeti sona erdiren durumlarda sona eriş nedeni açıklanarak kayıt kapatılır.” denilmek suretiyle taşınmazlarda meydana gelen değişikliklerin ilgisine göre yeni kayıt tesisi veya kayıt kapatma şeklinde işlenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünden alınan İSKİ adına tescilli bulunan taşınmaz listesi ile İSKİ tarafından kayıt altına alınmış olan taşınmaz listesinin incelenmesi sonucunda; Tapu kayıtlarında yer almasına rağmen İSKİ’nin envanter kayıtlarında bulunmayan 297 adet taşınmazın bir kısmının kayıtlardan sehven silindiği, bir kısmının çeşitli dönemlerdeki mahkeme kararlarına istinaden tapu bilgilerinin değiştiği, ancak yeni tapuların idareye gönderilmemiş olması nedeniyle kayıtlarda yer almadığı, bazı taşınmazların ilgili belediyelerce imar uygulamasına tabi tutulduğu, yeni oluşan parsellerin tapuya bildirildiği, ancak İdareye bildirilmediği gerekçesiyle kayıtlara geçirilmediği görülmüştür.

ENVANTER KAYITLARI GÜNCELLENMEMİŞ

Tapu kayıtlarından çıkarılmış olmasına rağmen İSKİ’nin envanterinde halen kayıtlı bulunan 44 adet taşınmazın, bir kısmının mahkeme kararıyla tapusunun iptal edildiği ve tapu kayıtlarından çıkarıldığı, buna rağmen İdarenin envanter kayıtlarından çıkarılmadığı, bir kısmının imar uygulamaları sonucu kapanan parseller olması nedeniyle doğal olarak tapu kayıtlarında yer almadığı, ancak İdare’nin kendi envanter kayıtlarından henüz çıkarılmadığı, bir kısmının envanter kayıtlarına sehven girildiği, bir kısım taşınmazların ise mahalle, ada ve parsel gibi tapu bilgilerinin envantere yanlış girilmiş olması nedeni ile eşleşmediği tespit edilmiştir.

ÇOĞU LOJMAN 233 ADET BAĞIMSIZ BÖLÜM ENVANTERDE YOK

Tapu kayıtlarında yer almayıp İdarenin envanter kayıtlarında yer alan 2 adet taşınmazdan birinin “Kamu” adına tapuda tescilli olduğu, tapuda İSKİ adına bir tescil söz konusu olmadığından İdarenin tapuda kayıtlı taşınmazları arasında yer almadığı, diğer taşınmazın ise tapuda sehven Devlet Su İşleri adına tescil edilmiş olması nedeniyle tapuda İSKİ adına kayıtlı taşınmazlar arasında yer almadığı görülmüştür. Tapuda İSKİ adına tescilli bulunan çoğunluğu lojman olarak kullanılan 233 adet bağımsız bölüm olarak kayıtlı taşınmazın İSKİ taşınmaz envanterinde yer almadığı, söz konusu bağımsız bölümler yerine bunların yer aldığı 8 ana taşınmazın İdare kayıtlarında yer aldığı tespit edilmiştir.

351 BİN 685 METREKARE TAŞINMAZ KAYIP

T.C. Sayıştay Başkanlığı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İSKİ 2017 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 10 İSKİ adına tapuda tescilli bulunan taşınmazlar ile bu taşınmazların kurum envanterinde yer alan kayıtlı yüzölçümlerinin karşılaştırılması sonucunda toplam 536 adet taşınmazın Kurum envanterine kayıtlı yüzölçümü ile tapuda kayıtlı yüzölçümleri arasında farklılık olduğu tespit edilmiştir.

Söz konusu taşınmazların tapu kayıtlarına göre İSKİ hissesine düşen yüzölçümü toplam 6.341.405,43 metrekare iken, aynı taşınmazların kurum envanterinde kayıtlı yüzölçümlerinin 6.693.091,12 metrekare olduğu görülmüştür.

