İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini kapsayan 2023-2024 Çocuk Hakları İhlalleri Raporu’nu açıkladı. Rapor, çocukların yaşam hakkından eğitim özgürlüğüne kadar geniş bir alanda yaşanan ciddi ihlalleri gözler önüne serdi. Açıklama, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü öncesinde şube binasında düzenlendi.
Kapsamlı Bir Değerlendirme
Raporda, Türkiye’nin taraf olduğu BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ndeki eksikliklere ve uygulanmadaki aksamalara dikkat çekildi. Özellikle anadilde eğitim, kültürel haklar ve ifade özgürlüğü gibi konularda Türkiye’nin çekinceleri eleştirildi. Bu çekincelerin, sözleşmenin çocuk haklarını koruma ruhuna aykırı olduğu belirtildi.
İHD ayrıca, Kürt Meselesi’nin çözülmemesinin, bölgede çocuklar üzerindeki etkilerini ağırlaştırdığına işaret etti. Çocukların, çatışma bölgelerinde patlayıcılar nedeniyle ölmesi veya yaralanması, şiddet ortamında büyümesi ve cezaevlerinde anneleriyle birlikte yaşamaları gibi sorunların altı çizildi.
Hak İhlalleri Çarpıcı Verilerle Ortaya Kondu
Yaşam Hakkı İhlalleri
•Resmi hata ve ihmaller nedeniyle 4 çocuk hayatını kaybetti, 16 çocuk yaralandı.
•Çatışma bölgelerinde kalan patlayıcılar 1 çocuğun ölümüne, 1 çocuğun ağır yaralanmasına neden oldu.
•En az 18 çocuk şüpheli şekilde yaşamını yitirdi, 9 çocuk aile içi şiddet sonucu hayatını kaybetti.
Cinsel İstismar ve Şiddet
•48 çocuk toplumsal alanda cinsel saldırıya maruz kaldı, 5 çocuk ise aile içi istismar yaşadı.
•Okullarda 4 çocuk fiziksel şiddet gördü.
Gözaltı ve Tutuklama
•En az 81 çocuk gözaltına alındı, 21 çocuk tutuklandı. Gözaltı ve cezaevi koşullarında toplam 15 çocuk kötü muameleye uğradı.
Sosyal ve Ekonomik Sorunlar
Raporda, 2023 yılında yaşanan Kahramanmaraş ve Hatay depremlerinin çocuklar üzerindeki travmatik etkilerine dikkat çekildi. Ayrıca, salgın hastalıkların, yetersiz sağlık imkanları nedeniyle bölge çocuklarını ciddi şekilde tehdit ettiği vurgulandı. Çocuk işçiliği ve kayıp çocuklarla ilgili ihmaller de raporda yer aldı.
İHD, çocuk haklarının korunması için uluslararası standartların etkin bir şekilde uygulanmasını, hukuki süreçlerde yaşanan aksaklıkların giderilmesini ve çocukların seslerini duyurabilmesi için daha fazla alan tanınmasını talep etti. Kürt Meselesi’nin çözümünün, çocuk hakları ihlallerini azaltmada önemli bir adım olacağı ifade edildi.
Raporun detaylarına ulaşmak için İHD Diyarbakır Şubesi’ne başvurulabileceği belirtildi.
