İklim Değişikliği, Kuraklık ve Orman Yangınları Arasındaki İlişki

23 Ağustos 2023

Son günlerde Türkiye’de yaşanan orman yangınları, sadece ülkemizin değil, tüm dünyanın karşı karşıya olduğu iklim değişikliği ve kuraklık gibi tehlikeleri bir kez daha gözler önüne seriyor. Uzmanlar, yangınların artan sıklık ve şiddetinin, iklim değişikliğinin yarattığı bir sonuç olduğuna dikkat çekiyor.

İklim değişikliği, dünya genelinde ortalama sıcaklıkların yükselmesine sebep oluyor. Bu da kuraklık, aşırı sıcaklık ve rüzgar gibi yangın riskini artıran faktörleri tetikliyor. Özellikle kuraklık, bitki örtüsünün nemini azaltarak yanmaya daha elverişli hale getiriyor. Aşırı sıcaklık ise yangınların hem başlamasını hem de hızla yayılmasını kolaylaştırıyor. Rüzgar ise yangınların kontrol altına alınmasını daha da zorlaştırıyor.

Türkiye’nin Karşılaştığı Tehlike

Son 50 yılda Türkiye’nin ortalama sıcaklığı 1.5 derece artarken, yağış miktarı yüzde 20 azaldı. Bu durum ülkenin kuraklık riskini ciddi şekilde artırıyor. Türkiye’nin yüzde 27’sini kaplayan ormanlar da bu kuraklığın etkilerinden önemli ölçüde etkileniyor. Orman yangınları, sadece doğal yaşamı değil, aynı zamanda ekosistem ve su kaynaklarını da tehdit ediyor.

Türkiye 2001 ile 2021 yılları arasında 537,000 hektar orman alanını kaybetti. Bu, Türkiye’nin orman örtüsünün bu dönemde %4.1’ini kaybettiği anlamına gelmektedir. En yüksek yıllık kayıp 2021 yılında gerçekleşti, bu yılda 27,000 hektar orman yangınları tarafından yok edildi. Bu son 10 yıldaki toplam kaybın %34’ünü oluşturuyor.

Türkiye’nin yaşadığı bu sorun, küresel boyutta da artan bir eğilimi yansıtıyor. Özellikle Akdeniz havzası, Avustralya, Amazonlar, Kaliforniya ve hatta Kanada gibi bölgelerde son yıllarda büyük orman yangınlarına tanık olundu. Bu yangınlar, hem karbon salımını artırarak küresel ısınmaya katkıda bulunuyor hem de doğal çevreyi tahrip ediyor.

Çözüm: İklim Değişikliği ile Mücadele

Uzmanlar, orman yangınlarına karşı mücadelenin en etkili yolunun iklim değişikliğiyle mücadele olduğunu vurguluyor. Bu da sera gazı emisyonlarının azaltılmasını, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasını ve ormanların sürdürülebilir şekilde korunmasını gerektiriyor. Aynı zamanda yangın önleme ve söndürme çalışmalarının da daha etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi büyük önem taşıyor.

Orman yangınlarının ve iklim değişikliğinin yarattığı tehditler, sadece Türkiye’nin değil, tüm dünyanın acil bir şekilde ele alması gereken sorunlar arasında yer alıyor. İklim değişikliğine karşı atılacak adımlar, sadece bugünün değil, gelecek nesillerin yaşam kalitesini belirleyecek öneme sahip.

NHY / Deniz Çınar