Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerini başka ülkelere satma konusunda önemli bir uyarıda bulundu. Lavrov, Türkiye’nin bu sistemleri satma hakkına sahip olduğunu ancak bu satışın belirli koşullara bağlı olduğunu vurguladı. Lavrov’a göre, Türkiye S-400 sistemlerini başka bir ülkeye satmak istediğinde, Rusya’nın iznini alması gerekiyor.
Son Kullanıcı Sertifikası Şartı
Lavrov’un açıklamaları, Türkiye ile ABD arasındaki gerilimlerin sürdüğü bir dönemde geldi. Türkiye, S-400’leri satın aldıktan sonra ABD tarafından F-35 programından çıkarılmıştı. Bunun üzerine Türkiye’nin bu savunma sistemlerini başka ülkelere satma ihtimali gündeme gelmişti. Ancak Lavrov, bu satışın önünde önemli bir engel olduğunu belirtti: son kullanıcı sertifikası.
Bu sertifikaya göre, S-400 sistemlerini satın alan ülke, silahları üçüncü bir ülkeye devretmeden önce, silahın ilk tedarikçisi olan Rusya’dan onay almak zorunda. Lavrov, “Bu silahları alan ülkenin son kullanıcı olarak belirlendiği bir sertifika var. Böyle bir durumda, satış işlemi için ilk tedarikçinin izni gerekmektedir” diyerek bu kuralın altını çizdi.
Lavrov’un açıklamaları, özellikle Türkiye’nin S-400 sistemlerini ABD’ye F-35 uçakları karşılığında satma olasılığının tartışıldığı bir dönemde önem taşıyor. Ancak Rusya’nın onayı olmadan bu tür bir satışın gerçekleşmesi mümkün değil. Lavrov’un açıklamalarına Rus basını da geniş yer vererek, Türkiye’nin bu sistemleri satma planlarının Rusya’nın onayına bağlı olduğunu vurguladı.
Savunma İşbirliğinde Hassas Denge
Türkiye ve Rusya arasındaki S-400 anlaşması, iki ülkenin savunma işbirliğinin önemli bir parçası olarak öne çıkıyor. Ancak Lavrov’un uyarısı, bu işbirliğinin sınırlarını bir kez daha gözler önüne serdi. Türkiye’nin S-400 sistemleri üzerindeki egemenlik hakları, Rusya’nın onay şartıyla sınırlı kalırken, bu durum Türkiye’nin savunma stratejisinde önemli bir belirleyici olabilir.
Rusya’nın S-400’lerin başka bir ülkeye satışına onay verip vermeyeceği ise gelecekteki Türkiye-Rusya ilişkilerinde kritik bir rol oynayacak.
