Pablo Neruda kanserden ölmedi

Uluslararası uzmanlardan oluÅŸan bir grup bilim insanı, 1973’te kanserden hayatını kaybettiÄŸi açıklanan Åžilili edebiyatçı Pablo Neruda’nın resmi olarak ilan edilen nedenle ölmediÄŸi sonucuna ulaÅŸtı.

Ãœlkenin eski diktatörü Augusto Pinochet’nin darbe ile 1973 yılında yönetimi ele geçirmesinin hemen ardından 69 yaşında ölen Neruda’nın naaşının kalıntıları üzerinde yapılan araÅŸtırmaya göre, Nobelli ÅŸaire suikast düzenlenmiÅŸ olabileceÄŸi ihtimali kuvvetlendi. Ancak bilim insanları, Neruda’nın Pinochet rejimi tarafından öldürülmüş olduÄŸuna dair ellerinde kesin kanıt olmadığını belirtti.

Kanada, Danimarka, ABD, Ä°spanya ve Åžili’den uzmanların katılımıyla oluÅŸturulan 16 kiÅŸilik ekip adına konuÅŸan Ä°spanyol adli tıp uzmanı Aurelio Luna, Neruda’nın kalıntılarında bir bakterinin izine rastladıklarını ve Kanada ile Danimarka’daki laboratuvarlarda yapılan inceleme tamamlandığında daha kesin bir deÄŸerlendirmede bulunabileceklerini söyledi.

Luna, “Bakterinin kaynağını ve bir çeÅŸit biyolojik silah üretmek üzere laboratuvar ortamında yetiÅŸtirilip üzerinde deÄŸiÅŸiklik yapılan bir tür olup olmadığını anlamaya çalışıyoruz” ifadesini kullandı.

Ancak Neruda’nın kanserden hayatını kaybettiÄŸi yönündeki ölüm raporunun gerçeÄŸi yansıtmadığının kesin olduÄŸunu belirten Luna, “Elimizdeki verilerden yaptığımız analizler neticesinde, ÅŸairin hastaneye yatırıldığı anda ölüm aÅŸamasında bir hasta olduÄŸunu söylememiz mümkün deÄŸildir” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Özel şoförün ifadesi

Neruda hayatını kaybetmeden önce özel ÅŸoförlüğünü ve kiÅŸisel asistanlığını yapan Manuel Araya’nın 2011 yılında ortaya attığı bir iddia üzerine baÅŸlatılan soruÅŸturmayı yürüten hâkim Mario Carroza da bulgular sonucu bir açıklama yaptı.

Carroza, Neruda’nın ölümüyle ilgili olarak “Üçüncü kiÅŸilerin müdahalesi sonucu olduÄŸuna dair kesin bir sonuca ve saptamaya” ulaÅŸamadıklarını belirtti.

Edebiyatçının ÅŸoförü, ölmeden önce Neruda’nın vücuduna ne olduÄŸu bilinmeyen bir sıvı enjekte edildiÄŸini öne sürmüştü. Bu iddia üzerine 2013 yılında Åžilili ÅŸairin naaşının kalıntıları mezardan çıkarılarak inceleme altına alınmış ve kemiklerinde herhangi bir zehir ya da toksik maddeye rastlanmamıştı.

Ancak edebiyatçının ailesinin daha fazla araştırma yapılması ısrarı üzerine, son testlerde Staphylococcus aureus isimli ölümcül bir bakterinin izlerine rastlandığı sonucuna varıldı.

Åžoförün ifadesi, aynı zamanda gerçek ölüm nedeninin bulunması için hukuki bir süreç baÅŸlatan Neruda’nın ailesi tarafından da destekleniyor.

Pinochet karşıtlığı

Åžili’de sosyalist Devlet BaÅŸkanı Salvador Allende’nin bir darbe ile devrilmesi sonrası ülkede yaÅŸanan kargaÅŸa ortamında Neruda’nın birçok arkadaşı yargılanmış ve idam edilmiÅŸti.

Kendisi de Komünist Parti üyesi olan ÅŸair ülkeden ayrılıp Meksika’da sürgün hayatı yaÅŸamayı planlarken rahatsızlanınca, Santiago’da hastaneye kaldırılmış ve darbeyi takip eden günlerde hayatını kaybetmiÅŸti.

Prostat kanseri teÅŸhisi konan ÅŸairin “doÄŸal nedenlerle” hayatını kaybettiÄŸi açıklanmıştı. Ancak Neruda’nın ölümünün arkasında Pinochet rejiminin olduÄŸuna dair şüpheler, ülkede demokrasinin 1990 yılında yeniden tesis edilmesi sonrası tekrar gün yüzüne çıkmıştı.

Neruda, 1971 yılında Nobel Edebiyat Ödülü sahibi olmuştu.

On yedi yıl iktidarda kalan Pinochet rejimi boyunca 3 bin 200’den fazla solcu ve diÄŸer sanıklar idam edilmiÅŸti.

Kaynak: DW