Avrupa Komisyonu 2024 Türkiye Raporu: BRICS Vurgusu Dikkat Çekti

30 Ekim 2024

Avrupa Komisyonu’nun 2024 Türkiye Raporu yayınlandı. Raporda, Türkiye’nin AB üyeliğine bağlılığını sürdürdüğünü iddia ederken, diplomatik, ekonomik, güvenlik ve savunma alanlarında ortaklıklarını çeşitlendirdiği ve stratejik özerkliğini ortaya koyduğu belirtildi.

Hukukun Üstünlüğü ve Temel Haklar

Raporda, hukukun üstünlüğü ve temel haklar alanında önceki raporlarda tespit edilen konularda ilerleme kaydedilmediği ve ciddi endişelerin devam ettiği ifade edildi. Türkiye’nin yargının işleyişi alanında bir ilerleme kaydetmediği, yeni yargı reform paketlerinin kabul edilmesine rağmen temel eksikliklerin giderilmediği belirtildi. Ayrıca, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) bazı kararlarını uygulamayı reddetmeye devam ettiği vurgulandı.

Yolsuzlukla Mücadele

Yolsuzlukla mücadele konusunda da Türkiye’nin Avrupa Konseyi Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu (GRECO) tavsiyeleri ve BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi uyarınca önleme ve kontrol çerçevesi oluşturmak veya yolsuzlukla mücadele organları kurmak için adım atmadığı ifade edildi. Yolsuzluk davalarının kovuşturulması ve karara bağlanmasında usulsüz siyasi etkinin sınırlandırılması için yasal çerçevenin ve kurumsal yapının iyileştirilmesi gerektiği belirtildi.

Temel Haklar ve İfade Özgürlüğü

Temel haklar başlığında, genel olarak insan hakları durumunun iyileşmediği ve endişe kaynağı olmaya devam ettiği belirtildi. Gazeteciler, yazarlar, avukatlar, akademisyenler, insan hakları savunucuları ve diğer eleştirel seslerin terörizme destek verdikleri iddiasıyla yargılanmaya devam ettiği ifade edildi. İfade özgürlüğüyle ilgili olarak, ulusal güvenlik ve terörle mücadeleye ilişkin kanunların uygulanmasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni (AİHS) ihlal etmeye ve AİHM içtihadından farklılaşarak ifade özgürlüğünü engellemeye devam ettiği belirtildi.

Ekonomik Durum ve Para Politikası

Raporda, Türkiye’nin işleyen bir piyasa ekonomisi oluşturma konusunda ileri düzeyde olduğu ve rapor döneminde bazı ilerlemeler kaydettiği belirtildi. Merkez Bankası’nın para politikası duruşunu önemli ölçüde sıkılaştırdığı ve politika faizini para politikasının birincil aracı haline getirdiği ifade edildi. Ayrıca, parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesine yardımcı olan ihtiyati ve düzenleyici tedbirlerin sadeleştirilmesi için kararlı adımlar atıldığı belirtildi.

Dış Politika ve BRICS Vurgusu

Raporda, Türkiye’nin dış, güvenlik ve savunma politikasına ilişkin değerlendirmelere de yer verildi. Türkiye’nin AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımlarına uyum sağlamaması ve AB tarafından terör örgütü olarak görülen Hamas konusundaki uyumsuzluk nedeniyle AB’nin Ortak Dış, Güvenlik ve Savunma Politikası kapsamındaki öncelikleriyle çelişmeye devam ettiği belirtildi.

Ayrıca, Türkiye’nin BRICS çabalarına da isim vermeden değinilerek, Türkiye’nin diplomatik, ekonomik, güvenlik ve savunma alanlarında kapsamlı bir vizyona yöneldiği ve ortaklıklarını çeşitlendirdiği ifade edildi.

Bu rapor, Türkiye’nin AB üyeliği sürecindeki zorlukları ve ilerlemeleri detaylandırarak, hukukun üstünlüğü, temel haklar, yolsuzlukla mücadele ve dış politika alanlarındaki durumu gözler önüne sermektedir.