Söz konusu taşınmazların kurum envanterinde toplam 351.685,68 metrekare daha fazla yüzölçümü ile kayıt altında tutulduğu açıktır.

KAYITLARIN UYUMLAŞTIRILMASI ELZEMDİR

Sonuç itibariyle, gerek Kurum kayıtlarına göre gerekse tapu kayıtlarına göre İSKİ adına tescilli bulunan 11.000’den fazla taşınmaz bulunmaktadır. Taşınmazların idaresi ve kayıt altına alınması hususunda sistematik hataya yer vermeyecek bir sistemin kurulması, taşınmaz bilgilerinin tapuda yer alan bilgilerle uyumlaştırılmasının sağlanması elzemdir.

Bu hususta tapu kaydında yer alan bilgileri doğru olduğu değerlendirilen taşınmazların bu bilgilere göre kurum envanterine kaydedilerek takibinin yapılması, tapu kayıt bilgisi hatalı olduğu düşünülen taşınmazlar için adli ve idari süreçler başlatılarak tapu kayıtlarının doğru hale getirilmesi ve sonuç olarak tapuda yer alan kayıtlar ile kurum envanterinde yer alan kayıtların birbirleri ile uyumlu hale getirilmesi sağlanmalıdır.

Sonuç olarak Kurum tarafından gönderilen cevapta, bulguda yer verilen hata ve eksiklikler hususunda bir itirazda bulunulmamış, tarafımızca yapılan tespitlere iştirak edilmiş ve söz konusu hata ve eksikliklerin genel olarak ilgili belediyeler ile tapu müdürlüklerince yapılan işlemlerin ya geç bildirilmesi ya da hiç bildirilmemesi gibi sebeplerden kaynaklandığı ifade edilmiştir. Bulguda da belirtildiği üzere Kurum adına tescilli 11.000’den fazla taşınmaz bulunmaktadır. Taşınmazların yönetimi ve idaresi gerek maddi kayıpları önlemek gerekse de Kanun’la İdareye yüklenen ödevleri yerine getirmek açısından çok büyük önem arz etmektedir. Bu sebeple kurum envanter kayıtlarının tapu kayıtları esas alınarak güncellenmesi, güncelleme işlemi yapıldıktan sonra güncelliğin devamlılığının sağlanması için ilgili belediyeler ve tapu müdürlükleri ile devamlı iletişim halinde bulunulması gerekmektedir.

T.C. Sayıştay Başkanlığı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İSKİ 2017 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 12

BULGU 3: Kuruma Tahsis Edilen Taşınmazlara İlişkin Muhasebe Kayıtlarının Yapılmaması Kurum adına tahsisli olan taşınmazların incelenmesi neticesinde; tapuda Hazine adına kayıtlı olan ve çeşitli tarihlerde Kurum lehine tahsis edilen 44 adet taşınmaz bulunduğu, söz konusu taşınmazların tahsisine ilişkin muhasebe kayıtlarının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Kuruma ait mali tabloların doğru ve güvenilir bilgi üretebilmesi için tahsis edilen taşınmazlara ilişkin bahsi geçen muhasebe kayıtlarının yapılması gerektiği açıktır.

T.C. Sayıştay Başkanlığı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü İski 2017 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 13

Kamu idaresi cevabında; özetle bulgu konusu edilen tahsisli taşınmazların 2018 yılı Mayıs ayında iz bedeli üzerinden kayıtlara alındığı, taşınmazların bedelleri hakkında maliklerinden yazı ile bilgi talebinde bulunulduğu, gelecek olan bilgiye göre bedellerin revize edileceği bildirilmiştir. Sonuç olarak Kurum tarafından bulguya itiraz edilmemiş ve söz konusu taşınmazların maliki idarelerden mevcut değerleri ile ilgili bilgi gelene kadar iz bedeli ile kayıtlara alındığı belirtilmiştir. Ancak bu işlemlerin 2017 yılı mali tablolarına etkisi bulunmamaktadır. Bundan dolayı maddi duran varlıklar 2017 yılı bilançosunda eksik olarak

Kaynak: Tarafsız