Haftalık ekonomi dergisi The Economist, uydu verilerinden yararlanarak Türkiye’deki deprem sonrası ÅŸehirlerdeki yıkımı inceledi. Economist’in hazırladığı habere göre, yıkımdan en çok etkilenen ÅŸehir Adıyaman oldu
Türkiye’deki 6 Şubat’ta meydana gelen depremler 2010’dan bu yana dünyanın en ölümcül doğal afeti oldu. Yıkımın ölçeği hala hesaplanmaya çalışılıyor. Uydu görüntüleri bu konuda tahmin verebilir. Dokuz kentsel alanda binaların yüzde 5’inin hasarı uzaydan görülebiliyor. Ucuz konutların bulunduğu bölgede bu hasarın boyutu daha fazla.
The Economist, bu sonuca varırken Türkiye üzerinde depremden sonraki 12 günde en az iki kez uçan Sentinel-1 uydusundan alınan verileri kullandı. Uydudaki sentetik açıklıklı radarın, mikrodaları Dünya’dan yansıyarak yıkımın yankılarını ölçer. Yerdeki nesnelerin şeklindeki değişiklikler bu sinyalin gücünü değiştirir.
University College London’dan Ollie Ballinger, bölgenin felaketten önce çekilen görüntülerini 9 ve 10 Åžubat’ta üstten uçuÅŸlardan alınan görüntülerle karşılaÅŸtırdı. Her piksel için, deprem öncesi taban çizgisinden sinyal yoÄŸunluÄŸundaki deÄŸiÅŸikliÄŸin ÅŸans eseri ortaya çıkma ihtimalini hesapladı. Daha sonra bu sonuçlar, Microsoft ve OpenStreetMap’ten haritalar oluÅŸturularak birleÅŸtirildi. Herhangi bir pikselin önceki görüntülerden en az yüzde 95 gerçek sapma ÅŸansı varsa yapıları muhtemelen hasarlı olarak ve bir binanın ortalaması yüzde 95’e ulaÅŸtıysa büyük ihtimalle hasarlı olarak sınıflandırıldı. Ä°kinci yöntem, BM’nin savaÅŸtan zarar görmüş Ukrayna ÅŸehirleri için verdiÄŸi hasar tahminlerine çok yakındı.
Mevcut resmi rakamlar, KahramanmaraÅŸ gibi ÅŸehirlerde hasar gören bina sayısının The Economist’in ulaÅŸtığından daha fazla olduÄŸunu gösteriyor. Bu, incelenen alanlardaki farklılıklardan, yıkılmadan onarılamayacak ÅŸekilde hasar görmüş binalardan veya sinyal gücündeki deÄŸiÅŸikliklerden kaynaklanıyor olabilir. Ayrıca, olası hasar payının yüzde 20’ye yaklaÅŸtığı Malatya’ya iliÅŸkin veriler, ÅŸehirde sadece bir uçuÅŸ yapıldığı için güvenilir olmayabilir.
En çok Adıyaman etkilendi
Bununla birlikte, Economist’in verileri aynı anda tüm bölgeyi kapsıyor ve tutarlı yöntemler kullanarak alanlar arasındaki hasarı karşılaştırmayı mümkün kılıyor. Deprem sonrası incelenen iki görüntüyle birlikte yüzde 10 olası hasar ve yüzde 5 fay hattına daha yakın olmasıyla en çok etkilenen il Adıyaman oldu. Ekonomi dergisinni araştırmasına göre bölgenin en büyük şehri olan Gaziantep en az etkilenen şehir oldu.
Ä°ki merkez üssü arasında kalan 560 bin nüfuslu KahramanmaraÅŸ’ta binaların yüzde 2’si olası hasar gösterdi. Etki, muhtemelen daha pahalı yapıların daha saÄŸlam olması nedeniyle yoksul bölgelerde daha fazlaydı. Muhtemel hasarlı binaların payı, en pahalı evlerin bulunduÄŸu ondalık dilimde yüzde 1,0’dan en ucuz evlerin olduÄŸu onda birlik dilimde yüzde 3,6 arasında deÄŸiÅŸiyordu.
Binaların ayak izlerine göre ayarlama yapıldıktan sonra, ortalama emlak fiyatlarındaki yüzde 10’luk artış, olası hasar payında yüzde 0,8’lik bir düşüşle iliÅŸkilendirildi. GevÅŸek yapı yönetmelikleriyle depreme eÄŸilimli bir bölgede yaÅŸamak risklidir. Yoksulken bunu yapmak daha da riskli.
- Bilim İnsanları, Bazı Kişilerin Neden Covid Olmadığını Buldu - 21 Haziran 2024
- Tüketicinin İyimserliği Azalıyor - 21 Haziran 2024
- AkÅŸener, ErdoÄŸan’dan Ne Ä°stedi? - 7 Haziran 2024
