Amasra maden katliamında havalandırma sorununa ilişkin çarpıcı detaylar ortaya çıktı

Bartın Amasra’da 43 madencinin ölümüne neden olan grizu patlamasına ilişkin görülen davanın beşinci duruşması bugün Bartın 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Bilirkişi raporunda madendeki havalandırma sorununa dikkat çekilmiş, yetkililer ise bu sorunları reddederek havalandırmayla ilgili bir sorun olmadığını söylemişti. Cumhuriyet, havalandırmadaki sorunlara ilişkin kurum içindeki yazışmaların belgelerine ulaştı.

600 bin TL’lik ödenek ayrılmış

Devam eden yargılamanın iddianamesinde de “havalandırma sorununa” sık sık vurgu yapıldı. Son olarak 2019 yılında madendeki havalandırma sorununa ilişkin yeni belgeler, dava dosyasına girdi. Bu belgelerde yöneticilerin havalandırma sorununa ilişkin kurum içi yazışmalarını kapsıyor. Söz konusu belgeler doğrultusunda havalandırmayı sağlayan aspiratörün modernizasyonu için 600 bin TL ödenek ayrıldığı ve bu yatırımın yapılması için yetki alındığı öğrenildi.

Yöneticiler havalandırma sorununu biliyordu

TTK Genel Müdürlüğü Etüd, Plan ve Tesis Dairesi Başkanlığı’nın 2 Ağustos 2018’de Genel Müdürlüğe gönderdiği bir yazıda, aspiratörün 1970’li yıllarda yapıldığı ve İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği yönetmeliğine uygun bir durumda olmadığı ifade edildi. Mevcut aspiratörün yönetmelik maddelerini karşılamadığı için Ana Nefeslik Aspiratörün modernizasyonu talep edilmiş.

Bu yazışmadan sonra 1 Kasım 2019 tarihinde Amasra Müessese Müdürlüğü’nün yazısında, aspiratörün değişmesi gerektiğine ilişkin de gerekçe bir rapor hazırlanmış. Raporda, havalandırmanın 50 yıllık olduğuna ve aspiratörün mevcut ocağın yükünü bile kaldıramadığına dikkat çekildi. Söz konusu raporda, “Müessesemiz ocak havalandırması artı 40 kotu baca ağzındaki aspiratör tesisi ile sağlanmaktadır. Kurulu bulunan joy marka yaklaşık 50 yıllık, 400 Kw 11000 m dk kapasiteli bir aspiratör. Bulunmaktadır. Aspiratörün kapasitesi yüksek olmasına karşın 3600 m dk kapasite üstünde kullanılamamaktadır. Ayrıca ocağımız gittikçe derinleşmekte ve ocak açıklığımız gittikçe artmaktadır. Ocak derinliğinin eksi 500 kotlarına kadar inmesi planlanmaktadır. Mevcut ocak açıklığının da 30000 metreye kadar çıkması planlanmaktadır. Kurulu sistemin kapasitesi mevcut ocak açıklığını bile karşılayamadığından ileride planlanan üretimler de düşünüldüğünde aspiratörün ortalama 1020 (HP) da çalışacak devri ayarlanabilen 7800 metreküp dk’lık yeni bir aspiratörle değiştirilmesi uygun olacaktır” ifadeleri yer aldı.

Sorunlar defalarca dile getirilmiş

Amasra Müessese Müdürlüğü’nün Elektro-Mekanik İşletme Müdürlüğü’ne yazdığı 10 Aralık 2019 tarihli yazıda ise ocaktaki aspiratörün yetersiz olduğu tespiti yinelendi. En son aspiratörün değişmesi gerektiğine ilişkin 6 Temmuz 2020 tarihli dönemin müessese müdürü Cihan Özdemir’in Makine ve İkmal Dairesi Başkanlığı’na gönderilen yazıda ise aspiratörlerin özelliklerinden bahsedildi.

Sonuç: Havalandırma sorunu göz ardı edildi

Bu belgeler, Amasra maden katliamında havalandırma sorununun göz ardı edildiğini gösteriyor. TTK yöneticilerinin havalandırma sorununu bildiği halde gerekli önlemleri almadığı açıkça görülüyor. Bu durum, facianın önlenebilir bir ihmal sonucu yaşandığını ortaya koyuyor.

Amasra maden katliamıyla ilgili soruşturmanın derinleştirilmesi ve sorumluların en ağır şekilde cezalandırılması gerekiyor. Bu facianın bir daha yaşanmaması için gerekli önlemlerin alınması da şart.