Orman İşçilerine 53 TL Günlük Ücret: EMEP’li Karaca, Yangınla Mücadelede Emek Sömürüsünü Meclis Gündemine Taşıdı

Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, orman yangınlarıyla mücadelede en ön safta yer alan orman işçilerinin ağır çalışma koşullarını ve düşük ücretlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı. Karaca, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya sunduğu yazılı soru önergesinde, işçilerin temel haklarının görmezden gelindiğini ve yangınla mücadele sürecinde ciddi bir emek sömürüsünün yaşandığını vurguladı.

“Canı pahasına çalışan işçiye günlük 53 TL!”

Karaca’nın aktardığına göre, doğrudan yangın alanında görev yapan orman işçilerine sadece 87,11 TL yangın primi ödeniyor. Ancak bu primden yapılan vergi kesintileriyle birlikte işçilerin eline geçen net miktar 53,39 TL’ye düşüyor. 25 yıllık deneyime sahip bir orman işçisinin aylık ortalama geliri ise 40 bin TL civarında kalıyor. Karaca, bu miktarların yangınla burun buruna çalışan işçilerin emeğini karşılamadığını vurguladı.

24 Saat Kesintisiz Çalışma, İzinsizlik, Mobbing

Yangın sezonunda haftalarca ailelerinden uzak kalan orman işçilerinin, kanuna aykırı biçimde 24 saat boyunca kesintisiz çalıştırıldığını ifade eden Karaca, izin kullanma haklarının ellerinden alındığını belirtti. Karaca, “Bu duruma itiraz eden işçiler ise baskı ve mobbingle karşı karşıya kalıyor” dedi. Milletvekili Karaca, işçilerin haftalık izin, yıllık izin ve fazla mesai haklarının hangi yasal dayanaklara göre belirlendiğini de sordu.

1786 Arazöz Var, Ama Personel Yok

Tarım ve Orman Bakanı’nın geçtiğimiz mayıs ayında yaptığı “Orman yangınlarıyla mücadelede tüm unsurlar hazır” açıklamasını anımsatan Karaca, 1786 adet arazöz bulunduğunu ancak bu araçlarda çalışacak yeterli personelin olmadığını belirtti. Normal şartlarda 5 ila 8 kişilik ekiplerle çalışması gereken arazözlerin, çoğu zaman yalnızca bir şoför ve bir hortumcu ile yangına gönderildiğini söyledi.

Bu eksik kadrolarla çalışan işçilerin, kendi sağlıklarını ve güvenliklerini tehlikeye atmakla kalmayıp, herhangi bir kaza durumunda oluşan maddi zararların da kendilerinden kesildiğini belirtti. Karaca, bu ağır yükün mevsimlik işçilerle telafi edilmeye çalışıldığını ama bunun sürdürülebilir olmadığını ifade etti.

Yangın Tazminatı Ayrımcılığı

Karaca, aynı kurumda çalışan kamu emekçilerine yangın tazminatı verilirken, yangının tam ortasında canla başla mücadele eden orman işçilerine bu ödemenin yapılmamasını da gündeme getirdi. “Bu ayrımcılık neden yapılıyor? Bu konuda bir düzenleme yapılacak mı?” sorusunu yöneltti.

Soru Önergesindeki Maddeler

Sevda Karaca’nın Bakan Yumaklı’dan yanıt istediği bazı sorular şu şekilde:

  • Türkiye genelinde yangınla mücadelede görevli kadrolu ve mevsimlik orman işçisi sayısı kaçtır? Bu sayı yeterli midir?

  • 1786 arazözde görevli personel sayısı nedir? Kaç araç asgari kadronun altında çalışmaktadır?

  • Yangın müdahalesinde günlük fiilî çalışma süresi kaç saattir? Fazla mesai ücretleri nasıl hesaplanmaktadır?

  • Yangınla mücadelede yaşanan kazalarda işçilere ceza ve maddi sorumluluk yüklenmesi uygulaması hangi yasal zemine dayanmaktadır?

  • Günlük 53,39 TL’lik yangın primi arttırılacak mı?

  • Kamu Çerçeve Protokolü kapsamında orman işçilerinin özlük haklarına dair Bakanlığınızın bir önerisi olmuş mudur?

“Halkı değil, işçiyi koruyun” çağrısı

EMEP Milletvekili Karaca, yangınla mücadelede kahramanlaştırılan ancak emeklerinin karşılığı verilmeyen orman işçilerinin, kamuoyunda görünmeyen çilesine dikkat çekerek, emekçilerin taleplerinin kamu protokollerine dahil edilmesi çağrısında bulundu. “Yangını söndüren değil, emeğini yakan bu sistemdir” diyen Karaca, kamuoyuna ve Bakanlığa insanca çalışma koşulları sağlanması için adım atma çağrısı yaptı.

  • NHY / Evrensel, TBMM arşivi, Tarım ve Orman Bakanlığı verileri, Orman İşçileri Sendikası temsilcileri