Suriye’nin kuzeydoğusunda Kürtlerin kontrol ettiği bölgelerde yaşanan çatışmalar, insani ve siyasi bir krize dönüşmüş durumda. Focus Online yazarı Cathrin Schaer’ın detaylı makalesine göre, özellikle Türkiye destekli güçler ile Kürt milisler arasındaki gerilim bölgenin istikrarını tehdit ediyor. Birleşmiş Milletler’in (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, bu çatışmaları “büyük bir endişe kaynağı” olarak nitelendiriyor.
Çatışmaların Arka Planı ve Tarafların Hedefleri
Uzun yıllardır süren Suriye iç savaşında, Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) arasında çatışmalar yeni bir boyuta taşındı. Pedersen’in açıklamalarına göre, bu durum sadece bölgesel bir mesele olmaktan çıkıp uluslararası bir endişe kaynağı haline gelmiş durumda.
SMO, Suriye’nin kuzeyinde Kürtler tarafından kontrol edilen bölgelere yönelik operasyonlarını artırmış durumda. SMO’nun bu ilerleyişi, Türk ordusunun insansız hava araçları ve hava saldırılarıyla destekleniyor. Türkiye’nin asıl hedefi, Kürt milislerin sınır bölgelerinden uzaklaştırılması. Ankara, Kürtlerin varlığını bir “güvenlik tehdidi” olarak görüyor. Ancak Schaer’ın makalesine göre uzmanlar, SMO’nun Kürtlerin kontrolündeki bölgelerde olabildiğince fazla toprak kazanma hedefinin, Türkiye’nin amaçlarını aşabileceğini ifade ediyor.
Geçtiğimiz hafta ABD’nin arabuluculuğuyla iki taraf arasında bir ateşkes sağlandığı açıklandı. Bu ateşkes kapsamında Kürtlerin bazı bölgelerden çekileceği duyuruldu. Ancak Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bu anlaşmaya rağmen Kürt milis gücü YPG’nin tamamen tasfiye edilmesi gerektiğini vurguladı.
Kürtlerin Tarihi ve Stratejik Önemi
Schaer’ın makalesine göre Kürtler, dünya üzerindeki en büyük devletsiz etnik grup olarak kabul ediliyor. Kürtlerin yaşadığı topraklar, Türkiye, İran, Irak ve Suriye arasında paylaşılıyor. Kürtler, her dört ülkede de bağımsızlık veya özerklik için mücadele veriyor. Bu durum, hem bölgesel gerilimlerin hem de Kürtlerin karşı karşıya kaldığı baskıların temelini oluşturuyor.
Suriye’deki Kürtler, iç savaşın ilk yıllarında Esad rejiminin geri çekilmesiyle kuzeydoğuda bir özerklik kurdu. Bu bölgede yer alan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi (AANES), yaklaşık 4,6 milyon insana ev sahipliği yapıyordu. Ancak Schaer’ın aktardığına göre, çatışmaların başlamasıyla birlikte Birleşmiş Milletler (BM) 100 binden fazla insanın bölgeden kaçmak zorunda kaldığını açıkladı. Bu kişilerin çoğunluğunu Kürtler oluşturuyor.
Kürtlerin kontrol ettiği bu bölgeler, yalnızca demografik değil, ekonomik açıdan da stratejik bir öneme sahip. Bölgede hem büyük miktarda buğday üretiliyor hem de Suriye’nin petrol sahalarının büyük bir kısmı bu topraklarda bulunuyor. Schaer, bu kaynakların Suriye’nin savaş sonrası yeniden inşasında kritik bir rol oynayabileceğini belirtiyor.
ABD’nin Rolü ve Belirsizlikler
Kürtlerin en önemli müttefiki olan ABD, şu anda Suriye’de yaklaşık 900 asker bulunduruyor. ABD’nin varlığı, Kürtler için hayati önem taşıyor. Ancak Schaer, Kürtlerin ABD’nin bu desteğini uzun vadede sürdüremeyeceğinden endişe ettiğini belirtiyor. Donald Trump’ın ilk döneminde ABD askerlerinin Suriye’den çekileceği yönündeki açıklamalar yapması, Kürtler arasında büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştı.
Schaer’a göre Kürtler, ABD’nin desteği olmadan hem Türkiye’nin operasyonlarına hem de bölgedeki Arap nüfusun direnişine karşı savunmasız kalabilir. Kürtlerin genişlediği bölgelerden biri olan Deir ez-Zor’da, çoğunluğu Arap olan halkın Kürt yönetimine karşı isyan başlatması, bu duruma örnek olarak gösteriliyor.
‘ınİnsani ve Siyasi Sonuçlar
Schaer’ın makalesinde vurgulandığı gibi, çatışmaların insani maliyeti oldukça ağır. Hem Kürtler hem de bölgede yaşayan diğer gruplar için yaşam koşulları giderek zorlaşıyor. Kürtlerin liderliğindeki SDG, bölgedeki hapishanelerde binlerce IŞİD militanını tutmaya devam ediyor. Ancak çatışmaların yoğunlaşması durumunda bu hapishanelerin denetimsiz kalma riski bulunuyor.
Bununla birlikte, Kürtlerin ABD desteğiyle Suriye’nin geleceğinde nasıl bir rol oynayacağı belirsizliğini koruyor. Schaer, Kürtlerin kendilerini hem Arap gruplar hem de Türkiye arasında sıkışmış bir durumda gördüğünü belirtiyor.
Bölgedeki Krizin Derinleşmesi
Cathrin Schaer’ın Focus Online’daki analizinde ifade ettiği üzere, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Kürt bölgelerinde yaşanan çatışmalar, yalnızca Kürtlerin geleceğini değil, tüm bölgenin istikrarını tehdit ediyor. Türkiye, Kürtleri sınırdan uzaklaştırmayı hedeflerken, Kürtler ABD desteğiyle bölgedeki varlıklarını korumaya çalışıyor. Ancak bu gerilimler, daha fazla insani kayıplara ve bölgedeki güç dengelerinin yeniden şekillenmesine yol açabilir.
Kaynak:
Cathrin Schaer, Focus Online
“Kämpfe im kurdischen Nordosten Syriens: Worum geht es?”
- Suriye’nin Kuzeydoğusunda Kürt Bölgelerinde Çatışmalar: Sorunlar ve Gelecek - 16 Aralık 2024
- Mikroplastiklere Karşı Devrim: Alkil SP2 Plastik Malzeme - 16 Aralık 2024
- Türkiye ve Suriye: Erdoğan’ın Kazancı ve Türkiye’nin Kaybı - 10 Aralık 2024
