UNESCO’dan Ayasofya ve Kariye uyarısı

Dünya Mirası Komitesi, geçen yıl camiye çevrilen Ayasofya ve Kariye’de yapılan deÄŸiÅŸiklikleri bildirmesi için Türkiye’ye 1 Åžubat’a kadar süre verdi. Korunmayan varlıkların miras listesinden çıkarılma riski bulunuyor.

 

BirleÅŸmiÅŸ Milletler EÄŸitim, Bilim ve Kültür Örgütü’ne (UNESCO) baÄŸlı Dünya Mirası Komitesi, Ayasofya ve Kariye’de yapılan deÄŸiÅŸikliklerle ilgili Türkiye’den rapor istedi.

Türkiye, 1985 yılından beri Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Ayasofya’yı ve hemen ardından Kariye’yi geçen yıl camiye çevirmiÅŸti. Her iki kültürel varlık da camiye çevirme kararı öncesinde müze statüsündeydi.

Dünya Mirası Komitesi, Türkiye’nin Ayasofya ve Kariye’de yapılan deÄŸiÅŸikliklerle ilgili güncellenmiÅŸ rapor sunması için 1 Åžubat 2022 tarihine kadar süre tanıdı.

Ayasofya’nın camiye çevrilmesinin etkileri konusunda “derin endiÅŸe” duyduÄŸunu belirten Komite, Türkiye’nin Ayasofya ve Kariye müzelerinin statüsünü deÄŸiÅŸtirme niyeti hakkında Komite’ye bilgi vermemesi ve diyalog kurmamasından derin üzüntü duyduÄŸunu da ifade etti.

Camiye dönüştürülen Kariye
Camiye dönüştürülen Kariye

Üstün Evrensel Değer uyarısı

Çin’de düzenlenen yıllık toplantısında Dünya Mirası listesini gözden geçiren Komite, Ayasofya ve Kariye’deki deÄŸiÅŸikliklerin, bu varlıkların Ãœstün Evrensel DeÄŸeri üzerinde potansiyel etkileri olabileceÄŸi uyarısı yaparak Türkiye’yi bu varlıklar üzerinde önemli deÄŸiÅŸiklikler yapmadan önce uluslararası diyalog ve iÅŸbirliÄŸine çağırdı.

DoÄŸal ya da kültürel bir varlığın Dünya Mirası listesine alınabilmesi için Ãœstün Evrensel DeÄŸer ölçütünü karşılaması gerekiyor. Komite’nin, bu niteliÄŸinin korunmadığını düşündüğü varlıkları “Tehlike Altındaki Dünya Mirası Listesi”ne alma, hatta tamamen Dünya Mirası listesinden çıkarma yetkisi bulunuyor. Son olarak Ä°ngiltere’nin Liverpool kenti, yeni inÅŸa edilen modern binaların kentin özgünlüğünü ve bütünlüğünü bozduÄŸu gerekçesiyle listeden çıkarılmıştı.

Dünya Mirası listesinde yer alan doğal ve kültürel varlıklar, ev sahipliği yapan ülkelere prestij ve turizm geliri sağlıyor.

AFP/BK,EC