Yeni Dönemde Erdoğan İle Türkiye ekonomisi

Türkiye’de 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılan cumhurbaÅŸkanlığı seçimlerinde Recep Tayyip ErdoÄŸan yeniden cumhurbaÅŸkanı seçildi.

ErdoÄŸan’ın ikinci turda yüzde 52,3 oy alarak rakibi Ekrem Ä°mamoÄŸlu’nu geride bırakması, piyasalarda da yankı buldu. Dolar/TL kuru seçim sonrası 20 lirayı aÅŸarken, borsa ve tahvil piyasalarında da dalgalanmalar yaÅŸandı.

Piyasa uzmanları ise ErdoÄŸan’ın zaferinin Türkiye ekonomisi için ne anlama geldiÄŸi konusunda farklı görüşler dile getirdi. Bazı uzmanlar ErdoÄŸan’ın ekonomide reform yapacağına ve piyasa dostu bir politika izleyeceÄŸine dair umutlu mesajlar verirken, bazı uzmanlar ise Türkiye’nin ekonomik krizin eÅŸiÄŸinde olduÄŸunu ve ErdoÄŸan’ın mevcut politikalarını sürdürmesi halinde durumun daha da kötüleÅŸeceÄŸini savundu.

ErdoÄŸan’ın zaferi ekonomik istikrar saÄŸlar mı?

ErdoÄŸan’ın seçim zaferinin Türkiye ekonomisine olumlu yansıyacağını düşünen uzmanlar, ErdoÄŸan’ın seçim kampanyasında verdiÄŸi reform sözlerine iÅŸaret ediyor. Bu uzmanlara göre, ErdoÄŸan artık siyasi bir belirsizlik olmadan ekonomide gerekli adımları atabilecek ve piyasaların güvenini kazanabilecek.

ÖrneÄŸin, Capital Economics’in Kıdemli GeliÅŸmekte Olan Piyasalar Ekonomisti Jason Tuvey, seçim sonucunun Türkiye için “olumlu bir sürpriz” olduÄŸunu belirtti. Tuvey’e göre, ErdoÄŸan’ın ikinci turda kazanması, Türkiye’nin önümüzdeki dönemde daha istikrarlı bir siyasi ortama sahip olacağı anlamına geliyor. Tuvey, ErdoÄŸan’ın ekonomide reform yapma konusunda daha fazla cesaretlendirileceÄŸini ve piyasalarla daha iyi bir iliÅŸki kuracağını öngördü.

Benzer ÅŸekilde, Morgan Stanley’in BaÅŸ Ekonomisti Chetan Ahya da ErdoÄŸan’ın zaferinin Türkiye ekonomisi için “olumlu bir geliÅŸme” olduÄŸunu ifade etti. Ahya, ErdoÄŸan’ın seçim kampanyasında dile getirdiÄŸi yapısal reformların hayata geçirilmesi halinde Türkiye’nin büyüme potansiyelini artırabileceÄŸini ve cari açık sorununu çözebileceÄŸini söyledi.

ErdoÄŸan’ın zaferi ekonomik krizi tetikler mi?

ErdoÄŸan’ın seçim zaferinin Türkiye ekonomisi için olumsuz sonuçlar doÄŸuracağına inanan uzmanlar ise, ErdoÄŸan’ın mevcut ekonomik politikalarını deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸi ve piyasalarla çatışmaya devam edeceÄŸi endiÅŸesini taşıyor. Bu uzmanlara göre, ErdoÄŸan’ın faiz oranlarına müdahale etmesi, Merkez Bankası’nın bağımsızlığını zedelemesi ve döviz kurlarını kontrol altına almaya çalışması gibi uygulamaları Türkiye’nin ekonomik krize sürüklenmesine neden olabilir.

Mesela, Ninety One Yatırım Åžirketi Uzmanı Roger Mark, ErdoÄŸan’ın en büyük zorluÄŸunun Türkiye’nin ekonomisi olduÄŸunu belirtti. Mark’e göre, ErdoÄŸan’ın zaferi tehlikeli ekonomik eÅŸitsizliklerle geldi ve heterodoks ekonomik modeli giderek sürdürülebilir olmaktan çıkıyor. Mark, “Ekonomi siyasetinin yönü deÄŸiÅŸmezse, Türkiye daha aşırı bir ödemeler dengesi krizine ve daha sıkı sermaye kontrolüne doÄŸru gidecek. Aşırı senaryoda ise, vatandaÅŸların geniÅŸ dolar stokunun zorla bozdurulması ve Türk borçluların, dış yükümlüklerinde temerrüde girdiÄŸini görebiliriz.” dedi.

Aynı ÅŸekilde, Tellimer’de Hisse AraÅŸtırma Birimi BaÅŸkanı Hasnain Malik de ErdoÄŸan’ın zaferinin yabancı yatırımcılara herhangi bir konfor saÄŸlamayacağı görüşünde. Malik’e göre, “Çok yüksek enflasyon, çok düşük faiz oranlarıyla ve hiç net döviz fazlası olmadan tüm varlıkları etkileyecek acılı bir kriz yolda. Sadece en iyimserler ErdoÄŸan’ın siyaseten ortodoks ekonomi politikasına dönecek kadar kendisini siyaseten güvende hissettiÄŸini umabilir.”

ErdoÄŸan’ın zaferinin ardından ne beklenmeli?

ErdoÄŸan’ın seçim zaferinin ardından piyasaların yakından takip edeceÄŸi konular arasında Merkez Bankası’nın faiz kararı, yeni kabine yapısı ve ekonomide atılacak reform adımları yer alıyor. Piyasa uzmanları bu konularda nasıl bir yol izleneceÄŸi konusunda farklı beklentiler içinde.

ÖrneÄŸin Goldman Sachs CEEMA (Orta ve DoÄŸu Avrupa, Orta DoÄŸu ve Afrika Ekonomileri) EÅŸ BaÅŸkanı Clemens Graffe, “Piyasalar Merkez Bankası’nın döviz rezervlerine ve Türk Lirasına odaklanacak. Uluslararası rezervler yıl başından bu yana sürekli düştü ve ÅŸimdi daha önce TL’deki çalkantının büyük oranda arttığı seviyelere yakınız.” dedi.

Graffe ayrıca Merkez Bankası’nın faiz tahminini askıya aldığını belirterek “Daha önceki tahminimiz seçim sonucuna baÄŸlıydı. CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan yeniden seçildi ve ÅŸimdi tahmin modellememize geçeceÄŸiz.” ifadesini kullandı.

Öte yandan JPMorgan Chase & Co.’nun Kuzey Afrika ve Orta DoÄŸu BaÅŸ Ekonomisti Ziad Daoud ise yeni kabinede kimlerin yer alacağına bakacağına iÅŸaret etti. Daoud’a göre “Yeni kabinede kimlerin yer alacağı önemli olacak. EÄŸer eski isimlerden çok farklı isimler görürsek bu piyasalara güven verebilir.” dedi.

Daoud ayrıca ErdoÄŸan’ın ekonomide reform yapma konusunda samimi olup olmadığının da önemli olduÄŸunu vurguladı. Daoud “ErdoÄŸan seçim kampanyasında reform sözleri verdi ama bunların ne kadarını gerçekten yapacak? Bu da piyasalar için kritik bir soru.” dedi.