Sırbistan’da, İngiltere-Avustralya merkezli Rio Tinto’nun Loznica’daki lityum madenciliği projesine karşı kitlesel protestolar devam ediyor. Başkent Belgrad’da düzenlenen gösterilerde, üç aktivistin serbest bırakılması ve projenin durdurulması talep edildi. Göstericiler, lityum çıkarma faaliyetlerinin çevreye vereceği zarar nedeniyle endişelerini dile getiriyorlar. Hükümet binası önünde toplanan yüzlerce kişi, “Kazamayacaksınız” ve “Rio Tinto Sırbistan’dan Defol” sloganlarıyla tepkilerini gösterdi.
Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, protestoları dış güçlerin bir manipülasyonu olarak nitelendirerek projeyi savunmaya devam ediyor. Vucic, bu gösterilerin amacının hükümetini devirmek olduğunu iddia etti. Buna karşın, çevre aktivistleri ve yerel halk, projenin doğaya ve tarım alanlarına vereceği zarardan endişe duyuyor ve geri adım atmayı düşünmüyor.
Rio Tinto’nun planlanan Jadar projesi, Avrupa’daki lityum talebini karşılamayı hedefliyor ve eğer gerçekleştirilirse, Avrupa’nın mevcut lityum ihtiyacının %90’ını karşılayabilecek kapasitede olacak. Ancak, bu proje çevresel ve toplumsal etkileri nedeniyle ciddi bir muhalefetle karşı karşıya. Avrupa Birliği de bu projeyi destekleyerek, lityum kaynaklarını çeşitlendirmek ve dış tedarikçilere olan bağımlılığını azaltmak istiyor.
Protestolar, sadece Sırbistan’daki çevresel kaygılarla sınırlı kalmıyor; aynı zamanda küresel enerji geçişi ve kaynak kontrolüyle ilgili büyük güçlerin çıkarlarını da içeriyor. Bu durum, Sırbistan’ın gelecekteki jeopolitik pozisyonunu da şekillendirebilir.
NHY / Al Jazeera, Reuters, DW News